ویکی‌پدیا:گزیدن مقاله‌های برگزیده/قابوس بن وشمگیر

قابوس بن وشمگیر

برگزیده نشد

انصراف نامزدکننده از ادامهٔ روند برگزیدگی و تداوم مشکلات بیان شده توسط ناظرین. به امید برگزیدگی در آیندهٔ نزدیک :) -- - Mr_MohammadJavad_M ^بحث ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۰:۳۲ (UTC)

بحث زیر بسته شده است. لطفاً آن را تغییر ندهید. ادامهٔ دیدگاه‌ها باید در صفحهٔ بحث مناسب ثبت شوند. نباید ویرایش دیگری در این ریسه انجام شود.

---

قابوس بن وشمگیر (ویرایش • تاریخچه • بحث • پی‌گیری)

نامزدکننده: Mina-rm (بحث • مشارکت‌ها) ‏۲۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۹:۳۷ (UTC)

@Mina-rm: خوشحالم که این را به گمب آورده‌اید، دقت بفرمایید که برگزیدگی مستلزم صبر و حوصله و مشارکت است و دو سه ماهی طول می‌کشد. برای شروع بخش «منبع‌شناسی» را با استفاده از مقاله وشمگیر اضافه کنید. البته دقت بفرمایید که صرفاً کپی پیست نشود و انطباق منابع با موضوع را بسنجید. --سید (بحث) ‏۲۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۰۳:۳۰ (UTC)

• تبار را با توجه به مقاله وشمگیر توسعه دهید.
• یک بخش پیشینه بسازید و در خصوص حکومت ال زیار توضیح دهید.
• یک بخش در خصوص شرایط زمانه قابوس شامل وضعیت آل بویه، سامانیان و غزنویان ایجاد کنید. این یکی را نمی‌توانید بر اساس وشمگیر بسازید.
• آثار قابوس جای توسعه دارد.
• یک بخش یا الگوی گاهشمار اضافه کنید.
• یک بخش برای خانواده شامل همسران و فرزندان بسازید.
• یک بخش برای پیامدها و میراث قابوس بسازید.

اینها را برای شروع انجام دهید تا برسیم به نقد و بررسی مقاله. --سید (بحث) ‏۲۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۰۵:۴۳ (UTC)

@Sa.vakilian: سلام. خیلی ممنونم نکاتی را که فرمودید حتماً اعمال می‌کنم. Mina-rm (بحث) ‏۲۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۸:۰۲ (UTC)

@Mina-rm: آیا هنوز مشغول بهبود مقاله هستید. در برخی موارد فوق هنوز کاری نشده‌است. --سید (بحث) ‏۶ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۸:۰۱ (UTC)

این نقشه درست به نظر می‌رسد

منبع این عکس چیست؟ پرونده:Al-e-Ziyar.svg --1234 (بحث) ‏۱۲ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۷:۳۴ (UTC)

این که مکرراً در مقاله گفته شده قابوس بر دیلم سیطره داشته منبع درستی برای پشتیبانی آن دیده نمی‌شود و به نظر نادرست می‌رسد. مقاله ایرانیکا صرفاً از سیطره او بر طبرستان و گرگان سخن می‌گوید. مقاله حاضر هیچ اشاره ای به، متحد قابوس، ماکان پسر کاکی که بر دیلم کنترل داشته نمی‌کند. --1234 (بحث) ‏۱۲ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۷:۴۶ (UTC)

حسین الثائر مثلاً در همان زمان حاکم هوسم بوده و مؤید بالله در دیلم حکومت می‌کرده‌اند آن وقت این مقاله ادعا کرده هوسم و دیلم زیر کنترل قابوس بوده. خوب این حرف غلط است. در مقاله به او اشاره ای شده؟ --1234 (بحث) ‏۱۲ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۸:۰۰ (UTC)

 سیکاسپی گرامی: سلام، تصویر را بنده از محفوظاتم کشیدم. «ماکان» که لینکش کردید نمی‌تواند درست باشد، چون در زمان وشمگیر، پدر قابوس درگذشت. حسین الثائر نیز خود درگذشته بود و منابع اولیه دربارهٔ فرزندان و جانشینان احتمالی او ناقص هستند و اطلاعی در برندارند که نشان از ادامه این شجره در مقام حکومت داشته باشد.

تنها گزینه‌هایی که می‌توانند حاکم دیلم در زمان قابوس باشند، مؤید بالله آملی و چند حاکم دیگر هوسم (من جمله ابوالفضل الناصر و ابو زید ثائری و شیرزیل) هستند که هر کدام دوره بسیار کوتاهی هوسم را در اختیار داشتند ولی قابوس نهایتاً بر همه آن‌ها چیره شد و در عکس‌العمل به این شورش‌های مداوم «قتل‌عام» بزرگی بر دیلمیان داشت که جایش در این مقاله هنوز خالی است.

