زبان یهودی-تاتی

زبان یهودی-تاتی یا جهودی یا جیدی (انگلیسی: Judeo-Tat) (عبری: ז'אוּהאוּראִ) زبان یهودیان کوهستان می‌باشد که در آذربایجان و داغستان استفاده می‌شد. امروزه این زبان بیشتر در اسرائیل رایج است.^[4] این زبان از ریشهٔ زبان پارسی است و به گروه زبان‌های پارسی تعلق دارد اما برای سایر گویشوران زبان پارسی نامفهوم است.^[5] زبان تاتی که توسط مسلمانان در آذربایجان صحبت می‌شود نیز با این زبان بسیار مشترک است.

زبان یهودی-تاتی
çuhuri / жугьури / ז'אוּהאוּראִ
زبان بومی در	جمهوری آذربایجان (باکو، قوبا، قیرمیزی قصبه، اغوز) روسیه (دربند، مخاچ‌قلعه، نعلچیک) استفاده شده توسط جوامع مهاجر در اسرائیل، ایالات متحده آمریکا (ایالت نیویورک)
شمار گویشوران	(بدون برآورد دسترسی)[1]
تبار	هندواروپایی زبان‌های هندوایرانی زبان‌های ایرانی زبان‌های ایرانی غربی زبان‌های ایرانی غربی زبان فارسی[2] زبان یهودی-تاتی
سامانه نوشتاری	الفبای لاتین، الفبای سیریلیک، الفبای عبری
وضعیت رسمی
زبان رسمی در	غیررسمی
کدهای زبان
ایزو ۳–۶۳۹	jdt
گلاتولوگ	jude1256[3]
این نوشتار شامل نمادهای آوایی آی‌پی‌ای است. بدون پشتیبانی مناسب تفسیر، ممکن است علامت‌های سوال، جعبه یا دیگر نمادها را جای نویسه‌های یونی‌کد ببینید.

گویشوران

امروزه این زبان در معرض انقراض است^[6] و یونسکو آن را در زمره زبان های به شدت در معرض انقراض قرار داده.^[7] تعداد صحبت کنندگان فعلی، ۷۰٬۰۰۰ نفر در اسرائیل، ۲۴٬۰۰۰ در آذربایجان، ۳٬۰۰۰ نفر در روسیه و ۵٬۰۰۰ نفر در ایالات متحده است.

جستارهای وابسته

• ادبیات یهودی-تاتی

منابع

1. زبان یهودی-تاتی در اتنولوگ (ویرایش ۱۷ام، ۲۰۱۳)
2. Windfuhr, Gernot. The Iranian Languages. Routledge. 2009. p. 417.
3. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Judeo-Tat". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)
4. زبان یهودی-تاتی at اتنولوگ (18th ed., 2015)
5. Authier, Gilles (2012). Grammaire juhuri, ou judéo-tat, langue iranienne des Juifs du Caucase de l'est. Wiesbaden: Reichert
6. Published in: Encyclopedia of the world’s endangered languages. Edited by Christopher Moseley. London & New York: Routledge, 2007. 211–280.
7. UNESCO Interactive Atlas of the World's Languages in Danger

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Judeo-Tat». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۶ دسامبر ۲۰۱۴.