گوریو

با گوگوریو اشتباه نشود.

گوریو (کره‌ای؛ هانگول: 고려؛ هانجا: 高麗؛ مک‌کیون–ریشاور: Koryŏ؛ [ko.ɾjʌ]) یک دودمان‌ کره‌ای بود که در سال ۹۱۸، در دوره آخرین سه‌ پادشاهی، تأسیس شد که تا سال ۱۳۹۲ شبه‌جزیره کره را متحد کرد و بر آن حکومت کرد.^{[1] [2][3]} نام «کره» برگرفته از نام گوریو است که به عنوان رومی نیز به عنوان Koryŏ شناخته می‌شود، که اولین بار در اوایل قرن پنجم توسط گوگوریو استفاده شد.^[4] این حکومت پس از مدتی تحت نفوذ طبقه اشراف در آمد و به علت رشد فئودالیسم شورشهایی از طرف دهقانان و بردگان به وقوع پیوست که منجر به ضعف حکومت گردید و مردم در طول حکومت گوریو زجر میکشیدند. در اوایل قرن سیزدهم گوریو به تصرف چنگیز خان مغول درآمد و در پی آن آیین کنفسیوس در این کشور رواج بیشتری یافت، تسلط مغولها بر کره تا سال ۱۲۶۰ میلادی ادامه داشت و پس از آن حکومت کوریو دوباره برقرار گردید و به مرور پیروان کنفسیوس در دستگاههای دولتی رخنه کردند. در نهایت، در اواخر قرن چهاردهم (۱۳۹۲)، ژنرال یی سونگ کی" به حکومت کوریو پایان داد و از آن پس سلسله یی کنترل کشور را در دست گرفت و تا سال ۱۹۱۰ بر شبه جزیره حکومت راند و امپراتوری چوسان را بنیانگذاری کرد.

گوریو 고려국 (高麗國) 고려왕조 (高麗王朝)
۹۱۸–۱۳۹۲
مهر
پادشاهی گوریو، ۱۳۸۹ میلادی
وضعیت	(۹۱۸–۱۲۷۰, ۱۳۵۶–۱۳۹۲) خراجگزار سلسله مغول یوان (۱۲۷۰–۱۳۵۶)
پایتخت	کائسونگ (۹۱۹–۱۲۳۲, ۱۲۷۰–۱۳۹۲) جزیره گانگوا (۱۲۳۲–۱۲۷۰) ۳۷°۵۸′ شمالی ۱۲۶°۳۳′ شرقی
زبان(های) رایج	کره ای میانه
دین(ها)	بودیسم کره‌ای، کنفوسیوس کره‌ای، تائوئیسم کره‌ای، شمن باوری کره‌ای
حکومت	سلطنت
رژیم نظامی گوریو
• ۱۱۷۰–۱۱۷۱	جئونگ جونگ-بو (اولین)
• ۱۱۷۱–۱۱۷۴	یی اوی بنگ
• ۱۱۹۶–۱۲۱۹	چویی چونگ-هیون
• ۱۲۷۰	ایم یو-مو (آخرین)
تاریخ
• شروع آخرین سه امپراتوری	۹۰۰
• تاج گذاری تائجو	۱۵ ژوئن، ۹۱۸
• وحدت آخرین سه امپراتوری	۹۳۶
• جنگ گوریو خیتان	۹۹۳–۱۰۱۹
• تکمیل تریپیتاکا کوریانا	۱۲۵۱
• رژیم نظامی گوریو	۱۱۷۰–۱۲۷۰
• خراجگزار سلسله مغولی دودمان یوآن	۱۲۷۰–۱۳۵۶
• کناره‌گیری گونگ یانگ	۱۷ ژوئیه، ۱۳۹۲
پیشین پسین شیلای متحد بالهائه گوگوریو جدید باکجه جدید چوسان
امروز بخشی از	کره جنوبی  کره شمالی

