هنر نوگرا یا هنر نوین(به انگلیسی:Modern art) اصطلاحی جامع برای توصیف هر جنبش یا مکتب هنری، در قالبِ مجموعه‌ای از جریان‌های اصلاح‌طلبانه فرهنگی در هنر، معماری، موسیقی، ادبیات و هنرهای کاربردی، از ربع آخر قرن نوزدهم میلادی تا ربع آخر قرن بیستم میلادی است.
«کمپوزیسیون شماره ۱۰» اثر پیت موندریان سال ۴۲–۱۹۳۹
نوگرایی، فرایند و جریانی تاریخی است که در عرصه‌های متنوع و مختلفی چون فلسفه، علم، سیاست، اقتصاد و هنر تأثیر مستقیم گذاشت. عبارت مدرنیسم جنبش‌های زیاد سیاسی، فرهنگی و هنری را در بر می‌گیرد که ریشه در تغییرات جوامع غرب در پایان قرن نوزده و آغاز قرن بیستم دارند.
نوگرایی اندیشه‌ای است که بر قدرت انسان برای ایجاد، بهبود و تغییر شکل محیط اطرافش، با استفاده از علم، فناوری و آزمایش‌های عملی، تأکید می‌کند.
پیکر لَمَنده (۱۹۵۱) کاری از هنری مور
شروع مدرنیسم، ۱۹۱۰–۱۸۹۰
انفجار مدرنیسم، ۱۹۳۰–۱۹۱۰
نسل دوم مدرنیسم، ۱۹۴۵–۱۹۳۰
مدرنیسم بعد از جنگ جهانی دوم
مدرنیسم در دهه ۶۰ و پس از آن
دورهٔ آغار مدرنیسم در هنر از حدود سال ۱۸۹۰ تا ۱۹۱۰ بود و از جنبه‌های مختلفی در هنرهای مختلف، از جمله نقاشی، معماری، ادبیات، موسیقی و فلسفه تأثیرگذار بود. این دوره به عنوان یک انتقال از سبک‌ها و رویکردهای سنتی به یک متداولترین نوع تعبیر و بیان در هنرها شناخته می‌شود. در ادامه به برخی از ویژگی‌های مهم این دوره در هنر مدرنیسم اشاره خواهم کرد:
شکست با تقلید: هنرمندان مدرنیسم تلاش کردند تا از سبک‌ها و فرم‌های سنتی و تقلیدی دوری کنند. آن‌ها به دنبال نحوه‌ای جدید در بیان و انتقال احساسات و افکار بودند.
انتزاعی‌گرایی: هنرمندان مدرنیسم به تجسم و تداعی مفاهیم و احساسات از طریق اشکال انتزاعی و ساده علاقه داشتند. این انتزاعی‌گرایی در نقاشی، معماری و موسیقی به وضوح دیده می‌شود.
انفعال به تغییرات اجتماعی و فرهنگی: دورهٔ مدرنیسم با تغییرات گستردهٔ اجتماعی و فرهنگی هم‌زمان با آن دست در دست می‌شد. این تغییرات شامل صنعتی شدن، پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیک، جنگ جهانی اول، و تغییرات در نگرش به جنسیت و جامعه بود.
شکستن حدود فرم و فضا: هنرمندان مدرنیسم در معماری و نقاشی به شکستن حدود فرم و فضا علاقه داشتند. آن‌ها از رنگ‌ها، خطوط و شکل‌های جدید برای ایجاد اثرهای هنری استفاده می‌کردند.
به عنوان مثال، نقاشان معروفی مانند پابلو پیکاسو و هنری ماتیس در دورهٔ مدرنیسم در نقاشی شناخته می‌شوند، و معمارانی مانند فرانک لوید رایت در معماری مدرنیسم نقش بزرگی ایفا کردند. این دوره تأثیرات عمیقی بر هنر و فرهنگ جهانی گذاشت و به عنوان یک گام مهم در تاریخ هنر معاصر شناخته می‌شود.
