گائوزونگ (دودمان تانگ)
امپراتور سلسله تانگ و همسر ملکه وو زتیان تنها امپراتور زن چین / From Wikipedia, the free encyclopedia
گائوزونگ (زادهٔ ۲۱ ژوئیه ۶۲۸ – مرگ ۲۷ دسامبر ۶۸۳ میلادی) امپراتور چین و سومین فرمانروای دودمان تانگ بود و از سال ۱۵ ژوئیه ۶۴۹ تا ۲۷ دسامبر ۶۸۳ بر چین فرمان راند (هر چند پس از ژانویه سال ۶۶۵ او به همسرش امپراتریس وو قدرت بزرگی بر فراز امپراتوری داد، و تمامی قدرتهای امپراتوری در درجه اول در دستهای محکم همسر دوم قدرتمندش امپراتریس وو بود و بخش اعظم احکام او با نیرویی بیشتری از احکام امپراتور گائوزونگ اجرا می شد. او بعداً به عنوان وو زتیان شناخته میشود).
گائوزونگ دودمان تانگ 唐高宗 | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
امپراتور دودمان تانگ | |||||||||||||
سلطنت | ۱۵ ژوئیه ۶۴۹ – ۲۷ دسامبر ۶۸۳ (بین ۶۶۵ تا ۶۸۳ تماما با امپراتریس وو) | ||||||||||||
تاجگذاری | ۱۵ ژوئیه ۶۴۹ | ||||||||||||
پیشین | تایزونگ | ||||||||||||
جانشین | ژونگزونگ | ||||||||||||
نایب السلطنه | امپراتریس وو | ||||||||||||
زاده | ۲۱ ژوئیه ۶۲۸ Lizheng Palace in Chang'an, Tang China | ||||||||||||
درگذشته | ۲۷ دسامبر ۶۸۳ (۵۵ سال) Zhenguan Palace in Luoyang, Tang China | ||||||||||||
همسر(ها) | امپراتریس وانگ (m. 643; dep. 655) امپراتریس وو (m. 650–683) | ||||||||||||
فرزند(ان) | Li Zhong Li Xiao Li Shangjin Li Sujie Li Hong Li Xian Emperor Zhongzong of Tang Emperor Ruizong of Tang Princess Jincheng Princess Gao'an Princess Taiping | ||||||||||||
| |||||||||||||
خاندان | House of Li | ||||||||||||
پدر | Emperor Taizong of Tang | ||||||||||||
مادر | Empress Zhangsun |
Tang Gaozong | |||||||||||
زبانهای چینی | 唐高宗 | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
معنای تحتاللفظی | "High Ancestor of the Tang" | ||||||||||
| |||||||||||
Li Zhi | |||||||||||
زبانهای چینی | 李治 | ||||||||||
معنای تحتاللفظی | (personal name) | ||||||||||
| |||||||||||
سلطنت وی شاهد برتری امپراتریس وو بود، که به یک قدرت مؤثر در پشت تمام حاکمیت تانگ تبدیل شد. او همچنین در اوایل سلطنتش بهشدت تحت تاثیر صدراعظم های قدرتمند دربار خود که به دلیل سن کمش توسط پدرش امپراتور تای زونگ که در هنگام مرگ گماشته شده بود قرار داشت، اما او با مرور زمان فقط درمقابل همسرش یعنی امپراتریس وو بسیار ضعیف عمل می کرد. ازاین رو امپراتریس وو صدراعظم های امپراتور گائوزونگ را حذف کرد و خودش زمام امور دولت را به طور کامل به راحتی دردست گرفته بود. در حقیقت امپراتور گائوزونگ در سالهای بعدی سلطنت خود از سال ۶۶۰ میلادی توسط امپراتریس وو در دوران حكومت خود بهشدت یاری شده بود، كه پس از یك سری سكته های مغزی وی را ناتوان كرده بود. امپراتور گائوزونگ به طور مؤثر و رسمی بعد از ژانویه سال ۶۶۵ همه امور کشور را به همسر قوی خود واگذار كرد و به همین خاطر امپراتریس وو به دلیل قدرت و نفوذ سیاسی گسترده ای كه در دست داشت، در سالنامه های امپراتوری تانگ بی نظیر است و مورخان در آن زمان آن دوره را به عنوان ""امپراتوری مشترک زن و شوهر"" نام داد. سالهای آخر، در واقع، بعد از سال ۶۶۵، امپراتور گائوزونگ دیگر حکمرانی نمی کرد و او در همه امور به شدت تحت تأثیر همسر خود، ملکه وو، که کنترل کامل دولت امپراتوری را بهدست گرفت ، قرار گرفت.
