کتاب‌شناس ایرانی From Wikipedia, the free encyclopedia
آقابزرگ تهرانی (۱۸ فروردین ۱۲۵۵ در تهران – ۱ اسفند ۱۳۴۸ در نجف)، معروف به صاحب الذریعه که نام اصلی او محمدمحسن بود و بعدها منزوی مشهور شد، از دانشمندان کتاب‌شناس قرن چهاردهم هجری است و با تألیف دائرةالمعارف بزرگ الذریعه و کتاب طبقات اعلام الشیعه گام بزرگی در شناسایی آثار و نسخ خطی اسلامی در حوزه‌های مختلف علوم برداشت.
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
 | لحن یا سبک این مقاله بازتاب‌دهندهٔ لحن دانشنامه‌ای مورد استفاده در ویکی‌پدیا نیست. |
آقابزرگ تهرانی | |
|---|---|
 آقابزرگ تهرانی | |
| زادهٔ | ۱۱ ربیع‌الاول ۱۲۹۳ ۱۸ فروردین ۱۲۵۵ |
| درگذشت | ۱۳ ذیحجه ۱۳۸۹ ۱ اسفند ۱۳۴۸ (۹۳ سال) |
| پیشه | کتابشناسی و پژوهش در نسخه‌های خطی |
| فرزندان | احمد منزوی، علینقی منزوی، محمدرضا منزوی |
وی در شب پنجشنبه ۱۸ فروردین ۱۲۵۵ (۱۱ ربیع‌الاول ۱۲۹۳) در محله پامنار تهران به دنیا آمد و در اول اسفند ۱۳۴۸ خورشیدی (۱۳ ذیحجه ۱۳۸۹) در نجف درگذشت.
خاندانی که وی در آن به دنیا آمد هم اهل تجارت بودند و هم اهل علم. چنان‌که خود برخی از آنان را در کتب خویش ذکر کرده است. پدر وی علی (م ۱۳۲۴ ه.ق) از تجّار معتمدین و فاضل تهران بود و مادرش از زنان علویه و صالحهٔ آن روزگار؛ از پدر آقابزرگ تألیفی در دست است، در موضوع تحریم تنباکو و فتوای میرزای شیرازی، که در کتابخانهٔ وقف شدهٔ آقابزرگ، در نجف موجود است. در عین حال طبق تصریح علینقی منزوی در مقدمهٔ طبقات اعلام الشیعه اصل خاندان آقابزرگ تهرانی از اهالیِ گیلان بوده‌اند.
او در مدرسه فخریه تهران و مدرسه پامنار به فراگیری دروس سطح مشغول شد و در سال ۱۳۱۰ ق به دست سیدجمال‌الدین افجه‌ای معمم شد. در مرحله دروس عالی تر حوزوی، در محضر بزرگانی چون محمد حسین خراسانی، محمد باقر تهرانی، زین العابدین محلاتی، میرزا محمود قمی، سید حسن استرآبادی، عباس نهاوندی، محدث نوری، شریعت اصفهانی، سید محمد کاظم طباطبایی یزدی، سید ابوتراب موسوی خوانساری، آخوند خراسانی و میرزا محمدتقی شیرازی حاضر شد.
تهرانی بعد از فراگیری علم در این مرحله از طرف بسیاری از بزرگان وقت اجازه روایت دریافت کرد.
شاگردان بسیاری زیر نظر او تربیت شدند که عبارت اند از: .
آثار فرهنگی آقابزرگ در بیست‌وسه مورد در دست است. مهم‌ترین آن‌ها دو دائرةالمعارف بزرگ الذریعه الی تصانیف الشیعه در ۲۶ مجلد (که به سبب اینکه مجلد نهم در چهار جلد است در مجموع الذریعه ۲۹ جلد است)، و نیز طبقات اعلام الشیعه در ۱۷ جلد می‌باشد. به گفته آقا بزرگ تهرانی در الذریعه الی تصانیف الشیعه: «دائرةالمعارف (دانشنامه) نویسی ریشه ای کهن دارد و به قرنهای دوم و سوم پیش از میلاد بازمی‌گردد. وی سپس به ده‌ها دائرةالمعارف یونانی، لاتینی، انگلیسی، فرانسوی، آلمانی و چینی، و از مسلمین به ۵۱ تألیف در این زمینه اشاره می‌کند.»[2]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
