گـَز یا گِز (نام علمی: Tamarix) سرده‌ای است از تیره گزیان. گز درختی شورپسند بومی مناطق خشک اوراسیا و آفریقاست و شامل ۵۵ گونه بوده که حدود ۳۵ گونهٔ آن در خاورمیانه و ۲۳ گونه از آن در ایران یافت می‌شود.[1]
| گز (درخت) | |
|---|---|
 | |
| گز (درخت)، Tamarix | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گیاهان گلدار |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | دولپه‌ای‌های نو |
| راسته: | میخک‌سانان |
| تیره: | گزیان |
| سرده: | گز |
پراکندگی در ایران
حدود ۲۳ گونه درخت گز در ایران می‌روید که مشهورترین آنها:
- شاه‌گز تنومندترین و کهنسالترین گونه که گاهی از ۱۵ متر هم فراتر می‌رود.
- کورگز (گز شاهی) نوع نسبتاً بلند اما باریکتر از شاه گز
- شورگز (گز سنبله بلند) در حواشی رودها ودره‌های شور می‌روید.
- یلقون (با اسم علمی تاماریکس پالازی) که در حوالی کرج یافت می‌شود.
- تاماریکس تتراندر که در حوالی شیراز می‌روید.
- تمیس که در جنگل‌های شمالی ایران دیده می‌شود.[2]
شاه‌گز گونه خاص و مشهور گز در جنوب ایران، درختی است کهنسال، این درخت به علت رسیدن ریشه‌اش به آب سطحی زمین عمر طولانی دارد، گویند که در بعضی مناطق گرمسیر[3] بیش از هزار سال عمر کرده است. غالباً بیشترین ارتفاع این درخت به ۱۰ تا ۱۵ متر می‌رسد.[3] گز درختی است دارای برگ‌هایی باریک، نوک تیز و فشرده به هم و شورمزه دارد که حتی مورد تغذیه حیوانات نیز قرار نمی‌گیرد.[3]
گونه‌ها
|
|
در شاهنامه
در نبرد رستم و اسفندیار، رستم، با راهنماییِ سیمرغ، با تیری از چوب درخت گز بر چشمِ اسفندیار زد.
منابع
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
