دستگاه بین‌المللی یکاها

دستگاه بین‌المللی یکاها^[۱] یا دستگاه جهانی یکاها(به فرانسوی: Système international d’unités)، که با نام کوتاه «SI» شناخته می‌شود؛ دستگاه جهانی استاندارد شده‌ای برای سنجش کمیت‌ها بر حسب یکاها (واحدها) است. این سازمان در سال ۱۹۶۰ پایه‌گذاری شد. «توجه به این موضوع ضروری است که گرچه در چند کمیت اصلی مانند طول، جرم و زمان یکاهای این دستگاه با دستگاه متریک مشترک و پذیرفته‌شده است با این‌حال در خیلی از کمیت‌های اصلی و فرعی دیگر با هم تفاوت دارند مانند کلوین و درجه سلسیوس یا ژول و کیلوکالری و… و نباید این دستگاه را با دستگاه متریک اشتباه گرفت» این دستگاه نوع پیشرفته و جهانی دستگاه متریک است.

لوگوی دستگاه بین‌المللی یکاها

کمیت‌های اصلی و یکاهای آن‌ها در دستگاه جهانی یکاها(SI)

در هر دستگاه اندازه‌گیری کمیت‌هایی را به عنوان کمیت‌های اصلی مشخص می‌کنیم و سپس آن‌ها را مستقلاً تعریف کرده و روش اندازه‌گیری مستقل آن‌ها را ارائه می‌کنیم. کمیت‌های فرعی با به‌کارگیری قوانین فیزیک و روابط ریاضی به دست می‌آیند.

کمیت‌های اصلی و یکاهای آن‌ها در دستگاه بین‌المللی یکاها عبارت‌اند از:

• طول (Length): یکا متر (meter) با نماد m و نماد ابعادی L
• جرم (Mass): یکا کیلوگرم (kilogram) با نماد kg و نماد ابعادی M
• زمان (Time): یکا ثانیه (second) با نماد s و نماد ابعادی T
• شدت جریان الکتریکی: (ampere) یکا آمپر بانماد A و نماد ابعادی I
• دما (Temperature): یکا کلوین (kelvin) با نماد K و نماد ابعادی Θ
• مقدار ماده: یکا مول (mole) با نماد mol و نماد ابعادی N
• شدت نور: یکا کندلا یا شمع (condela) با نماد cd و نماد ابعادی J

یکاهای فرعی

اطلاعات بیشتر: یکای فرعی اس‌آی

یکاهای فرعی یکاهایی هستند که از ترکیب چند یکا تشکیل شده‌اند؛ مانند متر بر ثانیه برای سنجش سرعت. در اصل در اینجا سرعت به‌عنوان کمّیتی بر حسب طول و زمان (یعنی به شکل مقدار طول پیموده شدهٔ مشخص در مدت زمان مشخص) بیان می‌شود.

