 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 | |||||||||
| صفحه کاربری | بحث | نامه | مقالات | مهر دوستان | تصاویر من | صفحه تمرین | کارها | درباره من |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 | |||||||
| مقاله خوب | مقاله برگزیده | نگاره برگزیده | قهوه‌خانه | نظرخواهی حذف | معلمان راهنما | اعلانات مدیران | زنده |
در گذشته‌های بسیار دور، جهان پر از رمز و رازهایی بود که تنها با تجربه و انتقال حضوری از نسلی به نسل دیگر، در دسترس انسان‌ها قرار می‌گرفت. مردمان آن زمان از خواندن و نوشتن بی‌بهره بودند و تمامی دانش و مهارت‌هایشان از طریق مشاهده و تمرین به دست می‌آمد. آن‌ها برای یادگیری باید کنار یکدیگر می‌نشستند و از هم می‌آموختند. با پیشرفت تدریجی بشر و گسترش دانش و مهارت در حوزه‌های گوناگون، نیاز به شیوه‌ای جدید برای انتقال اطلاعات احساس شد. اینجا بود که نخستین نشانه‌های نگارش و ثبت به میان آمد؛ اختراع خط و نگارش امکانی را به وجود آورد تا اندیشه‌های بشر در قالب نوشتار، ماندگار و در دسترس آیندگان قرار گیرد.
اولین نگارش‌ها به‌طور محدود و پراکنده بودند، مثلاً صفحه‌ای که نحوه تهیه سوپ را شرح می‌داد یا دستورالعملی ساده در باب کشاورزی و طبابت. با گذر زمان، این نوشته‌ها به شکل دفترچه‌ها و سپس به صورت کتاب‌های کوچک گردآوری شدند. اما همچنان کتابی نبود که جامعیت داشته باشد و طیف وسیعی از موضوعات را در بر بگیرد. در این دوران، نیاز به یک منبع جامع و فراگیر، مفهوم دانشنامه یا دایرةالمعارف را به ارمغان آورد؛ کتابی قطور که از هر دری سخن می‌گفت و موضوعات متنوع علمی، تاریخی، فرهنگی و هنری را شامل می‌شد.
رفته‌رفته، دانشنامه‌ها جایگاه خود را در خانه‌ها یافتند و به منبعی قابل اعتماد و جذاب برای عموم مردم تبدیل شدند. هر کسی که به دنبال یادگیری موضوعات گوناگون بود، می‌توانست به این کتاب‌های مرجع مراجعه کند. اما با وجود همه جذابیتشان، این کتاب‌ها هنوز محدودیت‌هایی داشتند؛ تمام موضوعات را در بر نمی‌گرفتند و توضیحاتشان گاه کافی نبود. در اینجا بود که فناوری به یاری بشر آمد و مفهوم دانشنامه‌های آنلاین شکل گرفت. این دانشنامه‌ها به کمک اینترنت، در هر جایی و برای هر کسی در دسترس بودند و موضوعات گسترده‌تری را پوشش می‌دادند. ویکی‌پدیا را می‌توان موفق‌ترین نمونه از این دانشنامه‌ها دانست؛ جایی که مردم از سرتاسر جهان توانستند در گسترش علم مشارکت کنند. صدها نفر هر روز این دانشنامه را ویرایش می‌کردند و میلیون‌ها نفر از محتوای آن استفاده می‌کردند. ویکی‌پدیا با گسترش سریع خود، به منبعی جامع برای جستجوی اولیه تبدیل شد و تقریباً هر سؤالی را می‌شد در آن یافت. در طول حدود بیست سال، ویکی‌پدیا توانست جایگاهی بی‌همتا به‌عنوان منبع دانش عمومی کسب کند.
اما پس از سال ۲۰۲۰، این جایگاه آرام‌آرام به چالش کشیده شد؛ به‌ویژه با ظهور مدل‌های زبانی پیشرفته و هوش مصنوعی که قادر بودند پاسخ‌های دقیق و سریع‌تری را ارائه دهند. اکنون دیگر نیازی نبود که انسان‌ها زمان زیادی را برای جستجو و مطالعهٔ صفحات ویکی‌پدیا بگذرانند. تنها کافی بود سؤالی بپرسند تا هوش مصنوعی در کسری از ثانیه، پاسخی کامل و آماده ارائه دهد. حتی جالب اینجاست که اکنون هوش مصنوعی می‌تواند محتوای جدیدی برای ویکی‌پدیا تولید کند؛ درحالی که خود، روزگاری از محتوای همین ویکی‌پدیا برای یادگیری استفاده کرده بود.
به‌این‌ترتیب، دانش از شفاهی بودن به مکتوب بودن، از مکتوب بودن به دیجیتال، و حالا از دیجیتال به هوش مصنوعی رسید؛ سفری طولانی که نمایانگر تکامل بی‌پایان بشر در جستجوی دانش است. جایگزینی ویکی‌پدیا با هوش مصنوعی نمایانگر گذار دیگری در دسترسی به دانش است. جایی که ویکی‌پدیا به عنوان یک مرجع جمعی و مردمی آغازگر آن بود، اکنون هوش مصنوعی با ارائه پاسخ‌های سریع و مستقیم، دنیای دانش را به شکل تازه‌ای در اختیار انسان‌ها قرار می‌دهد. شاید در آینده‌ای نزدیک، ویکی‌پدیا تنها به عنوان یادگاری از دوران گذشته باقی بماند، در حالی که هوش مصنوعی به عنوان دستیار دانشی اصلی انسان‌ها شناخته شود.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
