ضربه روانی

ضربهٔ روانی، ضربهٔ هیجانی، آسیب هیجانی یا ترومای روان‌شناختی (به انگلیسی: Psychological trauma) به تأثیرات و پاسخی احساسی پس از یک رویداد وحشت‌انگیز مثل تصادف، تجاوز جنسی یا بلایای طبیعی بر روی روان انسان گفته می‌شود. واکنش‌های اولیه به ضربهٔ روانی معمولاً به صورت شوک روانی و انکار روانی هستند. این واکنش‌ها می‌توانند در درازمدت به صورت احساسات غیرقابل پیش‌بینی، بازگشت به خاطره یا خاطرات گذشته، سختی در روابط میان فردی و گاهی به صورت علائم جسمی مانند سردرد یا حالت تهوع بروز کنند.^[۱][۲] ضربه روانی با پریشانی روان‌شناختی یا رنج و عذاب کشیدن که هردوی آنها تجربه‌های انسانی همگانی هستند، یکی نیست.^[۳]

ضربه روانی
نام دیگر	ترومای روانی
تخصص	روان‌پزشکی، روان‌شناسی
طبقه‌بندی و منابع بیرونی

با توجه به اینکه تجربیات ذهنی بین افراد متفاوت است، افراد نسبت به رویدادهای مشابه واکنش متفاوتی نشان خواهند داد. به عبارت دیگر، همه افرادی که یک رویداد بالقوه آسیب‌زا را تجربه می‌کنند، واقعاً دچار آسیب روانی نمی‌شوند (اگرچه ممکن است مضطرب باشند و رنج را تجربه کنند).^[۴] برخی از افراد پس از قرار گرفتن در معرض یک رویداد آسیب زا (یا مجموعه ای از رویدادها) دچار اختلال اضطراب پس از سانحه (PTSD) می‌شوند.^[۵][۶] اختلاف در میزان خطر ضربه روانی را می‌توان به عوامل محافظتی و دفاعی (protective factors) نسبت داد. این عوامل ممکن است به بعضی از افراد کمک کند که با رویدادهای دشوار، از جمله عوامل خلقی و محیطی (مانند تاب‌آوری روانی و تمایل به کمک گرفتن از دیگران) بهتر کنار بیایند.^[۷]

جستارهای وابسته

• اختلال اضطراب پس از سانحه
• اختلال افسردگی ماژور
• پرسش‌نامه شخصیتی چندمحوری مینه‌سوتا
• خاطرات واپس‌رانده‌شده
• روان‌کاوی

منابع

1. "Trauma and Shock". American Psychological Association. Retrieved 2022-03-21.
2. مدت، تروما یا ضربه روانی.
3. Cummins, Eleanor (2021-10-18). "The Self-Help That No One Needs Right Now". The Atlantic (به انگلیسی). Retrieved 2021-10-19.
4. Storr CL, Ialongo NS, Anthony JC, Breslau N (2007). "Childhood antecedents of exposure to traumatic events and post-traumatic stress disorder". American Journal of Psychiatry. 164 (1): 119–25. doi:10.1176/ajp.2007.164.1.119. PMID 17202553.
5. Karg RS, Bose J, Batts KR, Forman-Hoffman VL, Liao D, Hirsch E, et al. (October 2014). "Past year mental disorders among adults in the United States: results from the 2008–2012 Mental Health Surveillance Study". CBHSQ Data Review. Substance Abuse and Mental Health Services Administration (US). PMID 27748100. Among individuals who do develop post-traumatic stress after exposure to a traumatic event, some develop symptoms sufficient to meet the diagnostic criteria for PTSD
6. Forman-Hoffman VL, Bose J, Batts KR, Glasheen C, Hirsch E, Karg RS, Huang LN, Hedden SL (April 2016). "Correlates of lifetime exposure to one or more potentially traumatic events and subsequent posttraumatic stress among adults in the United States: results from the mental health surveillance study, 2008-2012.". CBHSQ data review. Substance Abuse and Mental Health Services Administration (US). PMID 27748101.
7. Wingo, Aliza P, Ressler KJ, Bradley B (2014). "Resilience characteristics mitigate tendency for harmful alcohol and illicit drug use in adults with a history of childhood abuse: A cross-sectional study of 2024 inner-city men and women". Journal of Psychiatric Research. 51: 93–99. doi:10.1016/j.jpsychires.2014.01.007. PMC 4605671. PMID 24485848.

• مدت، موسسهٔ آموزش عالی. «تروما یا ضربه روانی». موسسه آموزش عالی مدت. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۱۱-۲۷.

برای مطالعه بیشتر

• Allen JG (20 May 2008). Coping With Trauma: Hope Through Understanding. American Psychiatric Pub. ISBN 978-1-58562-682-3.
• Herman JL (1992). Trauma and recovery. New York: BasicBooks. ISBN 978-0-465-08766-2.
• Danielle A. Rathey (2018). Trauma to Träume. School-Based Trauma Informed Programming. Milford, CT: CT AccessABLE. ISBN 978-1-387-71997-6.
• Colin A. Ross (2000). The Trauma Model: A Solution to the Problem of Comorbidity in Psychiatry. Greenleaf Book Group. ISBN 978-0-9704525-0-4.
• van der Kolk BA, McFarlane AC, Weisaeth L (1996). Traumatic Stress: The Effects of Overwhelming Experience on Mind, Body, and Society. New York: Guilford Press. ISBN 978-1-57230-088-0.
• Scaer RC (2005). The Trauma Spectrum: Hidden Wounds and Human Resiliency. New York: Norton. ISBN 978-0-393-70466-2.
• Briere J, Scott C (2006). Principles of Trauma Therapy: A Guide to Symptoms, Evaluation, and Treatment. California: SAGE Publications, Inc. pp. 37–63. ISBN 978-0-7619-2921-5.
• Levine PA (1997), Waking the Tiger: Healing Trauma: the Innate Capacity to Transform Overwhelming Experiences, North Atlantic Books, ISBN 978-1-55643-233-0
• Terry M (1999), Kelengakutelleghpat: An Arctic community-based approach to trauma