From Wikipedia, the free encyclopedia
تصویربرداری ماهواره‌ای به عمل برداشت تصویر از زمین یا دیگر سیاره‌ها با استفاده از ماهواره گفته می‌شود.
در دهه ۱۹۶۰ آمریکا از طریق ماهواره‌های جاسوسی خود شروع به جمع‌آوری اطلاعات علیه کوبا و شوروی سابق نمود. در سال ۱۹۷۲ ناسا اولین ماهواره ارزیابی منابع زمینی بنام ERTS-۱ را به فضا پرتاب کرد که بعدها تحت نام لندست شناخته شد.
در سال ۱۹۷۲ اولین ماهواره لندست با دوربین RBV (Return Beam Vidicon) و سنجندهMulti Spectral Scanner) MSS) با چهار باند و سپس سری‌های بعدی از همین ماهواره، مجهز به سنجنده Thematic Mapper) TM) با هفت باند توسط ایالات متحده آمریکا در مدار زمین قرار گرفت. از این سال بود که تصویربرداری از حالت آنالوگ خارج و به صورت رقومی درآمد و دریچه‌ای جدید برای پردازش تصویر و نهایتاً تعبیر و تفسیر آن‌ها به روی بشر گشوده شد.
فرانسه در سال ۱۹۸۶ اولین سری از ماهواره‌های اسپات خود را با قدرت تفکیک ۱۰ و ۲۰ متر (در سه باند) در مدار کره زمین قرار داد.
هندوستان سری ماهواره‌های آی‌آراس را در سال ۱۹۸۸ تکمیل نمود.
ژاپن و آژانس فضایی اروپا در سال ۱۹۹۱ به ترتیب اقدام به ساخت سری ماهواره‌های ERS(European RS Satellites), MOS (Marine Observation Satellites) کرده و ماهواره‌های خود را در مدار کره زمین قرار دادند.
در سال ۱۹۹۱، کشور کانادا سری ماهواره‌های رادارست را تکمیل و به فضا پرتاب نمود.
در سال ۱۹۹۵، با مشارکت کشورهای برزیل و چین، ماهواره (CBERS (China-Brazil Earth Resource Satellite به فضا پرتاب شد.
با پرتاب ماهواره آیکونوس (با قدرت تفکیک ٫۸. متر و ۳٫۲ متر) در سال ۱۹۹۹ و سپس پرتاب ماهواره کوئیک‌برد (قدرت تفکیک ٫۶. متر و ۲٫۴۴ متر) در سال ۲۰۰۱، قدم‌های بزرگی در جهت تولید و به‌کارگیری تصاویر ماهواره‌ای با قدرت تفکیک بالا برداشته شد.
در سال ۲۰۰۳ با ساخت و پرتاب ماهواره پیشرفته اورب‌ویو (قدرت تفکیک ۱ متر و ۴ متر) قدم جدیدی در عرصه تصویربرداری ماهواره‌ای برداشته شد.
سازمان تحقیقات فضایی هند (ISRO)، در حال تحقیق دربارهٔ پروژه ماهواره‌هایی است که دارای قابلیت ارسال به فضا و بازگشت مجدد به زمین هستند.
در سال ۲۰۰۸ ماهواره ژئوآی (قدرت تفکیک ۰/۴ متر و ۱/۶ متر) در مدار زمین قرار گرفت. ماهواره ژئوآی تا کنون جزو مدرن‌ترین ماهواره‌های با قدرت تفکیک بالا محسوب می‌گردد و کاربردهای فراوانی در سنجش از دور دارد.[۱]
میزان اطلاعات مرتبط با تصاویر ماهواره‌ای با سرعت زیادی در حال افزایش می‌باشد. امروزه بسیاری از سازمان‌ها و نهادها در صدد بهره جستن از این‌گونه تصاویر، برای مقاصد مختلفی می‌باشند.
در حالت کلی، عکس‌های هوایی تفکیک مکانی بسیار بالایی را برای مناطق تهیه می‌نمایند. گاهی نیز عکس‌های هوایی به منظور ساخت هندسه برای وارد کردن به سیستم‌های CAD و GIS مورد استفاده قرار می‌گیرند. در سوی دیگر تصاویر ماهواره‌ای مناطقی با وسعت بیشتر، گاهی به اندازهٔ یک کشور را پوشش می‌دهند.
دلایل واضحی برای اینکه چرا تصاویر ماهواره‌ای می‌توانند امکان تجسس پیوسته را در کاربردهای دفاعی تهیه نمایند، وجود دارد. این تصاویر می‌توانند مناطق وسیعی را تحت پوشش قرار دهند در حالی‌که ماهواره در ارتفاع بسیار بالایی از زمین قرار دارد، هواپیماها توانایی قرارگیری در ارتفاع‌های بالا را ندارند.
سنجنده‌های ماهواره‌ای راداری فوایدی دارد که عکس‌های چندطیفی و سیاه و سفید هوایی آن‌ها را دارا نمی‌باشند. تصاویر راداری را می‌توان از میان ابرها و مستقل از شرایط آب و هوایی تهیه نمود. به همین جهت در مواقعی که نیاز به دست‌یابی سریع و راه‌حل‌های اضطراری وجود دارد، این‌گونه تصاویر تنها راه‌حل موضوع می‌باشد.
روند انجام کار، هم در تهیهٔ تصاویر ماهواره‌ای و هم در تهیهٔ عکس‌های هوایی به‌طور گسترده‌ای رو به خودکار شدن کامل پیش می‌رود. تجزیه و تحلیل تصاویر، استخراج برداری، مدل کردن و اجرای پردازش‌های کامپیوتری در مدیریت داده‌ها و در نهایت تهیهٔ نقشه، به‌طور وسیعی در حال پیشرفت و خودکار شدن می‌باشد.
دوربین‌های دیجیتال هوایی امروزه توانایی ذخیرهٔ تقریباً ۲۵۰ مگاپیکسل را دارا می‌باشند؛ ولی برای انجام این کار، همچنین نیازمند سیستمی مناسب برای ذخیرهٔ یک مجموعهٔ کامل از تصاویر، و توانایی کار با داده‌های بسیار بزرگ و تجزیه و تحلیل آن‌ها می‌باشند. در مورد کار با تصاویر ماهواره‌ای نیز به همین سیستم‌ها نیاز می‌باشد. در برخی مواقع توانایی آماده کردن حجم بزرگی از داده‌های تصویری و انتقال آن به مرجع زمینی مورد نظر می‌باشد.
هزینهٔ انجام پروژه‌هایی مبتنی بر تصاویر به تعداد و نوع آن‌ها و میزان تناوب تصویربرداری وابسته می‌باشد. در حالت کلی می‌توان گفت که تصویربرداری مناطق وسیع‌تر به‌وسیلهٔ تصاویر ماهوارهٔ هزینهٔ کمتری را متقبل خواهند شد؛ زیرا یک تک تصویر ماهواره‌ای که در یک نقطه توسط ماهواره تهیه می‌گردد می‌تواند منطقهٔ وسیعی (ده‌ها کیلومتر) را پوشش دهد؛ ولی عکس‌های هوایی منطقهٔ کوچک‌تری را با یک تک تصویر پوشش می‌دهند ولی جزئیات موجود در آن تک تصویر برای بسیاری از کاربردها حیاتی می‌باشد.[۳]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