بنده فوکوس این نقشه را روی مرزهای شرقی قابوس گذاشته بودم ولی با این حال از مرزهایی که برای غرب آن کشیدم نیز دفاع می‌کنم چون همچین بی‌مطالعه و الکی نبوده و حداکثر با افزودن یک عبارت «در بیشینه آن» به پانویس عکس کاملاً صحیح خواهد بود. بهرحال، اگر با ادعاهای تاریخی بالا موافق نیستید، می‌توانم برای تک-تک این موارد منابع آنلاین را نشانتان دهم. ارادتمند قدیمی‌تان: --محک ^📞 ‏۱۲ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۲۳:۲۶ (UTC)

ممنون از پاسخ، هوسم تنها یک مثال بود. لنگا در تنکابن مرکز علویان بوده. موید در سال ۱۰۰۹ میلادی به آمل حمله کرده بوده و سعی در تصرف آن را داشته . این نشان می‌دهد که مسلماً قابوس در آن زمان بر جایی به غربی دیلم کنترل نداشته. اگر می‌داشته چطور می‌شده علویان تا آمل پیش بیایند. 1234 (بحث) ‏۱۵ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۴:۰۶ (UTC)

ضمناً قابوس سنی شدید بود که اصلاً در مقاله اشاره ای نشده و در همان زمان امامان زیدی مثل ابوطالب یحیی حضور داشتند در غرب مازندران و گیلان چطور او بر آنجا سیطره داشته. 1234 (بحث) ‏۱۵ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۴:۳۱ (UTC)

 سیکاسپی گرامی: سلام دوباره، یک سری مطلب آکادمیک و ارجاع‌پذیرند، یک سری مطلب هم حدس مایِ خواننده است. آن طور که عرض کردم اطلاعات دربارهٔ گیلان این عهد کامل نیست و فقط اشاراتی شده. منتهی با توجه به اتفاقاتی که پیش از این در منطقه رخ داده بود، (و پیشتر در برگزیدگی مقاله وشمگیر مطالعه کردم) گویا پس از افول حکومت علویان در طبرستان، زیدی‌ها متواری شدند و بخش اعظمشان به کوهستان‌های دیلم (شامل غرب مازندران کنونی) فرار کردند؛ این همان کاری است که پیشتر سلسله‌های ساسانی هم موقع شکست انجام می‌دادند (مانند باوندیان و پادوسپانیان و…)

پس از مدتی که اوضاع متشنج کاسته شد و آرام گشت، این زیدیان - که اصلاً مذهبشان بر پایه انقلابی بودن و قیام است - دوباره شورش می‌کردند. در این دوره که آل زیار و آل بویه با همدیگر بر سر کنترل شمال و ری رقابت دارند، گویا زیاریان بر مشروعیت خود اصرار دارند. آن‌ها به شجره‌نامه خود بسیار زیاد می‌بالند و همه حاکمان زیاری دارای خلعت و لقب از سوی دستگاه عباسی هستند (در حالی که خلافت بازیچه گروه رقیب بوده!) از طرف دیگر آل بویه از انقلابیون زیدی پشتیبانی می‌کنند و صاحب بن عباد دربار را پر می‌کند از زیدی و معتزله و غیره.

به شکلی می‌توان گفت زیاریان با حمایت از خلافت رفتند در حیاط خلوت بوییان و آل بویه هم برعکس در گیلان آتش بیار زیدیان بوده‌اند و این دو عمل عکس‌العمل یکدیگر است. جالب این که هر دو خاندان با هم رفتار دوستانه‌ای هم موازی این رفتار دارند! برای هم نامه‌نگاری می‌کنند (رک به نامه‌های قابوس - که از زیباترست از پر طاووس :)) و با هم ازدواج‌های مکرر سلطنتی دارند و… لذا شاید در حیاط خلوت دیگری قدم زدن تنها یک «عامل بازدارنده» برای روز مبادا و جوابیه‌ای در حرکت حریف بوده باشد.

اما اصل مطلب را گم نکنم و بروم سراغ مصادیق؛ رقابت این شکلی از دوره مرگ مرداویج شروع شد. در زمان وشمگیر پسرش «لنگر» عامل گیلان یا دیلم (دقیقش یادم نیست) بود که در قیام یک علوی (اگر اشتباه نکنم الثائر بود) به قتل رسید. منابع اولیه مستقیماً بر ارتباط این علوی و آل بویه نپرداخته‌اند ولی اشاراتی دارند که پرده از وجود چنین ارتباطی برمی‌دارد. (در خود مقاله وشمگیر سعی کردم به این مسئله بپردازم) تا زمانی که وشمگیر زنده بود، میان دو خاندان جنگ و ستیز حاکم بود.

