رایانه کم دستور
From Wikipedia, the free encyclopedia
رایانه کم دستور (به انگلیسی: Reduced instruction set computer) با کوتهنوشت ریسک (به انگلیسی: RISC، /rɪsk/)، یک نوع معماری ساخت ریزپردازنده است. یک رایانه RISC به جای مجموعه بزرگی از دستورالعملهای پیچیده و تخصصی، مجموعه ای کوچک از دستورالعملهای ساده و عمومی دارد. وجه تمایز اصلی معماری RISC این است که مجموعه دستورالعمل با استفاده از تعداد زیادی رجیستر و یک خط لوله دستورالعمل بسیار منظم بهینه شدهاست که این امر باعث میشود تا تعداد کمی سیکل ساعت به ازای هر دستورالعمل (به انگلیسی: CPI) داشته باشیم. یکی دیگر از ویژگیهای معمول RISC، معماری بارگیری/ذخیره (به انگلیسی: load/store) است، که در آن از طریق دستورالعملهای خاص و نه به عنوان بخشی از اکثر دستورالعملها، به حافظه دسترسی پیدا میکنیم.
انواع مختلفی از طرحهای RISC شامل ARC, Alpha, Am29000، ARM، Atmel AVR, Blackfin, i860، i960، M88000، MIPS, PA-RISC, Power ISA (شامل PowerPC) , RISC-V، SuperH و SPARC است. استفاده از پردازندههای معماری ARM در تلفنهای هوشمند و رایانههای لوحی مانند iPad و دستگاههای Android زمینه کاربری گستردهای را برای سیستمهای مبتنی بر RISC فراهم کردهاست. همچنین از پردازندههای RISC در ابر رایانههایی مانند Summit استفاده میشود که از ژانویه سال ۲۰۲۰ سریعترین ابر رایانه جهان است که در پروژه TOP500 رتبهبندی شدهاست.
دانشمند رایانه دیوید پترسون در سال ۲۰۱۷ به همراه جان هنسی، جایزه تورینگ را برای کار مشترکشان در توسعهدادن معماری رایانه کمدستور (ریسک/RISC) دریافت کردند.