خودکامگی[1] یا دیسپوتیزم(انگلیسی:Despotism) از شیوه‌های حکومتی تمامیت‌خواه و شکلی از حکومت است که در آن قدرت سیاسی در دست یک حاکم خودگمارده قرار دارد. در حکومت خودکامه دامنه اختیارات حاکم و طول دوره حکومت آنها بسیار است و توزیع قدرت عادلانه نیست.
خودکامگی نوعی از یکه سالاری است که می‌تواند توسط یک گروه یا قشر اعمال شود.[2]
طرف‌داران حکومت خودکامه معتقدند که این نوع حکومت امکان انباشت سرمایه، برنامه‌ریزی متمرکز و تصمیم‌گیری قاطع برای رفع موانع راه را برای توسعه فراهم می‌سازد. در حالی که مخالفان این نوع حکومت معتقدند که خودکامگی باعث احساس بی‌قدرتی سیاسی در بین مردم می‌شود و کارایی و خلاقیت آنها را کاهش می‌دهد.
باید توجّه داشت که اگرچه مفاهیم خودکامگی، تمامیت‌خواهی، یکه‌سالاری، استبداد، حکومت مطلقه و جبّاریّت، مترادف‌های هر یک از آنها و نیز نام فرمانروایانشان در ادبیّات و محاوره‌ها اغلب به یک معنا به کار می‌روند، هم معنا نبوده و در علم سیاست دارای تعاریف جداگانه می‌باشند.
این واژه همانند بسیاری از دیگر واژگان تاریخی-سیاسی-اجتماعی مانند سیاست،دموکراسی،دیپلماسی،تراژدی و ... ریشه یونانی دارد.
و از زبان یونانی باستان میاید،در زبان یونانی باستان به این واژه دیسپوتیسموس(یونانی باستان:ΔΙσποτισμοσ) میگفتند.
اکثر کشورهای جهان اسلام آمار پایینی در مردم‌سالاری و آمار بالایی در استبداد، تمامیت‌خواهی، یکّه‌سالاری و خودکامگی دارند.[3][4][5][6][7][8]
- دیکتاتوری
- ولایت جائر
- دموکراسی
- کمونیسم
- حکومت شورایی
- کارل آگوست ویتفوگل
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