جدول یکاها

فهرست یکاهای اندازه‌گیریی که با الگوی{{تبدیل}} محاسبه‌پذیر می‌باشند
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس کلوین	ترکیب
سیستم‌ها یا دسته بندی یکان‌ها	یکان‌ها بر اساس نام	واژه‌هایی که هنگام کار می‌توانید استفاده کنید	نشانه‌ها یا حروف اختصاری که برای {{تبدیل}} تعریف شده‌است	توضیحات در مورد یکان‌هایی که در {الگو|تبدیل}ممکن است وابسته یا کلی باشند	ضریب تبدیل بر اساس واحد‌های اس‌آی	کلید واژه برای تبدیل‌های چندگانه
طول (فهرست کامل)
دستگاه	یکا	کد یکا	کوته‌نوشت	توضیحات	ضریب تبدیل به متر	یکاهای خروجی ترکیب
اس‌آی	مگامتر	Mm	Mm	US spelling: megameter	۱٬۰۰۰٬۰۰۰
	کیلومتر	km	کیلومتر	US spelling: kilometer	۱٬۰۰۰	km mi
	متر	m	متر	US spelling: meter	۱	m ft m ftin
	سانتی‌متر	cm	سانتی‌متر	US spelling: centimeter	۰٫۰۱	cm in
	میلی‌متر	mm	mm	US spelling: millimeter	۰٫۰۰۱	mm in
	میکرون	μm (um)	µm	US spelling: micrometer	۰٫۰۰۰۰۰۱
	نانومتر	nm	nm	US spelling: nanometer	۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱	'متن مورب'
متریک غیر اس‌آی	آنگستروم	Å (angstrom)	Å		۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۰۱
امپراطوری و مرسوم امریکا	مایل	mi	مایل		۱٬۶۰۹٫۳۴۴	mi km
	فورلانگ	furlong			۲۰۱٫۱۶۸
	زنجیر (یکا)	chain			۲۰٫۱۱۶۸
	راد	rd	rd	For other names of this unit see the full list.	۵٫۰۲۹۲
	فاتوم	fathom		assumes 1 fathom ≡ 6 ft	۱٫۸۲۸۸
	یارد	yd	yd	assumes the international definition	۰٫۹۱۴۴
	پا	ft (foot)	پا	The foot code will produce foot as the plural form.	۰٫۳۰۴۸	ftin (feet and inches) ft m (foot m)
	اینچ	in	in		۰٫۰۲۵۴	in cm in mm
دیگر موارد	مایل دریایی	nmi	nmi	the استاندارد بین‌المللی nautical mile For other nautical miles see the full list.	۱٬۸۵۲
	پارسک	pc	pc		۳٫۰۸۵۶۷۷۵۸۱۴۶۷۲×۱۰^۱۶
	سال نوری	ly	ly		۹٫۴۶۰۷۳۰۴۷۲۵۸۰۸×۱۰^۱۵
	یکای کیهانی	AU	AU		۱۴۹٬۵۹۷٬۸۷۰٬۷۰۰
مساحت (فهرست کامل)
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس مترمربع	ترکیب
SI	کیلومتر مربع	km2	کیلومترمربع	US spelling: square kilometer	۱٬۰۰۰٬۰۰۰	km2 sqmi
	متر مربع	m2	m۲	US spelling: square meter	۱	m2 sqft
	سانتی‌متر مربع	cm2	cm۲	US spelling: square centimeter	۰٫۰۰۰۱	cm2 sqin
	میلی‌متر مربع	mm2	mm²	US spelling: square millimeter	۰٫۰۰۰۰۰۱	mm2 sqin
non-SI metric	هکتار	ha	هکتار		۱۰٬۰۰۰
Imperial & US customary	مایل‌مربع	sqmi	مایل‌مربع		۲٬۵۸۹٬۹۸۸٫۱۱۰۳۳۶	sqmi km2
	جریب	acre			۴٬۰۴۶٫۸۵۶۴۲۲
	یارد مربع	sqyd	یارد مربع		۰٫۸۳۶۱۲۷۳۶
	فوت مربع	sqft (sqfoot)	sq ft	The sqfoot code will produce square foot as the plural form.	۰٫۰۹۲۹۰۳۰۴	sqft m2 (sqfoot m2)
	اینچ مربع	sqin	sq in		۰٫۰۰۰۶۴۵۱۶	sqin cm2
Other	square nautical mile	sqnmi	sq nmi		۳٬۴۲۹٬۹۰۴
	dunam	dunam		For alternative spellings and definitions see the full list	۱٬۰۰۰
