جنگی در سودان From Wikipedia, the free encyclopedia
جنگ سودان رخدادی نظامی بین دو بخش رقیب در دولت نظامی سودان است. روز ۱۵ آوریل ۲۰۲۳، همزمان با ماه رمضان، سودان به صحنه نبردی خونین بین دو نیروی نظامی قدرتمند تبدیل شد. از یک سو، ارتش سودان به رهبری عبدالفتاح البرهان و از سوی دیگر، نیروهای پشتیبانی سریع (آراس‌اف) به فرماندهی محمد حمدان دقلو (حمیدتی) که با جنجویدها متحد شده بودند، به جان هم افتادند.[6]
| جنگ داخلی سودان (۲۰۲۳–اکنون) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخشی از جنگ‌های داخلی سودان | |||||||||
.svg) وضعیت نظامی از ۲۷ اکتبر ۲۰۲۴ تحت کنترل نیروهای مسلح سودان تحت کنترل نیروهای پشتیبانی سریع | |||||||||
| |||||||||
| طرف‌های درگیر | |||||||||
 نیروهای واکنش سریعپشتیبانیشده توسط: .svg){kind=small} ارتش ملی لیبی[3] (تکذیب‌شده توسط ارتش ملی لیبی) گروه واگنر[4] (تکذیب‌شده توسط RSF و واگنر) |
 نیروهای مسلح سودانپشتیبانیشده توسط:  مصر | ||||||||
| فرماندهان و رهبران | |||||||||
 محمد حمدان دقلو |
عبدالفتاح البرهان | ||||||||
| قوا | |||||||||
| ۷۰۰۰۰–۱۵۰۰۰۰[5] | ۱۱۰۰۰۰–۱۲۰۰۰۰[5] | ||||||||
| تلفات و خسارات | |||||||||
|
۴۲۰+ کشته و ۳۷۰۰ زخمی ۲۰۰ سرباز مصری اسیر نیروهای آراس‌اف | |||||||||
این جنگ داخلی فقط به این دو گروه محدود نشد و سه گروه کوچک‌تر هم وارد میدان شدند: نیروی حفاظت مشترک دارفور، گروه عبدالوحید النور از جنبش آزادی‌بخش سودان و گروه عبدالعزیز الحلو از جنبش خلق آزادی‌بخش سودان-شمال.[7]
خارطوم، پایتخت سودان، به سرعت به کانون اصلی درگیری‌ها تبدیل شد و نبردهای سنگینی در آن و منطقه دارفور رخ داد. تا هشتم سپتامبر ۲۰۲۴، این جنگ خانمان‌سوز جان بیش از ۲۰ هزار نفر را گرفته و ۳۳ هزار نفر را زخمی کرد.[8] میلیون‌ها نفر (۷٫۷ میلیون نفر) در داخل کشور آواره شده‌اند و بیش از ۲٫۱ میلیون نفر به کشورهای دیگر پناه برده‌اند. گزارش‌های زیادی نیز از کشتار غیرنظامیان در دارفور مخابره شده است.[9]
جنگ با حمله آراس‌اف به مواضع دولت شروع شد و به سرعت به نبردی تمام‌عیار با حملات هوایی، توپخانه‌ای و تیراندازی در سراسر سودان تبدیل شد. خارطوم و ام درمان بین دو گروه تقسیم شدند و البرهان مجبور شد دولت خود را به پورت سودان منتقل کند.
