بلوار نلسون ماندلا (تهران)

بلوار نلسون ماندلا (نام‌های پیشین: خیابان آفریقا، خیابان جُردَن)^[1]، یکی از خیابان‌های شناخته‌شدهٔ در شمال شهر تهران است. این خیابان در میان مردم بیشتر با نام خیابان جُردن شناخته می‌شود.^[2]

بلوار نلسون ماندلا (جردن) موقعیت بلوار آفریقا یا خیابان جردن در نقشه تهران به رنگ سیاه

بلوار نلسون ماندلا به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم میشود: شمال امانیه و جنوب کاووسیه نام پیشین: خیابان جُردَن , خیابان آفریقا شهر: تهران ( شمیرانات ) -- -- جایگاه جغرافیایی در شهر: شمال درازا: ۶٫۱ کیلومتر کشیدگی جغرافیایی: شمالی-جنوبی پایان شمالی: خیابان مریم شرقی پایان جنوبی: میدان آرژانتین

موقعیت

خیابان آفریقا از سوی جنوب از میدان آرژانتین و پایانه بیهقی آغاز می‌شود و به سوی شمال ادامه می‌یابد. این بزرگ‌راه پس از یک پیچش به سوی شرق و گذر از بلوار میرداماد، از بزرگراه مدرس گذشته و در یک سرازیری به کوچه مریم شرقی واقع در محله الهیه، پایان می‌یابد.

این بلوار از شمال از طریق ایستگاه مترو شهید صدر و در تقاطع میرداماد از از طریق مترو میرداماد و در جنوب از طریق مترو مصلی قابل دسترسی می باشد.

نام‌گذاری

این خیابان پیشتر به افتخار ساموئل مارتین جردن بانی دبیرستان البرز و آموزشکده دخترانه آمریکایی تهران «جردن» نام‌گذاری شده بود. پس از انقلاب نام این خیابان به خیابان آفریقا تغییر یافت.اما همچنان بیشتر مواقع آن را جردن مینامند. در آذر ۱۳۹۳، نام این خیابان از آفریقا به نلسون ماندلا تغییر یافت.^[3]

نام پیشین و کنونی خیابان‌های فرعی به جردن به ترتیب ابتدا از چهارراه جهان کودک، امیر پرویز (صانعی- کیش)، خشایارشاه (شریفی- پدیدار)، نگار، دریانی (والی نژاد)، بهرون (دامن افشار)، بلوار میرداماد، قبادیان، تابان، سرو، پیروز (شهید یزدان پناه)، فرزان، ظفر (شهید دستگردی)، بابک (شهید ناصری)، علوی (بابک بهرامی)، فرح (اسفندیار-آرش)، ایرج، چهرازی (محمد علی رحیمی)، صبا، دولتشاهی (شهید عاطفی)، حافظ (رضا سعیدی)، ارمغان، تندیس، صداقت (شهید علی انصاری)، چاتانوگا (سایه)، شناسا (مریم)، پیرایش (آرامش)، هاید پارک (گلشهر)، نیلوفر، ناهید، نادر (امین کاج آبادی)، حکمت (گلفام)، داور (گل آذین)، شهریار (مهیار)، جان‌سپار (شهید طاهری)، داریوش (گل افشان)، کوروش (گلگشت)، پروین، پهلوان (محمد روان‌پور)، مهرداد (گلگونه)، رامین، فرخار (کرانه)، خرسندی، گلستان، شادی، زاهدی (زینت)، مهناز، امانیه (ابراهیم مهری)، آذر پی (افق)، پروانه (ترکش دوز)، تورج، خاکزاد و منتهی به خیابان فرشته می‌باشد.