	tsubo	tsubo			(۴۰۰/۱۲۱)
حجم (فهرست کامل)
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس مترمکعب	ترکیب
SI	متر مکعب	m3	متر مکعب	US spelling: cubic meter one kilolitre	۱
	سانتی‌متر مکعب	cm3	cm۳	US spelling: cubic centimeter one millilitre	۰٫۰۰۰۰۰۱
		cc	cc
	میلی‌متر مکعب	mm3	mm³	US spelling: cubic millimeter	۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱
non-SI metric	kilolitre	kl	kL	US spelling: kiloliter one cubic metre	۱
		kL	kl
	لیتر	l	l	US spelling: liter one cubic decimetre Triple combinations are also possible. See the full list.	۰٫۰۰۱	l impgal l USgal l U.S.gal l USdrygal l U.S.drygal
		L	L			L impgal L USgal L U.S.gal L USdrygal L U.S.drygal
	centilitre	cl	cL	US spelling: centiliter	۰٫۰۰۰۰۱
		cL	cL
	millilitre	ml	ml	US spelling: milliliter one cubic centimetre	۰٫۰۰۰۰۰۱	ml impoz ml USoz ml U.S.oz
		mL	mL			mL impoz mL USoz mL U.S.oz
Imperial & US customary	cubic yard	cuyd	cu yd		۰٫۷۶۴۵۵۴۸۵۷۹۸۴
	فوت مکعب	cuft (cufoot)	cu ft	The cufoot code will produce cubic foot as the plural form.	۰٫۰۲۸۳۱۶۸۴۶۵۹۲
	cubic inch	cuin	cu in		۰٫۰۰۰۰۱۶۳۸۷۰۶۴
Imperial	barrel	impbbl	imp bbl	36 imp gal	۰٫۱۶۳۶۵۹۲۴
	bushel	impbsh	imp bsh	8 imp gal	۰٫۰۳۶۳۶۸۷۲
		impbu	imp bu
	gallon	impgal	imp gal	4.54609 litres by definition, also 4 imp qt or 8 imp pt or 160 imp fl oz Triple combinations are also possible. See the full list.	۰٫۰۰۴۵۴۶۰۹	impgal l impgal L impgal USgal impgal U.S.gal impgal USdrygal impgal U.S.drygal
	quart	impqt	imp qt	1/4 imp gal or 40 imp fl oz	۰٫۰۰۱۱۳۶۵۲۲۵
	pint	imppt	imp pt	1/8 imp gal or 20 imp fl oz	۰٫۰۰۰۵۶۸۲۶۱۲۵
	fluid ounce	impoz(impfloz)	imp fl oz	1/160 imp gal	۰٫۰۰۰۰۲۸۴۱۳۰۶۲۵	impoz USoz impoz U.S.oz impoz ml impoz mL
US customary liquid measure	barrel	USbbl	US bbl	31½ US gal used for liquids except for oil and beer (see the full list)	۰٫۱۱۹۲۴۰۴۷۱۱۹۶
		U.S.bbl	U.S. bbl
	[[بشکه نفت|بشکه نفت]]	oilbbl	بشکه نفت	42 US gal	۰٫۱۵۸۹۸۷۲۹۴۹۲۸
	beer barrel	USbeerbbl (usbeerbbl)	US bbl		۰٫۱۱۷۳۴۷۷۶۵۳۰۴
		U.S.beerbbl (usbeerbbl)	U.S. bbl
	گالون	USgal	US گالون	231 cubic inches by definition, also 4 US qt or 8 US pt or 128 US fl oz Triple combinations are also possible. See the full list.	۰٫۰۰۳۷۸۵۴۱۱۷۸۴	USgal l USgal L USgal impgal
		U.S.gal	U.S. gal			USgal l USgal L USgal impgal
	quart	USqt	US qt	1/4 US gal or 32 US fl oz	۰٫۰۰۰۹۴۶۳۵۲۹۴۶
		U.S.qt	U.S. qt
	pint	USpt	US pt	1/8 US gal or 16 US fl oz	۰٫۰۰۰۴۷۳۱۷۶۴۷۳
		U.S.pt	U.S. pt
	fluid ounce	USoz (USfloz)	US fl oz	1/128 US gal	۰٫۰۰۰۰۲۹۵۷۳۵۲۹۵۶۲۵	USoz ml USoz mL USoz impoz
