ژان-لوک گدار
کارگردان، منتقد و فیلمنامهنویس فرانسوی-سوئیسی / From Wikipedia, the free encyclopedia
ژان-لوک گُدار (به فرانسوی: Jean-Luc Godard) (۳ دسامبر ۱۹۳۰ – ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲) کارگردان، فیلمنامهنویس و منتقد و نظریهپرداز سینماییِ فرانسوی_سوئیسی و یکی از پیشگامان جنبشِ سینمایی موج نوی فرانسه بود.[1][2][3][4] بعضی متخصّصان او را تأثیرگذارترین فیلمساز فرانسویِ دوران پساجنگ بهشمار آوردهاند[5] که با شیوهٔ خود در روایت، تدوین، صداگذاری و فیلمبرداری، فرم فیلم متحرک را متحولکرد.[5] وی مؤلف کامل فیلمهای خود بود، اغلب در حال کارگردانی، مشغول فیلمنامهنویسی و دیالوگنویسی بوده و در تدوین فیلمهایش نیز نظارت داشت. او گاهی به عنوان کارگردان ظاهر میشد، گاهی در نقشی کوچک، گاهی نه به عنوان بازیگر، بلکه به عنوان یک سوژه مداخلهگر.
ژان-لوک گدار | |
---|---|
زادهٔ | ۳ دسامبر ۱۹۳۰ پاریس، فرانسه |
درگذشت | ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲ (۹۱ سال) رول، سوئیس |
ملیت | فرانسوی، سوئیسی |
محل تحصیل | دانشگاه پاریس |
پیشه | منتقد سینما، کارگردان، بازیگر، فیلمبردار، فیلمنامهنویس، تدوینگر، تهیهکننده |
سالهای فعالیت | ۱۹۵۰–۲۰۲۲ |
آثار | از نفس افتاده، گذران زندگی، تحقیر، پیرو خله، دسته غریبهها |
سبک | موج نوی فرانسه |
همسر(ها) | آنا کارینا (۱۹۶۱–۱۹۶۷) آن ویازمسکی (۱۹۶۷–۱۹۷۹) |
شریک(های) زندگی | آن ماری میویل |
جایزه(ها) |
|
امضاء | |
گدار در اوایل کار به عنوان منتقد فیلم در نشریهٔ کایه دو سینما مینوشت. در نقدهایش از جریانِ اصلیِ سینمای فرانسه _ که به قراردادها و کلیشههای پذیرفته شدهٔ فیلمسازی بیش از نوآوری و تجربه بها میداد _ انتقاد میکرد.[6][7] چندی بعد، او و منتقدان همفکر او شروع به ساخت فیلمهای خودشان کردند[6] و علاوه بر سینمای فرانسه، قراردادهای سنتی هالیوود را نیز به چالش کشیدند.[8] گدار برای نخستین بار برای فیلم بلند ازنفسافتاده مورد تحسین جهانی قرارگرفت. این فیلم توانست به استقرار موج نوی فرانسه کمک کند.[5]
کارهای گدار مکرراً به تاریخ سینما ارجاع و به فیلمهای پیشتر از خود ادای احترام میکنند. این فیلمها اغلب نظرات سیاسی او را بیان میکند؛ نظریاتی که ملهم از اگزیستانسیالیسم و فلسفه مارکس است که او به آنها علاقه داشت. [9][10] از زمان سینمای موج نو به بعد عقاید سیاسی او چندان افراطی نبودهاست، و فیلمهای اخیرش در مورد بازنمایی و تعارض انسانی از دیدگاه یک اومانیست و مارکسیست است.[9]
گدار در ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲ در خانه خود در رول، سوئیس، پس از اقدام به خودکشی کمکی درگذشت.[11][12]
گدار در اواخر عمر در فیلم مستندی با ابراهیم گلستان ظاهر شد.[13]