هنری کیسینجر
سیاستمدار، دیپلمات و مشاور ژئوپلیتیک آلمانی-آمریکایی (۱۹۲۳–۲۰۲۳) / From Wikipedia, the free encyclopedia
هِنری آلفرد کیسینجر (انگلیسی: Henry Alfred Kissinger؛ با نام تولد هاینتس آلفرد کیسینجر[persian-alpha 1]؛ ۲۷ مهٔ ۱۹۲۳ – ۲۹ نوامبر ۲۰۲۳) دیپلمات، اندیشمند سیاسی، مشاور ژئوپلیتیک و سیاستمدار آمریکایی بود که در فاصله سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۷ در دولتهای رؤسای جمهور آمریکا ریچارد نیکسون و جرالد فورد بهعنوان وزیر امور خارجه و مشاور امنیت ملی فعالیت کرد.[3]
هنری کیسینجر | |
---|---|
پنجاه و ششمین وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا | |
دوره مسئولیت ۲۲ سپتامبر ۱۹۷۳ – ۲۰ ژانویه ۱۹۷۷ | |
رئیسجمهور | |
قائممقام |
|
پس از | ویلیام پی. راجرز |
پیش از | سایروس ونس |
هفتمین مشاور امنیت ملی ایالات متحده آمریکا | |
دوره مسئولیت ۲۰ ژانویه ۱۹۶۹ – ۳ نوامبر ۱۹۷۵ | |
رئیسجمهور |
|
قائممقام |
|
پس از | والت وایتمن رستو |
پیش از | برنت اسکاوکرافت |
بیست و دومین رئیس کالج ویلیام و مری | |
دوره مسئولیت ۱ ژوئیه ۲۰۰۰ – ۱ اکتبر ۲۰۰۵ | |
رئیسجمهور |
|
پس از | مارگارت تاچر |
پیش از | سندرا دی اوکانر |
رئیس کمیسیون ۹/۱۱ | |
دوره مسئولیت ۲۷ نوامبر ۲۰۰۲ – ۱۴ دسامبر ۲۰۰۲ | |
رئیسجمهور | جرج دابلیو. بوش |
قائممقام |
|
پس از | راهاندازی جایگاه |
پیش از | توماس کین |
اطلاعات شخصی | |
زاده | هاینتس آلفرد کیسینجر ۲۷ مهٔ ۱۹۲۳ فورت، بایرن، آلمان |
درگذشته | ۲۹ نوامبر ۲۰۲۳ (۱۰۰ سال) کنت، کنتیکت، ایالات متحده آمریکا |
شهروند |
|
حزب سیاسی | جمهوریخواه |
همسر(ان) |
|
فرزندان | ۲ |
تحصیلات |
|
پیشه |
|
جایزههای غیرنظامی | جایزه صلح نوبل (۱۹۷۳) |
امضا | |
خدمات نظامی | |
خدمت/شاخه | نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا |
سالهای خدمت | ۱۹۴۳–۱۹۴۶ |
درجه | گروهبان |
یگان |
|
جنگها/عملیات |
|
نشانهای نظامی | ستاره برنزی |
کیسینجر از پناهندگان یهودی بود که در سال ۱۹۳۸ با خانوادهاش از آلمان نازی گریخت. او زیر نظر ویلیام یاندل الیوت در کالج هاروارد تحصیل کرد و در سال ۱۹۵۰ با بالاترین سطح عالی از این کالج فارغتحصیل شد. او بهترتیب در سالهای ۱۹۵۱ و ۱۹۵۴ مدرک کارشناسی و دکترای فلسفهٔ خود را در دانشگاه هاروارد دریافت کرد. کیسینجر در سال ۱۹۶۹ مشاور امنیت ملی و در سال ۱۹۷۳ وزیر امور خارجه آمریکا شد. او در سال ۱۹۷۳، به خاطر کنشهایش برای آتشبس در ویتنام، جایزه صلح نوبل را تحت شرایطی مناقشهبرانگیز که دو نفر از اعضای کمیته به اعتراض استعفا دادند، دریافت کرد.
او که از سیاستورزان رویکرد عملگرایانه به سیاست موسوم به سیاست واقعی بود،[4] نقش برجستهای در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا بین سالهای ۱۹۶۹ و ۱۹۷۷ ایفا کرد. در این دوره او پیشگام سیاست تنش زدایی با اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بود، ترتیب برقراری روابط ایالات متحده آمریکا با جمهوری خلق چین را داد، در آنچه دیپلماسی رفت و برگشت در خاورمیانه برای پایان دادن به جنگ یوم کیپور نام گرفت درگیر شد و قرارداد صلح پاریس را مذاکره کرد که به درگیری آمریکا در جنگ ویتنام پایان داد. کیسینجر همچنین با سیاستهای بحثبرانگیزی چون درگیری آمریکا در کودتای ۱۹۷۳ شیلی، «چراغ سبز نشان دادن» به نظامیان آرژانتینی برای جنگ کثیف و حمایت آمریکا از پاکستان درجریان جنگ استقلال بنگلادش با وجود نسلکشی بنگالیها از سوی پاکستان مرتبط دانسته میشود.[5] کیسینجر پس از ترک دولت، شرکت مشاور ژئوپلیتیک کیسینجر اسوسییتس را تأسیس کرد. کیسینجر دهها کتاب در زمینه تاریخ دیپلماتیک و روابط بینالملل نوشتهاست.
کیسینجر تا پایان عمر چهره بحثبرانگیز و قطبیکنندهای در سیاست آمریکا باقی ماند که از سوی بسیاری روزنامه نگاران، کنشگران سیاسی و وکلای حقوق بشر به عنوان یک متهم به جنایت جنگی محکوم[4][6][7] و از سوی بسیاری از دانشوران برجسته روابط بینالملل به عنوان یک وزیر امور خارجه بسیار مؤثر آمریکا تحسین میشود.[8] با مرگ جرج پی. شولتس صدساله در فوریه ۲۰۲۱، کیسینجر پیرترین عضو سابق کابینه ایالات متحده آمریکا و آخرین بازمانده کابینه نیکسون بود.[9] کیسینجر در ۲۷ مه ۲۰۲۳، ۱۰۰ ساله شد.[10] وی در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۳ درگذشت.[11]
مائو تسهتونگ رهبر سابق چین در معاملات تجاری با هنری کیسینجر؛ پیشنهاد داد ده میلیون زن چینی به آمریکا صادر کند.[12][13]