		U.S.oz (U.S.floz)	U.S. fl oz			U.S.oz ml U.S.oz mL U.S.oz impoz
US customary dry measure	barrel	USdrybbl	US bbl	105/32 US bsh	۰٫۱۱۵۶۲۸۱۹۸۹۸۵۰۸
		U.S.drybbl	U.S. bbl
	bushel	USbsh	US bsh	2150.42 cubic inches by definition	۰٫۰۳۵۲۳۹۰۷۰۱۶۶۸۸
		USbu	U.S. bu
		U.S.bsh	U.S. bsh
		U.S.bu	U.S. bu
	dry gallon	USdrygal	US dry gal	1/8 US bsh Triple combinations are also possible. See the full list.	۰٫۰۰۴۴۰۴۸۸۳۷۷۰۸۶	USdrygal l USdrygal L USdrygal impgal
		U.S.drygal	U.S. dry gal			U.S.drygal l U.S.drygal L U.S.drygal impgal
	dry quart	USdryqt	US dry qt	1/32 US bsh	۰٫۰۰۱۱۰۱۲۲۰۹۴۲۷۱۵
		U.S.dryqt	U.S. dry qt
	dry pint	USdrypt	US dry pt	1/32 US bsh	۰٫۰۰۰۵۵۰۶۱۰۴۷۱۳۵۷۵
		U.S.drypt	U.S. dry pt
سرعت (فهرست کامل)
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس متر بر ثانیه	ترکیب
SI	metre per second	m/s	m/s	US spelling: meter per second	۱	m/s ft/s (m/s foot/s)
non-SI metric	کیلومتر در ساعت	km/h	km/h	US spelling: kilometer per hour	(۵/۱۸)	km/h mph
Imperial & US customary	mile per hour	mph	mph		۰٫۴۴۷۰۴	mph km/h mph kn
	foot per second	ft/s (foot/s)	ft/s	The foot/s code will produce foot per second as the plural form.	۰٫۳۰۴۸	ft/s m/s
Maritime units	گره	kn (knot)	kn		(۴٫۶۳/۹)	kn mph
نیرو (فهرست کامل)
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس متر	ترکیب
SI	گیگانیوتن	GN	GN	Triple combinations are also possible. See the full list.	۱٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰	GN LT-f GN LTf GN ST-f GN STf
	meganewton	MN	MN	Triple combinations are also possible. See the full list.	۱٬۰۰۰٬۰۰۰	MN LT-f MN LTf MN ST-f MN STf
	kilonewton	kN	kN	Triple combinations are also possible. See the full list.	۱٬۰۰۰	kN LT-f kN LTf kN ST-f kN STf
	newton	N	N		۱	N lb-f N lbf N oz-f N ozf
	millinewton	mN	mN		۰٫۰۰۱	mN oz-f mN ozf mN gr-f mN grf
	micronewton	μN (uN)	µN		۰٫۰۰۰۰۰۱	μN gr-f μN grf
	nanonewton	nN	nN		۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱	nN gr-f nN grf
cgs	megadyne	Mdyn	Mdyn		۱۰
	kilodyne	kdyn	kdyn		۰٫۰۱
	dyne	dyn (dyne)	dyn		۰٫۰۰۰۰۱
	millidyne	mdyn	mdyn		۰٫۰۰۰۰۰۰۰۱
Metric gravitational units	tonne-force	t-f	tf		۹٬۸۰۶٫۶۵
		tf	tf
	kilogram-force	kg-f	kgf		۹٫۸۰۶۶۵
		kgf	kgf
	gram-force	g-f	gf		۰٫۰۰۹۸۰۶۶۵
		gf	gf
	milligram-force	mg-f	mgf		۰٫۰۰۰۰۰۹۸۰۶۶۵
		mgf	mgf
Avoirdupois-based units	poundal	pdl	pdl		۰٫۱۳۸۲۵۴۹۵۴۳۷۶
	long ton-force	LT-f	LTf		۹٬۹۶۴٫۰۱۶۴۱۸۱۸۳۵۲	LT-f ST-f
		LTf	LTf			LTf STf
	short ton-force	ST-f	STf		۸٬۸۹۶٫۴۴۳۲۳۰۵۲۱	ST-f LT-f
		STf	STf			STf LTf
	pound-force	lb-f	lbf		۴٫۴۴۸۲۲۱۶۱۵۲۶۰۵
		lbf	lbf
	ounce-force	oz-f	ozf		۰٫۲۷۸۰۱۳۸۲۰۳۰۹۵۳۷۸۰۰۰
