Remove ads
شازده احتجاب رمانی از هوشنگ گلشیری است که نخستین بار به سال ۱۳۴۸ چاپ شد. گلشیری این اثر را خوش‌اقبال‌ترین کتاب خود نامیده است.
| نویسنده(ها) | هوشنگ گلشیری
 |
|---|---|
| گونه(های) ادبی | جریان سیال ذهن |
تاریخ نشر | ۱۳۴۸ |
شازده احتجاب روایت فروپاشی نظام شاهی و پیشامدرن در سنت فرهنگی ایران است. شخصیت اول رمان، که «شازده احتجاب» نامیده می‌شود، در اوهام و گذشته، به روایت قسمتی از استبداد و بیداد خود و خانواده‌اش می‌پردازد.
گلشیری در این رمان از شیوهٔ جریان سیال ذهن بهره می‌گیرد.
بخشی از متن شازده احتجاب
«باور کنید، این جد کبیر فقط از بابت کین پس مبارکش ناراحت بوده: یک روز خونریزی دارد، یک روز باید عمل بکنند، یک روز حکیم ابونواس سواری را قدغن کرده است و یک روز باید مسهل خورَد یا در اندرونی، پنهان از چشم عملهٔ خلوت، شراب نوشد تا بلکه بواسیر راحتش بگذارد. همه‌اش همین است.»
نوع روایت
«قصهٔ شازده احتجاب از درون روایت می‌شود؛ هوشنگ گلشیری در کنار استفاده از دانای کلی که دارد، هر بار با دخول به ذهن یکی از ساکنین خانه، روایت را پیش می‌برد. عمارت پوسیده و عقیم و ازدست‌رفتهٔ شازده هم درست به خودِ او می‌ماند.»[۱]
Remove ads
فیلمی با همین نام و به کارگردانی بهمن فرمان‌آرا با اقتباس از این رمان ساخته شده است.[۲]
شازده احتجاب مورد تحسین آلن رب گریه بوده و به زبان فرانسوی[۲] و همچنین به زبان انگلیسی، توسط جیمز بوکن[۳] ترجمه شده است.
«شازده احتجاب و زوال خاندان آشر هر دو علیه باورهای سنتی منسوخ زمانهٔ خودشان عصیان می‌کنند و این امر نه‌تنها در مضمون و محتوی آثار، بلکه در فُرم آن‌ها نیز خود را به نمایش می‌گذارد. هر دو اثر از عناصری کهن بهره می‌جویند تا بدعت‌گذار صناعات داستان‌نویسی ملی و درنتیجه خالق جریانات اصیل مستقل و ملی باشند.»[۴]
- صالحی، پرویز (فروردین و اردیبهشت ۱۳۴۹). «شازده احتجاب». راهنمای کتاب (۱ و ۲): ۷۶−۸۱.
- شازده احتجاب- هوشنگ گلشیری- انتشارات نیلوفر- چاپ چهاردهم- ۱۳۸۴- تهران.
- شازده احتجاب در وبگاه ایران‌آکتور
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به شازده احتجاب در ویکیگفتاورد موجود است.
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads