منطقه همگرایی درونحارهای
منطقهای باریک که در آن بادهای بسامان دو نیمکره همگرا میشوند / From Wikipedia, the free encyclopedia
منطقه همگرایی درونحارّهای[1] (بهاختصار: ITCZ) که گاهی منطقه همگرایی بینمداری[2] نیز نامیده میشود، به منطقهای باریک گفته میشود که در آن، بادهای بسامان (بادهای تجارتی) با یکدیگر همگرا شده و برخورد میکنند.[3][4]
منطقه همگرایی درونحارهای بخش بزرگی از منطقه مدارگان را تحت نفوذ خود دارد. در این منطقه بادهای بسامان که از دو نیمکره به طرف استوا در حال حرکت است، پیش از رسیدن به استوا به علت گرمای زیاد ناپایدار شده و به سمت بالا صعود میکنند. به علت عدم وجود عامل بازدارنده صعود تا ارتفاع بسیار زیاد (مرز تروپوسفر یا تروپوپاز استوایی ۱۷ کیلومتر ارتفاع دارد) ادامه مییابد و همین امر به تشکیل ابرهای حجیم و ریزش بارانهای فراوان میانجامد.
گرچه متوسط موقعیت منطقه همگرایی درونحارهای بر روی استوا منطبق است، با عزیمت مؤلفه عمودی خورشید به سوی مدارهای رأسالسرطان و رأسالجدی در طی تابستان نیمکره مربوط، منطقه همگرایی درونحارهای به پیروی از این مؤلفه به سمت شمال و جنوب انتقال مییابد.
در نواحی استوایی توزیع فعالیتهای همرفتی قوی در اتمسفر به میزان زیادی به همگرایی بادهای تجارتی و دمای سطح دریا بستگی دارد به طوری که منطقه همگرایی درونحارهای و منطقه همگرایی آرام جنوبی SPCZ بر روی مناطقی واقع شدهاند که دارای آبهای سطحی با دمای بالاتر از ۲۷ درجه سانتیگراد میباشند.