اکتیوایکس

اکتیوایکس (به انگلیسی: ActiveX) یک چهارچوب نرم‌افزاری منسوخ‌شده است که توسط مایکروسافت ساخته شده بود و فناوری‌های پیشین مدل شیء مولفه (COM) و توکارسازی و پیوند شیء (OLE) را برای محتوای دانلود شده از یک شبکه مخصوصاً از وب جهان‌گستر سازگارسازی می‌کرد.^[1] شرکت مایکروسافت ActiveX را در سال ۱۹۹۶ معرفی کرد. در اصل، AciveX بستگی به سیستم‌عامل‌های مایکروسافت ویندوز ندارد، اما در عمل، بیشتر کنترل‌های ActiveX فقط روی ویندوز اجرا می‌شوند. بیشتر این کنترل‌ها نیاز به کارخواهی دارند که روی رایانه مبتنی بر x86 اجرا شوند، زیرا کنترل‌های ActiveX نیاز به کد از قبل کامپایل شده دارند.^{[2][کدام صفحه؟]}

اکتیوایکس

نویسنده(های) اصلی	مایکروسافت
توسعه‌دهنده(ها)	مایکروسافت
انتشار اولیه	۱۹۹۶؛ ۲۸ سال پیش (۱۹۹۶-خطا: زمان نامعتبر}})
انتشار نهایی	منسوخ شده
نوشته‌شده با	C، C++
سیستم‌عامل	مایکروسافت ویندوز، سولاریس، مکینتاش
پلت‌فرم	x86
همراه با	اینترنت اکسپلورر، مایکروسافت آفیس، مایکروسافت ویژوال استودیو، و ویندوز مدیا پلیر و غیره.
جایگزین برای	OLE 2.0 و COM
نوع	چارچوب نرم‌افزاری

ActiveX هنوز از طریق اینترنت اکسپلورر ۱۱ روی ویندوز ۱۰ پشتیبانی می‌شود، در حالیکه ActiveX روی مرورگر پیش‌فرض‌شان که مایکروسافت اج است پشتیبانی نمی‌شود (زیرا «اج» یک سامانه گسترش متفاوت و ناسازگار دارد، زیرا بر اساس پروژه کرومیم گوگل است).^[3]

کنترل‌های ActiveX

ActiveX یکی از فناوری‌های عمده در مهندسی نرم‌افزار مبتنی بر مولفه می‌باشد.^[4] در مقایسه با JavaBeans، اکتیواکس زبان‌های برنامه‌نویسی بیشتری را پشتیبانی می‌کند، اما جاوابینز از بن‌سازه‌های بیشتری پشتیبانی می‌کند.^[5] از ActiveX در بسیاری از فناوری‌های توسعه کاربردی سریع مثل، کتابخانه الگوی فعال، دلفی، جاوابینز، کتابخانه کلاس بنیاد مایکروسافت، کیوت، ویژوال بیسیک، فرم‌های ویندوز، و دابلیواکس‌ویدجت‌ها پشتیبانی می‌شود، و هدف آن است که به توسعه‌دهندگان برنامه‌کاربردی امکان جاسازی کنترل‌های ActiveX به درون محصولات‌شان داده شود.

بسیاری از برنامه‌های کاربردی مایکروسافت ویندوز- شامل خیلی از برنامه‌های خود مایکروسافت، مثل اینترنت اکسپلورر، مایکروسافت آفیس، مایکروسافت ویژوال استودیو، و ویندوز مدیا پلیر-از کنترل‌های ActiveX برای ساخت مجموعه ویژگی خودشان استفاده می‌کنند، همچنین برای کپسوله‌سازی (لفاف‌پیچی) عملکردشان به صورت کنترل‌های ActiveX استفاده می‌کنند، که این کنترل‌ها بعداً می‌توانند در داحل برنامه‌های کاربردی دیگر توکارسازی شوند. اینترنت اکس‌پلورر همچنین امکان توکارسازی کنترل‌های ActiveX در داخل صفحات وب را می‌دهد.

