متیله‌شدن دی‌ان‌ای[1][2][3][4]، متیلاسیون دی‌ان‌ای یا متیل‌دار شدن دی‌ان‌ای (به انگلیسی: DNA methylation)، یک فرایند بیوشیمیایی است که در رشد و نمو عادی جانداران رده بالا دارای اهمیت می‌باشد. در این فرایند، یک گروه متیل به موقعیت ۵ حلقه پیریمیدین سیتوزین یا به نیتروژن شماره ۶ حلقه پورین آدنین اضافه می‌شود. این تغییرها می‌تواند از طریق تقسیمات سلولی به ارث برسند (به نسل بعد منتقل شوند).

Thumb
نگاره نمایش مولکولی از یک دی‌ان‌ای است که متیل‌دار می‌شود. دو حوزه سفید نشانگر گروه متیل است. آنها به دو سیتوزین نوکلئوتید پیوند مولکولی شده‌اند تا توالی دی‌ان‌ای را تشکیل دهند. در یک نمونه از ساماندهی بیان ژن، این توالی دی‌ان‌ای در درون یک ژن انجام می‌گیرد، و متیله‌شئن بیان ژن را متوقف خواهد کرد. متیله‌شدن دی‌ان‌ای نقش مهمی برای اپی‌ژنتیک در اپی‌ژنتیک تنظیم ژن و رویان‌زایی و بیماری بازی می‌کند.

متیله‌شدن دی‌ان‌ای نقشی تعیین‌کننده در رشد و نمو عادی و نیز تمایز سلولی جانداران رده بالا دارد و الگوی بیان ژن‌ها را در سلول‌ها تغییر می‌دهد. برای مثال سلول‌هایی که در طی نمو جنینی برنامه‌ریزی شده‌اند که جزایر پانکراس (لانگرهانس) باشند، در کل زندگی موجود به همان صورت باقی می‌مانند، بدون وجود هر گونه علامتی که این وظیفه را به آن‌ها یادآوری نماید. متیله‌شدن دی‌ان‌ای هنگام تشکیل تخم (نطفه) به گونه‌ای خارج شده و هنگام تقسیم سلولی بار دیگر ایجاد می‌شوند. آخرین پژوهش‌ها نشان می‌دهد که در هنگام تشکیل تخم افزوده شدن گروه OH (هیدروکسیله شدن) به گروه‌های متیل رخ می‌دهد نه اینکه گروه‌های متیل به‌طور کامل خارج شوند.[5]

جستارهای وابسته

منابع

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.