فهرست پادشاهان گوریو

شماره	پادشاهان رژیم گوریو	دوره زندگانی (میلادی)	نسبت با پادشاهان قبلی	دوره حکومت (میلادی)
۱	تائجو	۸۷۷–۹۴۳	مؤسس سلسله گوریو	۹۱۸–۹۴۳
۲	هیه جونگ	۹۱۲–۹۴۵	پسر تائجو	۹۴۳–۹۴۵
۳	جئونگ جونگ اول	۹۲۳–۹۴۹	پسر تائجو	۹۴۵–۹۴۹
۴	گوانگ جونگ	۹۲۵–۹۷۵	پسر تائجو	۹۴۹–۹۷۵
۵	گیونگ جونگ	۹۵۵–۹۸۱	پسر گوانگ جونگ	۹۷۵–۹۸۱
۶	سئونگ جونگ	۹۶۰–۹۹۷	نوه تائجو	۹۸۱–۹۹۷
۷	موک جونگ	۹۸۰–۱۰۰۹	پسر گیونگ جونگ	۹۹۷–۱۰۰۹
۸	هیون جونگ	۹۹۲–۱۰۳۱	نوه تائجو	۱۰۰۹–۱۰۳۱
۹	دوک جونگ	۱۰۱۶–۱۰۳۴	پسر هیون جونگ	۱۰۳۱–۱۰۳۴
۱۰	جئونگ جونگ دوم	۱۰۱۸–۱۰۴۶	پسر هیون جونگ	۱۰۳۴–۱۰۴۶
۱۱	مون جونگ	۱۰۱۹–۱۰۸۳	پسر هیون جونگ	۱۰۴۶–۱۰۸۳
۱۲	سونجونگ	۱۰۴۷–۱۰۸۳	پسر مون جونگ	۱۰۸۳
۱۳	سئونجونگ	۱۰۴۹–۱۰۹۴	پسر مون جونگ	۱۰۸۳–۱۰۹۴
۱۴	هونجونگ	۱۰۸۴–۱۰۹۷	پسر سئونجونگ	۱۰۹۴–۱۰۹۵
۱۵	سوکجونگ	۱۰۵۴–۱۱۰۵	پسر مون جونگ	۱۰۹۵–۱۱۰۵
۱۶	یه جونگ	۱۰۷۹–۱۱۲۲	پسر سوکجونگ	۱۱۰۵–۱۱۲۲
۱۷	اینجونگ	۱۱۰۹–۱۱۴۶	پسر یه جونگ	۱۱۲۲–۱۱۴۶
۱۸	ایجونگ	۱۱۲۷–۱۱۷۳	پسر اینجونگ	۱۱۴۶–۱۱۷۰
۱۹	میونگ جونگ	۱۱۳۱–۱۲۰۲	پسر اینجونگ	۱۱۷۰–۱۱۹۷
۲۰	سینجونگ	۱۱۴۴–۱۲۰۴	پسر اینجونگ	۱۱۹۷–۱۲۰۴
۲۱	هویجونگ	۱۱۸۱–۱۲۳۷	پسر سینجونگ	۱۲۰۴–۱۲۱۱
۲۲	گانگ جونگ	۱۱۵۲–۱۲۱۳	پسر میونگ جونگ	۱۲۱۱–۱۲۱۳
۲۳	گوجونگ	۱۱۹۲–۱۲۵۹	پسر گانگ جونگ	۱۲۱۳–۱۲۵۹
۲۴	ون جونگ	۱۲۱۴–۱۲۷۴	پسر گوجونگ	۱۲۵۹–۱۲۷۴
۲۵	چونگ نیول	۱۲۳۶–۱۳۰۸	پسر ون جونگ تقریباً از زمان حکومت این پادشاه و بعد از آن قدرت خاندان سلطنتی ضعیف شد و به دست افرادی همچون دوک یسونگ گی یچول که از مغولان سلسله یوآن بودند افتاد.	۱۲۷۴–۱۳۰۸
۲۶	چونگ سون	۱۲۷۵–۱۳۲۵	پسر چونگ نیول	۱۳۰۸–۱۳۱۳
۲۷	چونگ سوک	۱۲۹۴–۱۳۳۹	پسر چونگ سون پس از رسیدن به امپراتوری در سال ۱۳۱۴ تا سال ۱۳۳۰ حکومت کرد ولی پس از این که پسرش چونگ هیه را در سال ۱۳۲۱ به دنیا آورد موقعیت ولیعهد سابق (الجایتو نوه امپراتور چونگ نیول) متزلزل شد به همین خاطر الجایتو با امپراتور یوآن یینگ زونگ برای عزل چونگ سوک همدست و چونگ سوک را در سال ۱۳۳۰ از حکومت برکنار و به تبت تبعید کردند.	ابتدا از ۱۳۱۳ تا ۱۳۳۰