افراد سرشناس ساکن جردن

• هایده، انتهای بلوار فرح (آرش غربی)^[4]
• پرویز یاحقی، کوچه نیلوفر^[5]
• پوران، خیابان ناهید^[6]
• برخی افراد خاندان غیابی شاملو، خیابان نادر (کاج آبادی)
• محمود ذوالفنون، خیابان ناهید^[6]
• گوگوش، خیابان ناهید
• محمد مختاری، کوچۀ علوی

جای‌های مهم

جای‌های مهم یا دیدنی راستای این بزرگ‌راه (به چینش جغرافیایی از شمال به جنوب) بر این پایه‌اند:

خیابان جردن تهران
جای‌های مهم	مرکز تجاری الهیه - ساختمان ریاست جمهوری - روزنامه همشهری - سازمان انرژی اتمی - تالار حافظ شیراز - موزه امام علی - فرهنگ‌سرای صبا - شرکت مخابرات ایران - بنیاد شهید - کتابخانه ملی - شرکت نفت پارس - سرخه‌بازار - سازمان کیش - کلانتری ۱۰۳ - مؤسسه اعتباری توسعه - اداره امور اقتصادی و دارایی - اداره راهنمایی و رانندگی - شهرداری - اداره برق بیهقی - بیمه دانا - وزارت راه و ترابری (ساختمان دادمان) - تالار خانه معلم - اداره راه‌آهن - فروشگاه پروتئین امیر - انستیتو تکنولوژی قدس - مجتمع شهید محمد منتظری - مرکز خرید آسیا - کاخ ثابت پاسال - صندوق رفاه دانشجویان
سفارتخانه‌ها	کنیا - فیلیپین - ایتالیا - قطر - سری‌لانکا - مکزیک - عمان - ونزوئلا - اروگوئه - یونان - سوریه - کویت - سودان - نیجریه - لهستان - بحرین - بنگلادش
گذرگاه‌های اصلی و پارک‌ها	پارک نوروز (بالاتر از میدان آفریقا) پارک صبا (خ فرزان شرقی) - پارک خشایار (خ برادران شریفی) - پارک رعنا (خ پدیدار) - پارک سیمرغ (خ زوبین) - میدان آفریقا - میدان آرژانتین
مجتمع‌های مسکونی بزرگ	لاله - برج‌های شمیران - سپیدار - برج آناهیتا - میلاد - برج‌های دوما
آژانس‌های مسافرتی	عصر پرواز - سفیران - دولتشاد - هستی‌گشت - هواپیمایی کیش - توران - طیران‌الخلیج - میهن دوستان - زمان پرواز - ستاره پرواز آسیا
کانون‌های آموزشی	سعید - حضرت زهرا - علوم دریایی - والعصر - استاد شهریار - محراب - مصباح - ملائک - خوارزمی - ادیب - ایثار - دکتر افشار - دانش - ندای حق-نرجس

ورودی‌ها و برخوردگاه‌ها

تقاطع خیابان آفریقا با خیابان ظفر

کاخ ثابت پاسال در خیابان آفریقا از نمای هوایی

از شمال به جنوب
بزرگراه مدرس
بلوار میرداماد
بزرگراه حقانی
بزرگراه همت
بزرگراه شهید قاسم سلیمانی
پارکینگ پایانه اتوبوسرانی بیهقی(آرژانتین)
خیابان بیهقی خیابان شهید احمد قصیر (خیابان بخارست)	میدان آرژانتین
از جنوب به شمال

جستارهای وابسته

• خیابان ولیعصر
• خیابان ایران‌زمین

منابع

1. «انقلاب نام کدام خیابان‌ها را عوض کرد؟». خبرگزاری ایسنا. ۱۶ بهمن ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۶ بهمن ۱۳۹۲.
2. «تاکسی، ماندلا!». عصرایران.
3. «تغییر نام خیابان آفریقا به نلسون ماندلا». خبرگزاری مهر.
4. «پشت پرده زندگی هایده». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۹-۰۹.
5. ««یاحقی با رفتنش ویولونش را با خود به خاک سپرد چون هیچ‌کس دیگری نتوانست آن را مثل خود پرویز بنوازد»». موسیقی ایرانیان. ۲۰۱۴-۰۲-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۹-۰۹.
6. لندن، کیهان (۲۰۱۶-۰۸-۱۵). «خاطرات عمر رفته…پوران و عباس شاپوری». دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۹-۰۹.

• بر پایه نقشه‌های ۴۶–۶۳ و ۸۹ اطلس کامل تهران-۸۵، تهران: مؤسسه گیتاشناسی، نوروز ۱۳۸۵.