کمی بعد در زمان بیستون پسر وشمگیر این ارتباط مثبت شد و او در استثمار بوییان بوده. در این دوره هیچ شورشی در گیلان به وقوع نپیوسته که هیچ؛ می‌دانیم تنها پسر بیستون نوه فردی به نام «دباج گیلی» است! (بیابید پرتقال‌فروش را)

حال می‌رسیم به عهد قابوس که مورد بحث ماست؛ او یکی از نخستین اعمالش حذف دباج گیلی بود. در دو دوره زمانی حکومت کرده که دوره اول متحد بوییان بود و دوره دوم در رقابت با آنان گذراند. در آن دوره نخست باز هم هیچ خبری از گیلان نیست و همه چیز آرام است. اما در دوره دوم است که المؤید بالله شورش می‌کند. نکته اینجاست که همین الموید (که از سوی زیدیان یمن هم مقام امامت دارد) خود ابتدا شیعه بود و در ری (!) به زیدیه پیوست. توجه کنید که ری یعنی خاک آل بویه. همو پس از شکست در قیام علیه قابوس به نزد صاحب بن عباد می‌رود که دیوانسالار بوییان است. اصلاً در منابع اولیه آورده‌اند که این فرد پیرو و شاگرد صاحب بوده. آن ناطق بالله که فرمودید هم برادر همین المؤید است و پیرو راه اوست.

این بار زیاد منبع آکادمیک ندارم ولی امیدوارم پاسختان را گرفته باشید. --محک ^📞 ‏۱۵ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۶:۳۶ (UTC)

پ. ن) دفاع بنده از مقاله کنونی نیست؛ به نظر خودم هم مقاله هنوز خیلی چیزها کم دارد که نامزدکننده بایستی تأمین نماید. منتهی بحث تاریخی شد، ما هم یه چیز گفتیم دیگه --محک ^📞 ‏۱۵ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۶:۴۲ (UTC)

تشکر نمی‌خواهم وقت شما رو بگیرم از نظر تاریخی برایم تناقض پیش آمد بعداً پاسخ می‌دهم. 1234 (بحث) ‏۱۵ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۲۱:۲۳ (UTC)

این هم نقشه منطقه در آن زمان. زیاریان و علویان و گیلیان و بوییان هر کدام منطقه خودشان را داشتند.

بسیار هم عالی؛ ولی من پاسخم را هنوز نگرفتم :) دلیل اشاره به بوییان را متوجه نمی‌شوم. بوییان که برای خودشان در ری، اصفهان و جاهای دیگر بودند چه ارتباطی به این منطقه دارد؟

واقعیتی که نباید نادیده گرفت این است که درست است زیاریان اصل و نسبشان به دیلم می‌رسید ولی آنها بعدتر اصلاً مهاجرت کردند به جاهای دیگر مثل گرگان و کنترل خاصی بر موطن اصلی شان نداشتند. این که می فرمایید خبری از گیلان نیست در آن دوران خسرو شاه جستانی پادشاه دیلم بوده. نه قابوس. --1234 (بحث) ‏۲۴ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۴:۰۱ (UTC)

این کتاب حول و حوش ص. ۲۲۰ را مطالعه کنید--1234 (بحث) ‏۲۴ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۴:۲۲ (UTC)

@Mina-rm: با تشکر از تلاش شما، مقاله نیاز به یک بخش یا الگوی گاهشماری هم دارد.--سید (بحث) ‏۶ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۴:۵۳ (UTC) @Mr MohammadJavad M: سلام. در صورت امکان در بررسی این مقاله مشارکت بفرمایید.--سید (بحث) ‏۶ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۴:۵۲ (UTC)

@Sa.vakilian: سلام سید گرامی. چشم. بررسی‌اش خواهم کرد. :) -- - Mr_MohammadJavad_M ^بحث ‏۷ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۲:۰۴ (UTC)

@Mina-rm: سلام و خسته نباشید به نگارشگر محترم مقاله. مقاله رو بررسی کردم و فعلا مواردی به چشمم خورد که باید رفع بشن. :)

