گوزن شمالی
گونهای از گوزنها / From Wikipedia, the free encyclopedia
گوزن شمالی که در آمریکای شمالی به کاریبو معروف است از گونهٔ گوزنهاست که در توندرای شمالگان و در جنگلهای شمالی (تایگا) همجوار گروئنلند، اسکاندیناوی، روسیه، آلاسکا و کانادا یافت میشود. گوزنهای شمالی در اروپای شمالی جانورانی اهلیشده هستند. دو گونه از این نوع جانور وجود دارد، گوزنهای شمالی توندرا و گوزنهای شمالی درختزار. نوع توندرا در رمههای بزرگ (که به نیم میلیون رأس میرسد) و در یک دورهٔ سالانه، بین توندرا و درختزارها به مسافت ۵٬۰۰۰ کیلومتر کوچ میکنند. تعداد گوزنهای شمالی درختزارها از نوع اول کمتر است.
گوزن شمالی | |
---|---|
گوزن شمالی یا کاریبو یا North Alec | |
وضعیت حفاظت | |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | طنابداران |
رده: | پستانداران |
راسته: | جفتسمان |
تیره: | گوزنیان |
زیرخانواده: | گوزنیان جهان جدید |
سرده: | Rangifer C.H. Smith، ۱۸۲۷ |
گونه: | R. tarandus |
نام دوبخشی | |
Rangifer tarandus | |
زیستگاه گوزن شمالی |
قد گوزن شمالی بالغ نر به بیش از ۱٫۲ متر رسیده و وزن آن بالغ بر ۵۰۰ کیلوگرم است. گوزنهای شمالی ماده نسبتاً کوچکترند و هر دو جنس نر و ماده دارای شاخ هستند. در فصل تابستان گلههای گوزن شمالی عمدتاً متشکل از گوزنهای ماده و بچه گوزناند. در فصل پاییز گوزنهای نر بالغ منزوی به آنان پیوسته و با هم بر سر گرد آوردن گروهی از گوزنهای ماده برای جفتگیری مبارز میکنند.
برخی از زیرگونهها نادر هستند و حداقل دو مورد منقرض شدهاند: جزایر ملکه شارلوت در کانادا و گوزن شمالی قطبی از شرق گرینلند. از نظر تاریخی، گستره کاریبوهای جنگلی ساکن شمالی بیش از نیمی از کانادا را در بر میگرفت و به ایالتهای شمالی کاریبوی جنگلی ایالات متحده پیوسته از بیشتر محدوده جنوبی اصلی خود ناپدید شده و در سال ۲۰۰۲ توسط کمیته در معرض خطر قرار گرفتند. وضعیت حیات وحش در خطر انقراض در کانادا (COSEWIC). Environment Canada در سال ۲۰۱۱ گزارش داد که تقریباً 34000 caribou جنگلی شمالی در ۵۱ محدوده باقی مانده در کانادا وجود دارد (Environment Canada, 2011b). گلههای گوزن شمالی تاندرا سیبری در حال کاهش است و Rangifer tarandus از نظر IUCN آسیبپذیر است.
گوزنهای شمالی نر و ماده میتوانند سالانه شاخ پرورش دهند، اگرچه نسبت مادههایی که شاخ میرویند بین جمعیت و فصل بسیار متفاوت است. شاخها معمولاً در نرها بزرگتر هستند. در افسانه سنتی کریسمس، گوزن شمالی بابانوئل سورتمهای را در آسمان شب میکشد تا به بابانوئل کمک کند تا در شب کریسمس هدایایی را به بچههای خوب تحویل دهد.