		ozf	ozf
	grain-force	gr-f	grf		۰٫۰۰۰۶۳۵۴۶۰۲۳۰۷۵۱۵
		grf	grf
انرژی (فهرست کامل)
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس ژول	ترکیب
SI	gigajoule	GJ	GJ		۱٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰
	[[ژول|مگاژول]]	MJ	MJ		۱٬۰۰۰٬۰۰۰
	[[ژول|کیلوژول]]	kJ	kJ		۱٬۰۰۰
	hectojoule	hJ	hJ		۱۰۰
	decajoule	daJ	daJ		۱۰
	[[ژول|ژول]]	J	J		۱
	decijoule	dJ	dJ		۰٫۱
	centijoule	cJ	cJ		۰٫۰۱
	megajoule	mJ	MJ		۱٬۰۰۰٬۰۰۰
	microjoule	μJ (uJ)	µJ		۰٫۰۰۰۰۰۱
	nanojoule	nJ	nJ		۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱
cgs {{convert/list of units/rowtop|Merg|{{{2
	kiloerg	kerg	kerg		۰٫۰۰۰۱
	erg	erg	erg		۰٫۰۰۰۰۰۰۱
کیلووات ساعت multiples	terawatt-hour	TWh	TWh		۳٫۶×۱۰^۱۵
		TW.h	TW·h
	gigawatt-hour	GWh	GWh		۳٫۶×۱۰^۱۲
		GW.h	GW·h
	megawatt-hour	MWh	MWh		۳٬۶۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰
		MW.h	MW·h
	[[کیلووات ساعت|کیلووات ساعت]]	kWh	kW·h		۳٬۶۰۰٬۰۰۰
		kW.h	kW·h
	[[وات‌ساعت|وات‌ساعت]]	Wh	Wh		۳٬۶۰۰
		W.h	W·h
الکترون‌ولت multiples
	gigaelectronvolt	GeV	GeV		۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۰۱۶۰۲۱۷۶۴۸۷
	megaelectronvolt	MeV	MeV		۱٫۶۰۲۱۷۶۴۸۷×۱۰^−۱۳
	kiloelectronvolt	keV	keV		۱٫۶۰۲۱۷۶۴۸۷×۱۰^−۱۶
	electronvolt	eV	eV		۱٫۶۰۲۱۷۶۴۸۷×۱۰^−۱۹
	millielectronvolt	meV	meV		۱٫۶۰۲۱۷۶۴۸۷×۱۰^−۲۲
کالری multiples	[[کالری|کالری]]	Cal	کالری	The thermochemical calorie is the default definition. For other definitions see the full list.	۴٬۱۸۴
	megacalorie	Mcal	Mcal		۴٬۱۸۴٬۰۰۰
	کیلوکالری	kcal	kcal		۴٬۱۸۴
	Calorie	cal	Cal		۴٬۱۸۴
	millicalorie	mcal	mcal		۰٫۰۰۴۱۸۴
پوند-نیرو-foot/ اینچ-ساعت (زمان)-دقیقه-ثانیه	foot-poundal	ftpdl	ft·pdl		۰٫۰۴۲۱۴۰۱۱۰۰۹۳۸۰۴۸
	foot-pound (energy)	ftlbf	ft·lbf		۱٫۳۵۵۸۱۷۹۴۸۳۳۱۴۰۰۳
		ftlb-f	ft·lbf
	inch-pound force	inlbf	in·lbf		۰٫۱۱۲۹۸۴۸۲۹۰۲۷۶۱۶۷
		inlb-f	in·lbf
	inch-ounce force	inozf	in·ozf		۰٫۰۰۷۰۶۱۵۵۱۸۱۴۲۲۶۰۴۳۵۰
		inoz-f	in·ozf
	horsepower-hour	hph	hp·h		2,684,519.537696172792
یکای بریتانیایی حرارت	Btu	Btu	Btu	The International Steam Table British thermal unit is the default definition. For other definitions see the full list.	۱٬۰۵۵٫۰۵۵۸۵۲۶۲
	BTU	BTU
TNT-based units	gigatonne of TNT	GtTNT			۴٫۱۸۴×۱۰^۱۸
	gigaton of TNT	GtonTNT
	megatonne of TNT	MtTNT			۴٫۱۸۴×۱۰^۱۵
	megaton of TNT	MtonTNT	Mt
	kilotonne of TNT	ktTNT			۴٫۱۸۴×۱۰^۱۲
	kiloton of TNT	ktonTNT	kt
	tonne of TNT	tTNT			۴٬۱۸۴٬۰۰۰٬۰۰۰
	ton of TNT	tonTNT
Other
	Hartree	Eh	Eh		۴٫۳۵۹۷۴۴۱۷×۱۰^−۱۸
	rydberg	Ry	Ry		۲٫۱۷۹۸۷۴۱×۱۰^−۱۸
	tonne of oil equivalent	toe	toe		۴۱٬۸۶۸٬۰۰۰٬۰۰۰
	barrel of oil equivalent	BOE	BOE		۶٬۱۱۷٬۸۶۳٬۲۰۰