• در قسمت منبع شناسی و بخش منابع اولیه، از الکامل و تاریخ طبرستان نام برده شده که در قرن هفتم به نگارش دراومدند، در نتیجه منبع اولیه محسوب نمیشن و بالعکس در قسمت منابع ثانویه به قابوس‌نامه و احسن‌التقاسیم اشاره شده که معاصر با دوره‌ی مورد مطالعه هستند و منبع دسته اول محسوب میشن که نیازه این مورد اصلاح بشه.
• غلط‌های نگارشی و ادبی زیادی در سراسر مقاله به چشم میخوره که لازمه برطرف بشه.
• در قسمت وضعیت سیاسی-اجتماعی نیمه دوم قرن چهارم هجری، اگر روابط با هریک از حکومت‌هارو در زیربخشی جداگانه شرح بدید، هم مطالعه برای خواننده رو آسون میکنه و هم موجب منظم‌تر شدن و زیباتر شدن مقاله‌ میشه.
• اگر میتونید بخش تبار رو گسترش بدید و اطلاعات بیشتر و دقیق‌تری از خاستگاه قابوس ارائه بدید.
• بخش ولادت و کودکی هم که باید به نگارش دربیارید.
• در چندین بخش به دوستی سامانیان با آل‌زیار و شخص قابوس اشاره کردید. اگر دلیل خاصی برای این موضوع در منابع بیان شده لطفا در مقاله ذکر کنید.
• در دورهٔ ده سالهٔ حکومت بیستون، آیا قابوس اقدام قابل توجهی انجام نداد و ذکری از احوالش در اون سال‌ها موجود نیست؟!
• چه اتفاقی افتاد که در ماجرای درگیری میان دباج و قابوس ناگهان جبههٔ حامیان تغییر کرد و آل‌بویه تبدیل به دوست و سامانیان تبدیل به دشمن قابوس شدند؟!
• در بخش دورهٔ اول حکومت قابوس، لطفا مطالب نامربوط به موضوع مقاله که شامل درگیری میان امیران خراسان و این دست از موارد میشه رو حذف کنید و مطالب مفید و لازم رو باقی بگذارید.
• فائق چه کسی بود که به ناگاه در میان نبرد سامانیان و آل‌بویه نامش رو ذکر کردید.
• لطفا این جمله رو تصحیح کنید چون نامفهومه. در آن زمان، رستم بن مرزبان دشمنزیار، خال مجدالدوله رستم بن فخرالدوله، به آن منطقه حکمرانی می‌کرد.
• آیا نصر فرزند حسن بن فیروزان، حاکم آل‌بویه بود و بدین ترتیب پدر حامی آل‌بویه و پسر هواخواه قابوس بود؟
• نصر که حاکم شهری بود چگونه ناگهان به اسارت درآمد؟
• در سراسر بخش آثار قابوس به شرح منش و شخصیت اون پرداخته شده که لازمه عنوان تصحیح بشه.
• موردی که در سراسر مقاله مشاهده کردم و لازمه رفع بشه، پیچیدگی‌های بعضی از بخش‌ها به علت کثرت اسامی و شیوهٔ جمله‌بندی‌ها هست که لازمه توسط نگارشگر بررسی بشن چون در بعضی نقاط واقعا سررشتهٔ وقایع رو از دست خواننده خارج می‌کنند.

فعلا موارد بالا به نظرم اومد. از نگارشگر محترم درخواست دارم مشکلات مذکور رو رفع کنند و من هم اگر مورد دیگه‌ای به ذهنم رسید در آینده ذکر خواهم کرد. موفق و پیروز باشید. :) -- - Mr_MohammadJavad_M ^بحث ‏۲۶ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۸:۴۷ (UTC)

@Mr MohammadJavad M: سلام. مدت هاست که کسی روی این مقاله کار نمی کند. اگر موافقید ناموفق جمع بندی کنیم.--سید (بحث) ‏۴ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۳:۲۰ (UTC)

@Sa.vakilian: سلام سید جان. راستش به طریقی از نگارشگر مقاله در باب تصمیمشون دربارهٔ برگزیدگی مقاله سوال کردم. ظاهرا از ادامهٔ کار منصرف شدند. به نظر شما شخص دیگه‌ای در حال حاضر علاقه یا توانایی نداره به تکمیل این مقاله مشغول بشه؟ اگر کسی نیست و معتقدید انتظار بیهوده و مشکلات به صورت گسترده در مقاله پابرجا هست، اطلاع بدید تا ناموفق جمع بندی کنم. :) -- - Mr_MohammadJavad_M ^بحث ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۱۹ (UTC)

سلام محمدجواد عزیز، جناب @محک: علاقه دارد اما گویا به سربازی رفته و فعلا فرصت ندارد. بهتر است مقاله را جمع بندی کنیم.--سید (بحث) ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۰۳ (UTC)

---

بحث بسته شده است. لطفاً آن را تغییر ندهید. ادامهٔ دیدگاه‌ها باید در صفحهٔ بحث مناسب ثبت شوند. نباید ویرایش دیگری در این ریسه انجام شود.