نبرد میوند

نبرد میوند (به انگلیسی: Battle of Maiwand) دومین جنگ استقلال‌خواهی افغان‌ها از انگلیس است.

نبرد میوند
بخشی از جنگ دوم افغان و انگلیس
«میوند: ذخیرهٔ اسلحه‌ها»[persian-alpha 1]. عقب‌نشینی توپخانهٔ سلطنتی از حمله افغانستان در نبرد میوند، نقاشی توسط ریچارد کاتون وودویل، جونیور
تاریخ ۲۷ ژوئیه ۱۸۸۰ موقعیت میوند، افغانستان، افغانستان نتایج پیروزی افغانستان
طرف‌های درگیر
امپراتوری بریتانیا  هند	افغانستان
فرماندهان و رهبران
جورج باروز	محمد ایوب خان
قوا
۱۲٬۰۰۰	۲۵٬۰۰۰
تلفات و خسارات
همه لشکر بجز ۲۵ سرباز	۲٬۰۰۰–۲٬۷۰۰کشته و زخمی[1]

جنگ میوند در تاریخ ۲۷ ژوئیه سال ۱۸۸۰ در ناحیه‌ای به همین نام به رهبری محمد ایوب خان با لشکر انگلیس به رهبری جنرال باروز شروع شد و با شکست شدید نیروهای انگلیسی و بازپس‌گیری قندهار از دست نیروهای انگلیسی پایان یافت. نیروهای شرکت کننده افغان در این جنگ از قوم‌های پشتون، بلوچ و هزاره بودند.^[2] یعقوب علی خان مورخ معاصر این جنگ از زبان سردار احمد علی خان نواسه کهندل خان که خود در میدان جنگ حضور داشت نقل میکند: از لشکر دوازده هزاری انگلیس در این جنگ، فقط ۲۵ سرباز انگلیسی قادر به فرار شدند.^[3]

ملالی میوندی

مقالهٔ اصلی: ملالی میوندی

از شناخته شده‌ترین افراد شرکت‌کننده در این جنگ بانویی بنام ملالی میوندی بود. ملالی میوندی دختری قندهاری بود که در جنگ میوند به مبارزان افغان آب آشامیدنی می‌رساند. هنگامی که ارتش افغانستان با وجود تعداد زیاد افرادش روحیه‌اش را از دست داد، ملالی پرچم افغانستان را برداشت و فریاد زد:

عشق جوان! اگر در نبرد میوند شهید نشدی،
خدا تو را از بی ننگی حفظ کند.^{[persian-alpha 2]}

این امر جنگجویان افغان را روحیه داد تا تلاش‌های خود را دو برابر کنند. هنگامی که یکی از پرچم‌داران اصلی کشته شد ملالی به میدان جنگ رفت^[5][6] و پرچم را بلند کرد^{[persian-alpha 3]} و شروع به خواندن لندی^{[persian-alpha 4]} کرد:

خال به د یار له وینو کښـیږدم
چی شینکی باغ کی ګلګلاب و شرموینه^{[persian-alpha 5]}

ملالی توسط یک سرباز انگلیسی کشته شد.^[8] با این حال، کلمات او موجب پیروزی هموطنانش در جنگ شد. پس از جنگ، ملالی برای تلاش‌هایش افتخار داده شد و در روستای مادری‌اش در خیگ به خاک سپرده شد، جایی که قبر او تا امروز باقی مانده‌است و توسط مردم بازدید می‌شود. او در زمان مرگ ۱۸ یا ۱۹ ساله بود.^[7] ملالی در روستای کاریز همراه با پدرش و نامزدش دفن شده‌است، مردم محلی قبر او را به عنوان حرم می‌دانند.^[9]

در ادبیات

یکی از اشارات مشهور به این جنگ در رمان اتود در قرمز لاکی اثر آرتور کانن دویل داده می‌شود. در این پیکار است که دکتر واتسن مشهور به وسیلهٔ یک گلوله جزیل زخمی می‌شود.

یادداشت

1. Maiwand: Saving the Guns
2. اصلی (به پشتو: که په ميوند کي شهيد نه شوې، خدای ږو لاليه بې ننگۍ ته دي ساتينه)
   ترجمهٔ انگلیسی:

   Young love! If you do not fall in the battle of Maiwand,
   By God, someone is saving you as a symbol of shame!

   ^[4]
   
3. برخی از نسخه‌ها می‌گویند که ملالی روسری خود را به عنوان پرچم استفاده کرد^[7]
4. ترانهٔ کوتاه عامیانه که توسط زنان افغانستان خوانده می‌شود
5. (به فارسی: از خون یار برزخ خالی خواهم گذاشت که از دیدن آن گل گلاب بشرمد.)
   ترجمهٔ انگلیسی:^[4]

   With a drop of my sweetheart's blood,
   Shed in defense of the Motherland,
   Will I put a beauty spot on my forehead,
   Such as would put to shame the rose in the garden!

   
   

منابع

1. Robson 2007, p. 239.
2. "Battle of Maiwand". britishbattles.com. Retrieved 2017-11-06.
3. حقیقت التواریخ، عبدالحق مجددی، ص ۱۷۳
4. Garen Ewing (2005). "Afghan heroine Malalai". Retrieved 2010-09-12.
5. Najmuddin, Shahzad Z. (2006). Armenia: a Resume: With Notes on Seth's Armenians in India. Trafford Publishing. p. 103. ISBN 1-4120-7916-0. Retrieved 2010-08-22.
6. Siba Shakib. "Battle of Maiwand" (PDF). tricycle.co.uk. Archived from the original (PDF) on 27 September 2011. Retrieved 2011-06-09.
7. Okkenhaug, Inger Marie; Ingvild Flaskerud (2005). Gender, religion and change in the Middle East: two hundred years of history. Berg Publishers. p. 191. ISBN 1-84520-199-X. Retrieved 2010-08-22.
8. Afghanistan Declassified: A Guide to America's Longest War By Brian Glyn Williams p 109
9. Wagner, Erich. 2012. "The Bones of the British Lying in Maiwand are Lonely."^{[پیوند مرده]} Marine Corps University Journal. Volume 3 (1) Spring 2012. Page 46.