۲۸	چونگ هیه	۱۳۱۵–۱۳۴۴	پسر چونگ سوک این پادشاه که در سال ۱۳۳۰ پس از برکناری پدرش برای به دست گرفتن حکومت توسط یینگ زونگ امپراتور یوآن به گوریو فرستاده شده بود سرانجام در سال ۱۳۳۲ توسط امپراتور بعدی یوآن تای دینگ از حکومت عزل و به یوآن فرستاده شد و پدرش مجدداً به پادشاهی رسید.	ابتدا از ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲
۲۷	چونگ سوک	۱۲۹۴–۱۳۳۹	پسر چونگ سون این پادشاه که پس از عزل پسرش برای بار دوم در سال ۱۳۳۲ به پادشاهی رسیده بود سرانجام در سال ۱۳۳۹ بر اثر بیماری درگذشت.	بار دوم از ۱۳۳۲ تا ۱۳۳۹
۲۸	چونگ هیه	۱۳۱۵–۱۳۴۴	پسر چونگ سوک این پادشاه که پس از مرگ پدرش در سال ۱۳۳۹ و برای بار دوم به پادشاهی رسیده بود تمام اوقات خود را به عیاشی و خوشگذرانی می‌گذراند. سرانجام عیاشی‌های این پادشاه سبب نفرت مردم و تعدادی از مقامات از وی شد تا این که سرانجام وی در سال ۱۳۴۴ از حکومت عزل و به شهرستان یوئانگ در یوآن تبعید شد و در آن جا به خاطر خوردن نارنگی مسمومی از دنیا رفت	بار دوم از ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۴
۲۹	چونگ موک	۱۳۳۷–۱۳۴۸	پسر چونگ هیه	۱۳۴۴–۱۳۴۸
۳۰	چونگ جونگ	۱۳۳۸–۱۳۵۱	پسر چونگ هیه در ده سالگی دوک یسونگ گی یچول او را به امپراتوری رساند و در سینزده سالگی دوک یسونگ گی یچول او را از حکومت عزل و با زهر مسموم کرد. در قسمتی از سریال سرنوشت لحظه مسموم شدن و مرگ این پادشاه توسط دوک یسونگ گی یچول به نمایش درآمده است.	۱۳۴۸–۱۳۵۱
۳۱	گونگمین	۱۳۳۰–۱۳۷۴	پسر چونگ سوک که از کودکی در یوآن بزرگ شده بود.	۱۳۵۱–۱۳۷۴
۳۲	یو	۱۳۶۵–۱۳۸۹	پسر گونگمین	۱۳۷۴–۱۳۸۸
۳۳	چانگ	۱۳۸۱–۱۳۸۹	پسر یو	۱۳۸۸–۱۳۸۹
۳۴	گونگ‌یانگ	۱۳۴۵–۱۳۹۴	از نسل سینجونگ	۱۳۸۹–۱۳۹۲

منابع

1. "Koryŏ dynasty | Korean history". Encyclopedia Britannica (به انگلیسی). Encyclopædia Britannica, Inc. Retrieved 8 February 2019.
2. Kim 2012, p. 120.
3. Lee 1984, p. 103.
4. "고려". 문화콘텐츠닷컴 (به کره‌ای). Korea Creative Contents Agency. Retrieved 2 November 2018.

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Goryeo». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۰۷ آبان ۱۴۰۲.