Remove ads

سیما کوبان (زاده ۲۴ آبان ۱۳۱۸ در تهران – درگذشته ۱۵ خرداد ۱۳۹۱ در پاریس) نقاش، مجسمه‌ساز، استاد دانشگاه، نویسنده، مترجم، ناشر، منتقد و محقق ایرانی بود.[1][2]

اطلاعات اجمالی سیما کوبان, زادهٔ ...
سیما کوبان
Thumb
زادهٔ۲۴ آبان ۱۳۱۸
درگذشت۱۵ خرداد ۱۳۹۱ (۷۲ سال)
علت مرگسرطان ریه
آرامگاهcolumbarium) pere lachaise)
ملیتایرانی-فرانسوی
پیشه(ها)نقاش، مجسمه‌ساز، استاد دانشگاه، نویسنده، مترجم، ناشر، منتقد، محقق
سازماناز اعضای فعال کانون نویسندگان ایران
آثار برجستهرئیس بخش هنرهای تجسمی دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران (تا سال ۱۳۵۹)
بنیانگذاری انتشارات دماوند در سال ۱۳۶۰
دورهمعاصر
همسر(ها)فریدون ناصری
محمدحسن حافظی
فرزندان۳
بستن

زندگی

سیما کوبان در سال ۱۳۱۸ در تهران به دنیا آمد. خانواده پدری‌اش اهل کاشان و از طرف مادری اهل و از خاندان قاجاری دولتشاهی بودند. سیما کوبان علاوه بر تدریس در دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران، در زمینهٔ هنر و معماری در ایران تحقیقاتی انجام داده‌است. در سال‌های قبل از انقلاب استاد و مدیر دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود که بعد از انقلاب توسط دستگاه حکومتی «پاکسازی» شد. او بنیان‌گذار انتشارات دماوند در سال ۱۳۶۰ و اولین ناشر زن در ایران بعد از انقلاب بود.[3][4] سیما کوبان یکی از امضاکنندگان متن «ما نویسنده‌ایم» نیز بوده‌است.[5]

آبان سال ۱۳۶۴ انتشارات دماوند تعطیل شد، بسیاری از کتاب‌های آن توقیف شد و سیما کوبان دستگیر شد و مورد بازجویی قرار گرفت.[4] بعد از مدت کوتاهی به قید ضمانت از زندان آزاد شده و حکم بر «ممنوع‌الانتشار» بودنش داده شد. به ناچار با همکاری نادر درفشه و دیگر دوستان شرکت طرح و نقش گلیم «بی‌بی باف» را در محل انتشارات دماوند دایر کرد. پس از آن به ترتیب با شرکت‌های تبلیغاتی سیته و کارپی در زمینه بازاریابی همکاری داشت. در این بین مدتی نیز دانش تصویری‌اش را در اختیار سازمان زیباسازی شهر تهران که وابسته به شهرداری تهران است، قرار داد.

او در دهه ۱۳۷۰ راهی فرانسه شد و تا چند ماه قبل از زمان فوت در شهر استراسبورگ ساکن بود. در این شهر او به فعالیت‌های خود همچون تدریس در دانشگاه استراسبورگ، تدریس زبان فارسی و مینیاتور و گلیم بافی به فرانسویان علاقه‌مند به ایران، برگزاری نمایشگاه‌های مختلف در رابطه با فرهنگ ایران با همکاری انجمن ایرانیان مقیم استراسبورگ، و تحقیقات فرهنگی در نقاشی و ادب ایران ادامه داد. او در سال ۱۳۷۸ به دلیل سکته مغزی فلج و خانه‌نشین شد، ولی دست از فعالیت‌های خود برنداشت. در ابتدای سال ۱۳۹۱ یک سرطان ریه نهفته، او را بستری کرد و او به پاریس جهت مداوا منتقل شد.

سرانجام وی در تاریخ ۱۵ خرداد ماه سال ۱۳۹۱ در شهر پاریس و در پی بیماری سرطان ریه درگذشت.[1][2]

Remove ads

انتشارات دماوند

سیما کوبان پس از اینکه از دانشگاه تهران در سال ۱۳۵۹ اخراج شد، در سال ۶۰ برآن شد که نوشته‌ها و مقالات روشنفکران ایرانی را در مجموعه‌ای گردآوری کند و آن را مجموعه «کتاب چراغ» نام نهاد. حدود یکسال بعد پرتو نوری‌علا و منیر رامین‌فر (بیضایی) به او پیوستند و به عنوان شرکای انتشارات دماوند، همکاری خود را آغاز کردند. با توجه به سازش‌ناپذیری سیما کوبان با دولت و حساسیت کتاب‌هایی که منتشر می‌کرد، حکومت جمهوری اسلامی ایران با این انتشارات مشکل داشت تا بالاخره در سال ۱۳۶۴ در پی تجدید چاپ سوم «نقد و تحلیل جباریت»، مأمورین وزارت ارشاد به انتشارات دماوند ریختند و آن را تعطیل کردند. کتاب‌های زیادی توقیف و سیما کوبان روانهٔ زندان شد. پس از چند روز که وی با قید ضمانت از زندان آزاد شد، ناشرین در نامه‌ای از وزارت ارشاد خواستند تا به دلیل «کمبود کاغذ»، این انتشارات بسته شود.[4]

کتاب‌های منتشر شده به وسیلهٔ انتشارات دماوند:[4]

Remove ads

آثار

پرونده:Cima Kooban.jpg
عکسی از یک نقاشی از مرحوم سیما کوبان در زیرزمین کاخ سفید سعدآباد تهران
Remove ads

پی‌نوشت

منابع

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.

Remove ads