	cubic foot of natural gas	cuftnaturalgas (cufootnaturalgas)		The cufootnaturalgas code will produce cubic foot of natural gas as the plural form.	۱٬۰۵۵٬۰۵۵٫۸۵۲۶۲
	litre-atmosphere	latm	l·atm		۱۰۱٫۳۲۵
		Latm	L·atm
	gallon-atmosphere	impgalatm	imp gal·atm		۴۶۰٫۶۳۲۵۶۹۲۵
	gallon-atmosphere	USgalatm (usgalatm)	US gal·atm		۳۸۳٫۵۵۶۸۴۹۰۱۳۸
		U.S.galatm (usgalatm)	U.S. gal·atm
دما (فهرست کامل)
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس کلوین	ترکیب
SI	کلوین	K	K	Triple combinations are also possible. See the full list.	[K]	K °C (K)C K °R (K)R K °F (K)F
	[[سانتیگراد|degree سانتیگراد]]	°C (C)	سانتیگراد		([°C]+273.15)	°C K (C)K °C °R (C)R °C °F (C)F
Imperial & US customary	degree Rankine	°R (R)	°R		([°R]/1.8)	°R K (R) K °R °C (R) C °R °F (R) F
	[[فارنهایت|degree فارنهایت]]	°F (F)	فارنهایت		(([°F]+459.67)/1.8)	°F K (F) K °F °C (F) C °F °R (F) R
	Celsius change	C-change		مثال:   {{تبدیل|5|C-change}}
	Fahrenheit change	F-change		مثال:  {{تبدیل|10|F-change}}
جرم (فهرست کامل)
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس متر	ترکیب
SI	کیلوگرم	kg	کیلوگرم	Triple combinations are also possible. See the full list.	۱	kg lb kg st
	گرم	g	g		۰٫۰۰۱	g oz
	milligram	mg	mg		۰٫۰۰۰۰۰۱	mg gr
	microgram	μg (ug)	µg		۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱
non-SI metric	تن	t	t	Triple combinations are also possible. See the full list.	۱٬۰۰۰	t LT t ST
	تن متریک	MT	t			MT LT MT ST
اویردوپیز	تن بزرگ	LT		2,240 lb used mostly in the British Commonwealth Triple combinations are also possible. See the full list.	۱٬۰۱۶٫۰۴۶۹۰۸۸	LT t LT MT LT ST
		long ton
	short ton	ST		2,000 lb used mostly in the US Triple combinations are also possible. See the full list.	۹۰۷٫۱۸۴۷۴	ST t ST MT ST LT
		short ton
	short ton	st		14 lb used mostly in the British Commonwealth except Canada Triple combinations are also possible. See the full list.	۹۰۷٫۱۸۴۷۴	st kg st lb
	پوند	lb	پوند	Triple combinations are also possible. See the full list.	۰٫۴۵۳۵۹۲۳۷	lb kg lb st
	ounce	oz	oz		۰٫۰۲۸۳۴۹۵۲۳	oz g
	drachm	drachm			۰٫۰۰۱۷۷۱۸۴۵۱۹۵
	drachm	dram
	grain	gr	gr	equivalent to the troy grain	۰٫۰۰۰۰۶۴۷۹۸۹۱
Troy	troy ounce	ozt	ozt		۰٫۰۳۱۱۰۳۴۷۶۸
other	carat	carat			۰٫۰۰۰۲
گشتاور (فهرست کامل)
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس N·m	ترکیب
صنعتی
SI	نیوتون-متر	Nm	N·m	سه ترکیب ممکن است. full list را بنگرید.	1	Nm kg-m Nm ft-lb
غیر SI	کیلوگرم-نیرو	kg-m	kg-m		9.80665	kg-m Nm kg-m ft-lb
متعارف پادشاهی و ایالات متحده	پوند-فوت	ft-lb	ft-lb		1.3558	ft-lb Nm ft-lb kg-m
علمی
SI	نیوتون-متر	N-m	N·m	سه ترکیب ممکن است. full list را بنگرید.	1	N-m kgf-m N-m lbf-ft