کشورهای جهان برای برقراری آتش‌بس تلاش کردند و در مه ۲۰۲۳ پیمان جده به امضا رسید اما این پیمان نتوانست جلوی جنگ را بگیرد.[10]
در ماه‌های بعد، جنگ به بن‌بست رسید و در این میان گروه‌های شورشی که قبلاً علیه دولت می‌جنگیدند، به دو طرف پیوستند. در اواسط نوامبر، منی میناوی و مصطفی تمبور از جنبش آزادی‌بخش سودان به ارتش پیوستند و جنبش عدالت و برابری هم از آنها حمایت کرد. در مقابل، جنبش تمازج به آراس‌اف پیوست و عبدالعزیز الحلو از جنبش خلق آزادی‌بخش سودان-شمال به ارتش در جنوب کشور حمله کرد.[11]
از اکتبر ۲۰۲۳، آراس‌اف موفقیت‌های بیشتری به دست آورد و ارتش را در دارفور شکست داد. آنها در خارطوم، کردفان و جزیره هم پیشروی کردند. اما از فوریه ۲۰۲۴، ارتش در ام درمان ضربه‌هایی به آراس‌اف وارد کرده و از ژوئن ۲۰۲۴ نیز آراس‌اف در ایالت سنار پیشروی‌هایی داشته است.
با وجود مذاکرات بین دو طرف، هنوز نتیجه قابل توجهی به دست نیامده و بسیاری از کشورها از البرهان یا حمیدتی حمایت می‌کنند.
در حال حاضر (سپتامبر ۲۰۲۴)، ارتش در خارطوم بحری (شمالی) پیشرفت‌های خوبی داشته است.
ادامه درگیری‌ها خطر تجزیه مجدد را افزایش داده است.[12][13] در گذشته سناریوی تجزیه سودان به هشت کشور مطرح بوده است.[14] ادامه جنگ ممکن است سبب تجزیه سودان به سه کشور شود:[15]
سودان از دوران پیش از تاریخ مسکونی بوده و در طول دوران باستان و قرون وسطی شاهد درگیری‌های بسیاری، از جمله تهاجمات خارجی و مقاومت در برابر آنها، تنش‌های قومی، اختلافات مذهبی و نزاع بر سر منابع بوده است.
در سال ۱۸۲۱، مصر سودان را فتح کرد، اما در سال ۱۸۸۱ رهبر مذهبی، محمد احمد، شورش ملی‌گرایانه‌ای را رهبری کرد و دولت مهدوی «اسلامی و ملی» را در بیشتر قلمرو سودان مدرن تأسیس کرد. پس از مرگ محمد احمد، نیروی انگلیسی-مصری به فرماندهی لرد کیچنر سودان را بازپس گرفت. در سال ۱۸۹۹، این کشور به طور مشترک تحت حکومت مصر و بریتانیا قرار گرفت، اما در عمل تنها توسط بریتانیا اداره می‌شد و تا سال ۱۹۵۶، زمانی که استقلال خود را به دست آورد و مرزهای پیش از ۱۹۱۱ خود را به ارث برد، تحت کنترل بریتانیا باقی ماند. در سال ۱۹۱۶، پس از اینکه دولت بریتانیا مشکوک شد که سلطنت دارفور تحت تأثیر دولت عثمانی قرار گرفته است، از مصر اعزام شد تا دارفور را تصرف کرده و به سودان انگلیسی-مصری الحاق کند. دولت استعماری منابع مالی و اداری را به قبایل مرکز سودان در نزدیکی خارطوم اختصاص داد در حالی که مناطق اطراف مانند دارفور عمدتاً فراموش شده و نادیده گرفته شدند.
از زمان استقلال، سودان ۱۹ کودتای نظامی را تجربه کرده است که بیشترین تعداد در میان کشورهای آفریقایی است. سودان معمولاً توسط ارتش اداره می‌شده و دوره‌های کوتاهی از حکومت پارلمانی دموکراتیک در این میان وجود داشته است.
دو جنگ داخلی - اولین جنگ از ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۲ و دومین جنگ از ۱۹۸۳ تا ۲۰۰۵ - بین دولت مرکزی و مناطق جنوبی، که منجر به استقلال سودان جنوبی در سال ۲۰۱۱ شد، ۱٫۵ میلیون نفر را کشت و درگیری در منطقه غربی دارفور دو میلیون نفر را آواره کرد و بیش از ۲۰۰ هزار نفر دیگر را کشت.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
