سرنگونی اسلوبودان میلوشویچ

سرنگونی اسلوبودان میلوشویچ در ۵ اکتبر ۲۰۰۰ در بلگراد، یوگسلاوی پس از انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ ۲۴ سپتامبر رخ داد و منجر به سقوط دولت اسلوبودان میلوشویچ در ۵ اکتبر ۲۰۰۰ شد. از آن به عنوان سرنگونی ۵ اکتبر (صربی: Петооктобарска револуција, Petooktobarska revolucija) یا انقلاب بولدوزر نیز یاد می‌شود.

سرنگونی اسلوبودان میلوشویچ
تاریخ	۲۹ سپتامبر ۲۰۰۰ تا ۵ اکتبر ۲۰۰۰ (۶ روز)
موقعیت	بلگراد، صربستان و مونته‌نگرو[۱]
علت(ها)	تحریم‌های بین‌المللی[۲][۳] جنگ‌های یوگسلاو[۲][۴] اتهام تقلب انتخاباتی[۵] یکه‌سالاری دولت فساد سیاسی وحشیگری پلیس سانسور رسانه[۶][۷] دستگیری فعالان اتپور![۵]
اهداف	برکناری اسلوبودان میلوشویچ تغییر رژیم اصلاحات دموکراتیک آزادی رسانه
روش‌ها	تظاهرات، riot, نافرمانی مدنی، ایستادگی مدنی، اشغال ساختمان‌های دولتی
منجرشد به	پیروزی اپوزیسیون دموکرات صربستان؛ استعفای اسلوبودان میلوشویچ اعلام ووجیسلاو کوشتونیتسا به عنوان برندهٔ انتخابات صرف‌نظر از تحریم‌های بین‌المللی عضویت یوگسلاوی در سازمان ملل متحد پس از انتخابات پارلمانی صربستان، اپوزیسیون دموکرات صربستان جایگاهش را به عنوان اکثریت در پارلمان حفظ کرد
طرف‌های مدنی درگیر
معترضان ضد دولت معترضان دانشجو و غیرنظامی Delije ملی‌گرایان پلیس مخالف کلیسای ارتدکس صربی حزب‌های اپوزیسیون: اپوزیسیون دموکرات صربستان دیگران: اتپور! حمایت شده توسط:  ایالات متحده آمریکا[۸] دولت یوگسلاوی خدمات امنیتی محلی پلیس صربستان حزب‌های دولت: حزب سوسیالیست صربستان حزب چپ یوگسلاو
شخصیت‌های پیشرو
ووجیسلاو کوشتونیتسا زوران جینجیچ اسلوبودان میلوشویچ مومیر بولاتوویچ
تلفات
مرگ(ها)	۲ (بدون خشونت)[۹]
زخمیان	۶۵[۹]

زمینه‌ها

این انقلاب در ۵ اکتبر سال ۲۰۰۰ روی داد اما زمینه آن از مدت‌ها قبل فراهم شده بود. اسلوبودان میلوشویچ رئیس‌جمهور یوگسلاوی سابق با به راه انداختن جنگ در این جمهوری، اروپا را به خشم آورده بود و حتی آمریکا را مجبور به مداخله و بمباران صربستان کرد. او از رهبران ملی‌گرای صرب بود و اروپاییها این ملی‌گرایی را برای امروز این قاره خطرناک می‌دانستند. در آستانه انتخابات سال ۲۰۰۰ در این کشور، مخالفان با حمایت‌های مستقیم خارجی متمرکز شده و ائتلاف کردند و فردی به نام واتسلاو کوشتونیتسا را به عنوان نامزد خود در مقابل میلوشویچ معرفی کردند. تبلیغات انتخاباتی نزدیک به ۲ ماه طول کشید که طی آن درگیری و تنش در کشور به شدت بالا گرفت. سرانجام انتخابات در ۲۴ سپتامبر برگزار شد و در حالی که مخالفان مدعی پیروزی نامزد خود در مقابل میلوشویچ بودند، کمیسیون انتخابات اعلام کرد که هیچ‌کدام از ۲ نامزد اصلی نتوانسته‌اند بیش از نیمی از آرا را کسب کنند وبه همین دلیل انتخابات به دور دوم کشیده شده‌است. بسیاری از رای‌دهندگان در مونته‌نگرو و کوزوو این انتخابات را تحریم کردند و به همین دلیل میلوشویچ در دور دوم با اکثریت آراء اعلام پیروزی کرد. مخالفان نتیجه را نپذیرفتند. اعتراض‌های مردم شروع شد و آن قدر ادامه یافت تا این که در ۵ اکتبر همان سال، تظاهرات کنندگان به بلگراد رسیدند و ساختمان‌های دولتی را تصرف کردند. پلیس، مقاومت زیادی نشان نداد و این وضعیت پایان کار دولت میلوشویچ را رقم زد و مخالفان، حکومت را به دست گرفتند.^[۱۰]

منابع

1. "Oct. 5, 2000: Revolution in Yugoslavia". ABC. 5 October 2011.
2. Charles Webel; Johan Galtung (12 March 2017). Handbook of Peace and Conflict Studies. Routledge. p. 75.
3. Timothy Garton Ash (3 November 2000). "'Today we will be free or die'". The Guardian. Retrieved 7 February 2017.
4. Max Rennebohm (8 September 2011). "Serbians overthrow Milosevic (Bulldozer Revolution), 2000". Global Nonviolent Action Database. Retrieved 7 February 2017.
5. Boško Nicović (4 اکتبر 2010). "Hronologija: Od kraja bombardovanja do 5. oktobra" (به صربی). B92. Archived from the original on 26 August 2012. Retrieved 29 January 2014.
6. Jacky Rowland (18 March 2000). "Serbia clamps down on media". BBC News. Retrieved 29 January 2014.
7. "Clashes after Serb media raid". BBC News. 17 May 2000. Retrieved 29 January 2014.
8. Stewart, Susan (2012). Stewart, Susan (ed.). State Democracy Promotion and the 'Colour Revolutions'. Routledge. ISBN 978-0-415-68968-7. Archived from the original on 13 March 2022. Retrieved 28 November 2018.
10. «کتاب «پس از انقلاب» منتشر شد/ مروری بر انقلاب رنگی صربستان». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۶-۰۹-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۱۵.