غیر SI	کیلوگرم-نیرو	kgf-m	kgf·m		9.80665	kgf-m N-m kgf-m lbf-ft
پادشاهی و متعارف ایالات متحده	پوند-فوت	lbf-ft	lbf·ft		1.3558	lbf-ft N-m lbf-ft kgf-m
فشار
	یکان	کد	واژه اختصاری		ضریب تبدیل بر اساس pa
	gigapascal	GPa	GPa		۱٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰	‎
	megapascal	MPa	MPa		۱٬۰۰۰٬۰۰۰	‎
	کیلوپاسکال	kPa	kPa		۱٬۰۰۰	‎
	hectopascal	hPa	hPa		۱۰۰	‎
	pascal	Pa	Pa		۱	‎
	millipascal	‎mPa‎	mPa		۰٫۰۰۱	‎
	millibar	mbar	mbar		۱۰۰	‎
		mb	mb			‎
	decibar	‎dbar	dbar		۱۰٬۰۰۰	‎
	بار	bar	bar		۱۰۰٬۰۰۰	‎
	kilobarye	kBa	kBa		۱۰۰	‎
	barye	‎Ba	Ba		۰٫۱	‎
	standard atmosphere	atm	atm		۱۰۱٬۳۲۵	‎
	torr	Torr	Torr		(۲۰٬۲۶۵/۱۵۲)	‎
	millimetre of mercury	mmHg	mmHg		۱۳۳٫۳۲۲۳۸۷۴۱۵	‎
	inch of mercury	inHg	inHg		۳٬۳۸۶٫۳۸۸۶۴۰۳۴۱	‎
	پاوند بر اینچ مربع	psi	psi		(۴۴۴،۸۲۲،۱۶۱.۵۲۶۰۵ / ۶۴،۵۱۶)
بازده سوخت
	یکان	واژه اختصاری		توضیحات		ترکیب
	کیلومتر درهر لیتر	km/l (km/L)		استفاده از km/Lبرای "km/L"		km/l mpgimp km/l mpgus
	لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر	l/۱۰۰ km (L/۱۰۰ km)		استفاده از L/۱۰۰ km برای "L/۱۰۰ km"		l/۱۰۰ km mpgimp l/۱۰۰ km mpgus
	لیتر بر کیلومتر	l/km (L/km)		استفاده از L/km برای "L/km"		l/km impgal/mi l/km usgal/mi
	مایل برهر گالون پادشاهی	mpgimp				mpgimp mpgus
	مایل بر هر گالون ایالات متحده	mpgus (mpgUS، mpgU.S.)		استفاده از mpgUS برای "US" استفاده از mpgU.S. برای "U.S." mpgus خواهد داد "U.S." اگر املا US را می‌نشاند و در غیر این صورت "US"		mpgus mpgimp
	گالون پادشاهی در هر مایل	impgal/mi				impgal/mi
	گالون ایالات متحده در هر مایل	usgal/mi (USgal/mi، U.S.gal/mi)		مانند بالا با us دربرابر US دربرابر U.S.		usgal/mi
The mpgUS، mpgU.S.، USgal/mi دربرابر U.S.gal/mi، km/L، L/۱۰۰ km و L/km همچنین به صورت مرکب کار می‌کنند. (روی هم رفته ۳۶ ترکیب می‌سازند).
توان
وات، کیلووات، میلی‌وات و غیره پشتیبانی می‌شوند، همچنین اسب بخار (در سیستم انگلیسی و متریک). از کدهای اختصاری استاندارد به عنوان ورودی استفاده کنید (مانند hp کد معرف اسب بخار (به انگلیسی: horsepower) در جدول زیر)
تراکم جمعیت
	یکان	(واژه اختصاری)		توضیحات		ترکیب
	سکنه در هر کیلومتر مربع	PD/sqkm		PD مخفف تراکم جمعیت (به انگلیسی: population density)می‌باشد.		PD/sqkm PD/sqmi
	در هر کیلومتر مربع	/sqkm		زمانی که واژهٔ سکنه نامناسب باشد.		/sqkm /sqmi
	سکنه در هر هکتار	PD/ha				PD/ha PD/acre
	در هر هکتار	/ha				/ha /acre
	سکنه در هر مایل مربع	PD/sqmi		PD مخفف تراکم جمعیت (به انگلیسی: population density)می‌باشد.		PD/sqmi PD/sqkm
	در هر مایل مربع	/sqmi		زمانی که واژهٔ سکنه نامناسب باشد.		/sqmi /sqkm
	سکنه در هر جریب فرنگی	PD/acre				PD/acre PD/ha
	هر جریب فرنگی	/acre				/acre /ha

