از ویکیپدیا، دانشنامه آزاد
گیرندهٔ تیروزین-پروتئین کیناز erbB-2 (انگلیسی: Receptor tyrosine-protein kinase erbB-2) که با نامهای «CD340» و «پروتو-انکوژن نویْ»، «Erbb2» (در جوندگان) و «ERBB2» (در انسان) هم شناخته میشود، یک پروتئین است که در انسان توسط ژن «ERBB2» کُد میشود. امروزه این پروتئین بیشتر با نامِ «HER2» که برگرفته از عبارت «گیرندهٔ شمارهٔ ۲ فاکتور رشد اپیدرمی» (انگلیسی: Human Epidermal growth factor Receptor 2) است یا «HER2/neu» شناخته میشود.[۴][۵][۶]
این پروتئین یکی از انواعِ گیرندههای فاکتور رشد اپیدرمی (HER/EGFR/ERBB) است. تقویت یا بیانِ بیشازحدِ این ژن نقش مهمی در ایجاد و پیشرفت برخی از انواع تهاجمی سرطان پستان دارد. در سالهای اخیر این پروتئین مبدل به یکی از نشانگرهای زیستی مهم تشخیصی و همچنین اهداف درمانی، در حدود ۳۰٪ از بیماران مبتلا به سرطان پستان شدهاست.[۷]
ژن «ERBB2» بر روی بازوی بلندِ کروموزوم ۱۷ (17q12) قرار دارد. اعضای خانوادهٔ ErbB همگی تیروزین کیناز گیرندهای هستند. هر چهار پروتئین این خانواده، یک «دومِـین خارجسلولی متصلشونده به لیگاند»، یک «دومِـین تراغشایی» و «دومِـین داخلسلولی متصلشونده به لیگاند» دارند که با تعداد بیشماری از ملکولهای منتقلکننده پیام واکنش نشان میدهند و دارای هر دو فعالیتِ «وابسته به لیگاند» و «غیر وابسته به لیگاند» هستند. جالب آنکه تا کنون، هیچ لیگاندی برای HER2 یافت نشدهاست.[۸][۹]
تقویت یا بیان بیشازحد این ژن در ۱۵–۳۰٪ مواردِ سرطان پستان وجود دارد.[۷][۱۰] علاوه بر آن، این موضوع شدیداً باعث عود مجدد این بیماری و پیشآگهی بد آن میشود.[۱۱] بیانِ بیشازحد این ژن در سرطانهای تخمدان،[۱۲] معده، آدنوکارسینوم ریه،[۱۳] انواعِ تهاجمی سرطان رحم (مثلاً نوع سِروزی سرطان مخاط رحم)[۱۴][۱۵] هم دیده میشود. بهعنوان مثال، بیان بیشازحدِ HER-2 در حدود ۷ تا ۳۴٪ بیماران مبتلا به سرطان معده[۱۶][۱۷] و ۳۰٪ مبتلایان به «کارسینوم مجاری بزاقی»[۱۸] دیده شدهاست. ژن HER-2 در مجاورت ژن GRB7 قرار داشته و در بیشتر موارد، به همراه آن، تقویت و بیشفعال میشود. ژن GRB7 هم با سرطانهای پستان، بیضه، معده و مری در ارتباط است.
دیده شده که پروتئینهای HER-2 در غشاء سلول، خوشهها و دستهجاتی ایجاد میکنند که احتمالاً در ایجاد تومور نقش دارند.[۱۹][۲۰]
شواهد بهدستآمدهٔ اخیر نشان داده که پیامدهیِ HER2 در مقاومت نسبت به داروی ستوکسیمب نقش دارد.[۲۱]
جهشهای ژن HER-2 در «سرطان ریه نوع سلول غیر کوچک» هم مشاهده شده و میتواند بر روند درمان آن تأثیرگذار باشد.[۲۲]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.