آنتونیو کارلوس ژوبیم

آنتونیو "تام" کارلوس برازلیرو د آلمیدا ژوبیم (به پرتغالی: Antônio "Tom" Carlos Brasileiro de Almeida Jobim) (زادهٔ ۲۵ ژانویه ۱۹۲۷ در ریو دوژانیرو، درگذشتهٔ ۸ دسامبر ۱۹۹۴ در نیویورک)، نوازنده گیتار و پیانو، خواننده، شاعر و آهنگ ساز برزیلی است. از او به عنوان یکی از مهمترین عناصر و بنیان‌گذاران سبک بوسا نوا یاد می‌شود. ژوبیم از برجسته‌ترین آهنگسازان قرن بیستم است و ترانه‌های‌اش توسط بسیاری از هنرمندان برزیلی و دیگر کشورها دوباره‌سرایی شده‌اند.

آنتونیو کارلوس ژوبیم Antonio Carlos Jobim
اطلاعات پس‌زمینه
نام تولد	آنتونیو کارلوس برازیلرو د آلمیدا ژوبیم
نام(های) دیگر	توم ژوبیم
زاده	۲۵ ژانویهٔ ۱۹۲۷ ریو دوژانیرو، برزیل
درگذشته	۸ دسامبر ۱۹۹۴ (۶۷ سال) نیویورک سیتی، ایالات متحده
ژانر	بوسا نوا، موسیقی عامه‌پسند برزیل
ساز(ها)	پیانو، گیتار
سال‌های فعالیت	۱۹۵۶–۱۹۹۴
وبگاه	www.tomjobim.com.br

زندگی‌نامه

آثار موسیقی و سبک ژوبیم ریشه در کارهای پیگزینگنیا،^[۱] نوازنده و آهنگساز برجسته برزیلی و بنیانگذار موسیقی مدرن برزیل در دهه ۱۹۳۰ دارد. کارهای ژوبیم همچنین متأثر از آهنگسازهای فرانسوی از جمله کلود دبوسی و راوِل و موسیقی جاز بودند. شعرهای او در موضوعات مختلف از جمله «عشق»، «خیانت»، «محدودیت‌های سیاسی» و بخصوص دربارهٔ «طبیعت برزیل» هستند.

شهرت ژوبیم در برزیل از زمان هم‌کاری او با وینیشس دی موراس،^[۲] شاعر ودیپلمات، جهت نوشتن ترانه‌ای برای یک تئاتر در سال ۱۹۵۶ آغاز شد. محبوب‌ترین ترانه این تئاتر Someone to light up my life^[۳] نام دارد. بعدها این تئاتر به فیلم تبدیل شد اما تهیه‌کننده فیلم «ساشا گوردین» از هیچ‌کدام از ترانه‌های تئاتر در فیلم استفاده نکرد. در عوض گوردین از موراس و ژوبیم خواست تا ترانه‌ای دیگر برای فیلم تهیه کنند. موراس در این زمان در اوروگوئه مشغول کار برای وزارت خارجه برزیل بود و بدین ترتیب آن‌ها فقط توانستند از طریق تلفن سه قطعه برای این فیلم تهیه کنند. این همکاری موفقیت‌آمیز باعث شد تا بعدها موراس شعرهای بسیاری از ترانه‌های محبوب ژوبیم را برای‌ش بنویسد.

محبوبیت

بی‌شک یکی از کلیدی‌ترین عوامل شناخته‌شدن ژوبیم در کشورهای انگلیسی‌زبان همکاری او با ساکسوفونیست نامی استن گتز، ژوآئو ژیلبرتو و همسر ژیلبرتو (آسترود ژیلبرتو) است که محصول این همکاری آثاری مانند گتز/ژیلبرتو^[۴] و گتز/ژیلبرتو قسمت دوم^[۵] هستند. انتشار آلبوم گتز/ژیلبرتو در آمریکا و متقابلاً در دیگر نقاط دنیا باعث تولد «جنون بوسا نوا» شد.

ژوبیم کار آهنگ‌سازی بسیاری از قطعات گتز/ژیلبرتو را که بعدها پرفروش‌ترین آلبوم جاز تمام دوران شناخته شد انجام داد.

ژوبیم در جوایز گرمی ۱۹۶۴ جایزه «بهترین آلبوم سال»، «بهترین آلبوم جاز بدون خواننده» و «بهترین مهندسی آلبوم غیر کلاسیک» را از آن خود کرد.

«دختری از ایپانما»،^[۶] از معروف‌ترین و محبوب‌ترین قطعات بوسا نوا نیز جایزه بهترین قطعه سال را کسب کرد.

پانویس

1. Pixinguinha
2. Vinicius de Moraes
3. به زبان اصلی «Se Todos Fossem Iguais A Você»
4. Getz/Gilberto 1963
5. Getz/Gilberto Vol.2 1964
6. The Girl from Ipanema

منابع

• McGowan, Chris; Pessanha, Ricardo (2008). The Brazilian Sound: Samba, Bossa Nova and the Popular Music of Brazil (2nd ed.). Philadelphia: Temple University Press. ISBN 978-1592139293.
• Castro, Ruy (2000). Bossa Nova: The Story of the Brazilian Music That Seduced the World (1st English-Language ed.). Chicago, IL: A Capella Books. ISBN 978-1-55652-409-7.
• Cabral, Sergio (2008). Antônio Carlos Jobim – Uma Biografia (1st ed.). São Paulo, Brazil: IBEP Nacional. ISBN 978-85-7865-011-7.
• De Stefano, Gildo, Il popolo del samba, La vicenda e i protagonisti della storia della musica popolare brasiliana, preface by Chico Buarque de Hollanda, introduction by Gianni Minà, RAI-ERI, Rome 2005, شابک ‎۸۸۳۹۷۱۳۴۸۴
• De Stefano, Gildo, Saudade Bossa Nova: musiche, contaminazioni e ritmi del Brasile, preface by Chico Buarque, introduction by Gianni Minà, Logisma Editore, Florence 2017, شابک ‎۹۷۸−۸۸−۹۷۵۳۰−۸۸−۶