دستگاه یکاها در ایران

در ایران از سال ۱۳۰۳ خورشیدی تصمیم به اجرای دستگاه جهانی یکاها گرفته شد. اندازه‌ها مطابق با اندازه‌های استاندارد جهانی بود اما برای یکاها نام‌های ایرانی پیشنهاد شد: ذرع به جای متر، درم به جای گرم و رطل به جای لیتر.^[۲] در بررسی طرح در این مجلس، به پیشنهاد عبدالله یاسایی (صدرالادباء) نماینده سمنان و دامغان، به جای ذرع، گز و به جای رطل پیمانه تعیین شد.^[۳] در قانونی که برای اجرای این دستگاه در نهم فروردین ۱۳۰۴ به تصویب رسید، دولت مکلف شد ظرف سه سال از تصویب این قانون، اوزان و مقیاسهای تازه را تهیه کند، چهار ماه پیش از انقضای سه سال اوزان و مقیاسهای جدید را آگهی عمومی کند و با گذشت سه سال کامل از تصویب قانون، به اجرا بگذارد. برای کسانی که از اجرای آن خودداری کنند و همچنان یکاهای قدیمی به کار ببرند، مجازات از سه روز تا یک ماه زندان در نظر گرفته شد.^[۴] نامهای یکاهای اندازه‌گیری پس از چند نشست بحث بر سر نامگذاری، چنین تعیین شد^[۵] و در دهم خرداد ۱۳۰۴ به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

طول	معادل متریک	سطح	معادل متریک	حجم	معادل متریک	جرم	معادل متریک
مو	یک میلی‌متر	گره مربع	متر مربع	موی مکعب	میلی‌متر مکعب	خردل	یک هزارم گرم
بهر	یک سانتی‌متر	قفیز	صد متر مربع	بهر مکعب	سانتی‌متر مکعب	ارزن	یک صدم گرم
گره	یک دسی‌متر	جریب	هکتار	پیمانه	لیتر	نخود	یک میلی‌گرم
گز	یک متر	میل مربع	کیلومتر مربع			درم	گرم
میل	یک کیلومتر					مثقال	ده گرم
						سیر	صد گرم
						سنگ	یک کیلوگرم

دولت موفق نشد این دستگاه یکاها را در ایران جا بیندازد و اجرا بکند. در نتیجه، در سال ۱۳۱۱ عبدالله یاسایی که در زمان نمایندگی مجلس از حفظ نام‌های ایرانی برای یکاها دفاع می‌کرد، اکنون که معاون وزیر اقتصاد ملی و رئیس کل تجارت شده بود، لایحه‌ای در هجدهم دی ۱۳۱۱ به تصویب مجلس شورای ملی رساند که قانون پیشین را لغو می‌کرد و اوزان و مقیاس‌های رسمی را مطابق اصول متری قرار می‌داد که یکای آن برای؛ طول، متر. و برای جرم، کیلوگرم است. اضعاف و اجزای مقیاس‌ها هم مطابق اصول متری تعیین شد. هرچند به دولت هم اجازه داده شد وزنه‌هایی با مقایسه با اصول متری برای من (سه کیلو) و سایر اوزان همچون سیر (۷۵ گرم) تهیه کند.^[۶][۷]

جستارهای وابسته

• دستگاه واحدهای سانتیمتر-گرم-ثانیه

منابع

1. دستگاه بین‌المللی یکاها برابر مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جای Système international d’unités در فرانسه است. «فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان: 1376 تا 1385، بخش لاتین». فرهنگستان زبان و ادب فارسی. ص. ۱۱۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۲ فوریه ۲۰۱۲.
2. «مذاکرات جلسه ۵۲ دوره پنجم مجلس شورای ملی هشتم شهریور ۱۳۰۳». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژانویه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۲۰.
3. «مذاکرات جلسه ۱۱۳ دوره پنجم مجلس شورای ملی ۲۸ جدی ۱۳۰۳». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۲۰.
4. «مذاکرات جلسه ۱۳۴ دوره پنجم مجلس شورای ملی یازدهم حوت ۱۳۰۳». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۲۰.
5. «مذاکرات جلسه ۱۷۱ دوره پنجم مجلس شورای ملی سوم خرداد ۱۳۰۴». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اکتبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۲۲.
6. [سازمان انرژی اتمی ایران «امضای پیمان متر در ایران»] مقدار |پیوند= را بررسی کنید (کمک). وزارت امور خارجه سند امضای پیمان متر. ۱۹۷۵.
7. «مذاکرات جلسه ۱۲۶ دوره هشتم مجلس شورای ملی هجدهم دی ۱۳۱۱». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ اکتبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۲۲.

• The NIST Reference on Constants, Units and Uncertainty. «Essentials of the SI: Base & derived units». دریافت‌شده در ۲۱ دسامبر ۲۰۰۷.
• Russ Rowlett. "Base Units of the International System (SI)" بایگانی‌شده در ۲ آوریل ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine. How Many? A Dictionary of Units of Measurement. University of North Carolina at Chapel Hill. October 7, 2002.