در طول دهه های ۶۵۰ تا ۶۷۰، امپراتریس وو با تحکیم نفوذ مطلق خود بر گائوزونگ و حذف مخالفان سیاسی بالقوه و واقعی، از جمله لی ژونگ پسر امپراتور (از زن صیغه ای) و وزرای مورد اعتماد وی: ژانگسون ووجی، چو سلیانگ و شانگوان یی، به تدریج قدرت را جمع کرد. در حقیقت، آغاز قدرت گرفتن وی با فتنه و بی رحمی بود. علاقه و اعتماد بیش از حد گائوزونگ به وو باعث شد که وی تا پایان سلطنت وی از قدرت زیادی در امور دولت برخوردار باشد. بیماری گائوزونگ اعمال نفوذ را برای امپراتریس وو آسان تر کرد. برای سالهای زیادی تا پایان سلطنتش، او به طور مؤثر از قدرت امپراتوری استفاده می کرد و به عنوان نیروی واقعی پشت تاج و تخت تانگ شناخته می شد. او در جلسات امپراتوری برای دریافت مخاطبان در کنار همسرش نشسته بود، دستوراتی صادر می کرد و با وزرا و صدراعظم ها رایزنی می کرد. قدرت بیش از حد امپراتریس وو، به طور موثری خشم ولیعهد لی هونگ و بعد لی شیان را به نمایش گذاشت و امپراتور گائوزونگ تصمیم گرفت به نفع پسر بزرگش لی هونگ یا پسر دومش لی شیان از سلطنت کناره گیری کند، اما از ترس همسرش هیچ اقدامی واقعی انجام نداد، با مرور زمان امپراتریس وو هر دو پسرش را با زور کنترل اجباری را اعمال کرد و در جنگ قدرت به نوبه با هر دوتایشان آنها را شکست داده و بعد به نوعی کشت (لی هونگ به طرز مشکوکی در سن ۲۳ سالگی بر اثر مسمومیت درگذشت، لی شیان نیز به تبعید فرستاد شد و در سن ۲۹ سالگی وادار به خودکشی اجباری شد). پس از درگذشت امپراتور گائوزونگ در سال ۶۸۳. قدرت به طور كامل و یگانه با مشت آهنین به دست امپراتریس وو افتاد، که متعاقباً بعد از هفت سال جنگ خونین توانست تنها امپراتریس فرمانروا در تاریخ چین شود. سالهای ۶۶۵ تا ۶۹۰ را باید در واقع در شمار سالهای حکمرانی این زن فتنه گر بیرحم دانست و با ترتیب با افزودن ۱۵ سال، حکومت کاملاً مستقل وی با سلسله خاص خودش بین سالهای ۶۹۰ تا ۷۰۵ دیده می شود. پس از مرگ وی، در آرامگاه کیانلینگ به همراه گائوزونگ تحت مداخله قرار گرفته و دفن شد.
مورخان، به طور کلی امپراتور گائوزونگ را به عنوان یک حاکم ضعیف، زن دوست، احساسی، ناتوان، زودباور و بی توجه به امور دولت می دانند و چرا که او همیشه توسط همسرش امپراتریس وو کنترل می شد به عنوان یک "زن ذلیل ضعیف" مشهور شده و بهشدت مورد انتقاد قرار می گرفت و او بخاطر بیماری و بی توجگی نسبت به اداره حاکمیت اینگونه امور حاکم را به همسر قدرتمند خود امپراتریس وو واگذار می کند. در اولین قسمت از سلطنت خود ، دستاوردهای سرزمینی تانگ ، که با پدرش امپراتور تائیزونگ آغاز شد ، ادامه یافت ، از جمله فتح باکجه ، گوگوریو ، و خاقانات غربی ترک که توسط همسرش امپراتریس وو در جنگ ها رهبری می شد به ثمر رسید ، اما در طول ۶۷۰ میلادی، بسیاری از این دستاوردها از طریق شورشیان از دست رفت. در شرق امپراتوری تبت ، و قبل از آن شیلا ، خیتان و بالهایی. علاوه بر این ، در غرب قلمرو قبلاً فتح شده که متعلق به هر دو گوکترکها و خاقانات غربی ترک بود در معرض شورش های مکرر قرار گرفتند
بعد از این ماجرا ها امپراتور گائوزونگ به توصیه همسرش امپراتریس وو تصمیم گرفت که برای تثبیت قدرت امپراتوری برای یک دوره موقت صلح اعلام کند که فرصتی برای جمع آوری و سروسامان دادن به ارتش بود، در این زمان امپراتریس وو و امپراتور گائوزونگ کلیه توجه خود را به امور آموزشی و تثبیت قدرت مرکزی کردند و شروع کردن به سازماندهی کردن دربار و عزل افراد نالایق و روی کار آوردن افراد توانا، و همچنین آوردن افراد قوی برای رهبری کردن سپاهیان همچنین به دستور امپراتریس وو بخشی از ارتش که هیچ فایدی برای کشور نداشتن منحل شد و همین طور امپراتریس وو شروع به رسیدگی به امور مالی کرد که در طول جنگ های طولانی مدت باعث ضرر های بسیار به مردم و دولت شد بود کرد، او همچنین اصلاحاتی را در امور مالیاتی انجام داد و مالیات را برای مردم کاست و بیشتر مالیات ها را بر دوش اشراف گذاشت به دلیل این اصلاحات که اوضاع درآمد را بسیار بهبود بخشید باعث انگیزه در مردم و پیوستن آن ها به سپاه شد و این کار جان دوباریی به امپراتوری تانگ داد که دوبار به عنوان یک قدرت جنگی عمل کند.