پشتیبانی بن‌سازه

در اکتبر سال ۱۹۹۶، مایکروسافت ورژن بتای کیت توسعه نرم‌افزار ActiveX را برای سیستم‌عامل مکینتاش منتشر کرد، که شامل یک افزایه برای نت‌اسکیپ نویگیتور روی مک بود، همچنین اعلام کرد که قصد دارد ActiveX را سال آینده روی سولاریس پشتیبانی نماید.^[6] در مدت شش ماه، و دو انتشار بتای بعدی، هنوز هیچ افزایه ActiveX مکینتاش که از نظر تجاری دردسترس باشد وجود نداشت.^[7]

در سال ۱۹۹۷، آزمایشگاه‌های ان‌کومپاس با همکاری مایکروسافت یک افزایه برای نت‌اسکیپ نویگیتور منتشر کرد تا از ActiveX پشتیبانی کند.^[8]

مستدات فناوری هسته ActiveX در «The Open Group» وجود دارد و به صورت رایگان قابل خواندن است.^[9]

با وجود تلاش‌های پیشین مایکروسافت برای بین بن‌سازه‌ای سازی ActiveX، بیشتر کنترل‌های ActiveX روی همه بن‌سازه‌ها کار نمی‌کنند، بنابراین استفاده از کنترل‌های ActiveX برای پیاده‌سازی عملکردهای اساسی یک صفحه وب، قابل استفاده بودن آن را محدود می‌سازد. کشور کره جنوبی حذف این فناوری از وب‌سایت‌های عمومی اش را شروع کرده‌است، هدف آن‌ها این است تا وب سایت‌هایش را برای بن‌سازه‌های بیشتری قابل دسترسی نماید.^[10]

درحالیکه مایکروسافت تلاش قابل ملاحظه‌ای برای ایجاد جنبه‌های بین بن‌سازهای ActiveX، از طریق انتشار APIها، نموده‌است در نهایت تلاش‌های بین بن‌سازه‌ای ناموفق ماند، زیرا کنترل‌های ActiveX به زبان C یا C++ نوشته می‌شد و به زبان اسمبلی اکس۸۶ اینتل کامپایل می‌گشت، که این موضوع باعث می‌شد فقط روی ماشین‌های ویندوز قابل اجرا باشند، که در آن ماشین‌ها می‌توانستند با واسط‌های برنامه‌نویسی کاربردی Win32 استاندارد تماس بگیرند.^[11]

شرکت مایکروسافت پشتیبانی از ActiveX را از ویرایش ویندوز استور اینترنت اکس‌پلورر ۱۰ در ویندوز ۸ قطع نمود. در سال ۲۰۱۵، شرکت مایکروسافت، مرورگر مایکروسافت اج را منتشر کرد، که جایگزین اینترنت اکس‌پلورر بود اما از ActiveX پشتیبانی نمی‌کرد، این واقعه اتمام فناوری ActiveX در توسعه مرورگر وب مایکروسافت را نشان‌گذاری نمود.^[12]

پانویس

1. "Introduction to ActiveX Controls". MSDN. Microsoft. Archived from the original on 14 May 2016. Retrieved 1 June 2016.
2. Anderson, Jerry (1997). Activex Programming with Visual C++. Que. ISBN 978-0-7897-1030-7.
3. https://docs.microsoft.com/en-us/microsoft-edge/deploy/microsoft-edge-faq
4. Cai, Xia, et al. "Component-based software engineering: technologies, development frameworks, and quality assurance schemes." Software Engineering Conference, 2000. APSEC 2000. Proceedings. Seventh Asia-Pacific. IEEE, 2000.
5. Hughes, Merlin (1 مارس 1997). "JavaBeans and ActiveX go head to head". JavaWorld. IDG. Archived from the original on 15 March 2016.
6. Quinlan, Tom (28 October 1996). "MacOS will get access to ActiveX". InfoWorld. p. 48.
7. "After 6 months, ActiveX passive in Mac market". MacWEEK. Vol. 11, no. 15. 11 آوریل 1997. Archived from the original on 12 April 1997.{{cite magazine}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
8. "Playing with plug-ins". Computerworld (به انگلیسی). IDG Enterprise. 1997-04-07. ncompass activex plugin.
9. "Documentation for ActiveX Core Technology". The Open Group. Archived from the original on 1 May 2020. Retrieved 1 May 2020.
10. "Seoul poised to remove ActiveX software from public websites". Yohap News Agency. 3 مارس 2015. Archived from the original on 22 March 2015.
11. "Will ActiveX Threaten National Security?". WIRED (به انگلیسی). Retrieved 2018-10-15.
12. Keizer, Gregg (10 مه 2015). "Microsoft nixes ActiveX add-on technology in new Edge browser". Computerworld. IDG. Archived from the original on 14 May 2015.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «ActiveX». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۵ بهمن ۱۳۹۹.