معماری میپس
From Wikipedia, the free encyclopedia
میپس[1] (به انگلیسی: MIPS مخفف Microprocessor without Interlocked Pipelined Stages)[2] یک معماری مجموعه دستورالعمل (ISA) برای کامپیوترهای کم دستور (RISC)[3] : A-1 [4] : 19 است که توسط MIPS Technologies (MIPS Computer Systems سابق) توسعه یافتهاست. معماری اولیه میپس ۳۲ بیتی بود، و نسخههای ۶۴ بیتی بعداً به آن اضافه شد. نسخههای متعددی از میپس وجود دارد از جمله: میپس IV ,III ,II, I و V؛ و همچنین پنج توریع میپس ۶۴/۳۲ (به ترتیب برای پیادهسازی ۳۲ و ۶۴ بیتی). از آوریل ۲۰۱۷، آخرین نسخه میپس ۶۴/۳۲ توزیع ۶ است.[5][6] تفاوت اساسی بین میپس ۶۴/۳۲ و میپس V-I تعریف پردازنده کمکی برای کنترل سیستم در حالت کرنل دارای حق ویژه علاوه بر معماری حالت کاربر است.
طراح | MIPS Technologies, Imagination Technologies |
---|---|
بیتها | ۶۴ بیت (۳۲ به ۶۴) |
تاریخ معرفی | ۱۹۸۵ |
نسخه | میپس ۳۲/۶۴ توزیع ۴ (۲۰۱۴) |
طرح | معماری ریسک |
گونه | رجیستر - رجیستر |
کدگذاری | ثابت |
شاخهبندی | ثبات شرطی |
اندیان | دوگانه |
اندازه صفحه | ۴ کیلوبایت |
افزونهها | MDMX, MIPS-3D |
آزاد بودن | بله و بدون بهره مالکیت |
ثبّاتها | |
هدف اصلی | ۳۲ |
ممیز شناور | ۳۲ |
چندین افزونه اختیاری نیز موجود است، از جمله میپس سه بعدی که مجموعه ای ساده از دستورت ممیز شناور چند داده است که به وظایف سه بعدی معمول اختصاص دارد،[7] MDMX (یا MadMaX) که یک مجموعهٔ جامع تر چند داده برای اعداد صحیح است و از رجیسترهای ممیز شناور ۶۴ استفاده میکند، MIPS16e است که فشرده سازی را به جریان دستورها اضافه میکند تا برنامهها از فضای کمتری را اشغال کنند،[8] و میپس MT، که قابلیت چندریسمانی را اضافه میکند.[9]
اغلب دورههای معماری کامپیوتر در دانشگاهها و مدارس فنی معماری میپس را مطالعه میکنند.[10] معماریهای ریسک جدید تر مانند آلفا تا حد زیادی از این معماری تأثیر پذیرفتهاند.
از آوریل ۲۰۱۷، پردازندههای میپس در سامانههای نهفته مانند دروازههای محلی و روترها استفاده میشود. در آغاز، میپس برای محاسبات عمومی طراحی شده بود. در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، شرکتهای بسیاری مانند Digital Equipment Corporation , MIPS Computer Systems، NEC , Pyramid Technology , SiCortex , Siemens Nixdorf , Silicon Graphics و Tandem Computers از پردازندههای میپس برای کامپیوترهای شخصی، ایستگاههای کار و کامپیوترهای سرور استفاده میکردند. در طول تاریخ، کنسولهای بازی مانند نینتندو ۶۴ ،پلی استیشن، پلی استیشن ۲ و پلی استیشن همراه از پردازندههای میپس استفاده میکردند. همچنین در دهه ۱۹۹۰ پردازندههای میپس محبوبیت زیادی در ابر رایانهها داشتند، اما تمام این سیستمها از فهرست TOP500 (پانصد ابررایانه برتر) حذف شدهاند. این استفادهها در ابتدا توسط کاربردهای جاسازی شده جا افتاد، اما در دهه ۱۹۹۰، میپس بخش بزرگی از بازار پردازندههای جاسازی شده را به خود اختصاص داده بود، و در دههٔ ۲۰۰۰، اکثر پردازندههای میپس در این زمینه به کار میرفتند. در اواسط تا اواخر دهه ۱۹۹۰ تخمین زده شد که یک در هر سه ریزپردازنده ریسک تولید شده یک پردازنده میپس بوده.[11]
میپس یک معماری مدولار است که تا چهار پردازنده کمکی را پشتیبانی میکند(CP۰/۱/۲/۳). در اصطلاح میپس، CP۰ پردازندهٔ کمکی کنترل سیستم است (بخشی حیاتی از پردازنده است که در میپس V-I در پیادهسازی تعریف شدهاست)، CP۱ یک واحد اختیاری ممیز شناور (FPU) است و CP۲ / ۳ پردازندههای کمکی اختیاری اند که در پیادهسازی تعریف میشوند. (میپس CP3 III را حذف کرد و آپ کد ان را برای امور دیگر استفاده کرد). به عنوان مثال، در کنسول بازی پلی استیشن، CP۲ موتور تبدیل هندسی (GTE) است که پردازش هندسه را در گرافیک کامپیوتری سه بعدی تسهیل میکند.
در دسامبر ۲۰۱۸، Wave Computing، صاحب جدید[12] معماری میپس (رجوع شود به MIPS Technologies)، اعلام کرد که میپس ISA در برنامه ای که MIPS Open initiative نامیده میشود، متن باز میشود. هدف برنامه ای که برای سال ۲۰۱۹ برنامهریزی شدهاست، این است که دسترسی آزاد به اکثر نسخههای اخیر طراحیهای ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی را بدون نیاز به هیچ گونه مجوز یا هزینه حق امتیاز فراهم کند و همچنین مجوز استفاده از اختراعهای ثبت شدهٔ میپس موجود را در اختیار به شرکت کنندگان قرار دهد.[13][14][15]