![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/L7_Tehran_Metro_2019_01.jpg/640px-L7_Tehran_Metro_2019_01.jpg&w=640&q=50)
متروی تهران
قطار شهری تهران، ایران / From Wikipedia, the free encyclopedia
مترو تهران به مجموعه قطار شهری تهران و همچنین «شرکت راهآهن شهری تهران و حومه» گفته میشود. این بزرگترین سیستم مترو در خاورمیانه است. مترو تهران در هفت خط اصلی در حال فعالیت است که پنج خط آن (۲، ۳، ۴، ۶، ۷) کاملاً درونشهری، یک خط آن (۵) نسبتاً برونشهری (میان تهران و کرج و شهر جدید مهستان) و یک خط آن (۱، انشعاب خط ۱) به صورت دو بخشی است. بخش نخست درونشهری و بخش دوم برونشهری (به سمت فرودگاه بینالمللی امام خمینی و سپس شهر جدید پرند) است. طبق برنامههای توسعه قرار است خطوط مترو تهران به ۱۱ خط افزایش یابد. تا خرداد ماه ۱۴۰۳، طول خطوط مترو بهرهبرداری شده، برابر ۲۹۶ کیلومتر با ۱۵۹ ایستگاه است و شمار واگنهای فعال در مترو تهران ۱۵۱۴ واگن، برابر ۲۱۷ قطار است که روزانه بهطور میانگین بیش از ۲٫۵ میلیون مسافر را جابهجا میکنند.[7][8][9] مترو تهران به رکورد جابهجایی ۲ میلیون و ۹۵۰ هزار سفر در روز نیز دست یافتهاست.[10][11] در اسفند ۱۳۹۹ اعلام شد که مجموع شمار سفرهای مترو تهران به ۹۵۴۰ میلیون سفر رسیده که معادل ۱۱۹ برابر جمعیت ایران است.[12]
سامانه مترو تهران | |||
---|---|---|---|
![]() نماد شرکت راهآهن شهری تهران و حومه | |||
![]() قطار مترو در ایستگاه بسیج | |||
![]() | |||
اطلاعات | |||
مکان | تهران | ||
نوعی ترابری | مترو | ||
تعداد خطوط | ۷ | ||
تعداد ایستگاهها | ۱۵۹[1] | ||
مسافران روزانه | ۲٬۵۰۰٬۰۰۰[2][3] ۱۴٬۴۱۹٬۹۶۲ (هفته اول مهر ۱۳۹۷)[4] | ||
مسافران سالانه | ۸۲۰٬۰۰۰٬۰۰۰ (۱۳۹۷)[5] | ||
وبگاه | metrogroup.tehran.ir metro.tehran.ir | ||
اداره | |||
آغاز بهرهبرداری | ۱۶ اسفند ۱۳۷۷ | ||
ادارهکننده(ها) | شرکت بهرهبرداری راهآهن شهری تهران و حومه | ||
تعداد قطارها | ۲۱۷ (قطار)
۱۵۱۴ (واگن)[6] | ||
فنی | |||
طول سیستم | ۲۹۶ کیلومتر (۱۸۴ مایل) (طول کل شبکه)
۲۲۱ کیلومتر (۱۳۷ مایل) (درونشهری) ۷۵ کیلومتر (۴۷ مایل) (برونشهری) | ||
اندازه ریل | 4 ft 8 1⁄2 in (۱٬۴۳۵ mm) ریل استاندارد | ||
میانگین سرعت | خط یک، دو، سه، چهار، شش و هفت ۳۵ کیلومتر خط پنج ۶۲ کیلومتر | ||
حداکثر سرعت | خط یک، دو، سه، چهار، شش و هفت ۸۰ کیلومتر خط پنج ۱۴۰ کیلومتر | ||
|
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Tehran_Metro-Azadi_Station.jpg/640px-Tehran_Metro-Azadi_Station.jpg)
اگرچه طرحهای نخست مترو تهران در زمان محمدرضاشاه پهلوی ریخته شد،[13] اما بهطور رسمی از سال ۱۳۷۷ (۱۹۹۹ میلادی) شروع به کار کرد.[14] نخستین مسیر فعال، خط ۵ مترو بود که میان تهران و کرج مسافر جابهجا میکرد و در ۱۶ اسفند ۱۳۷۷ فعالیت خود را آغاز کرد.[15]
از اواخر سال ۱۳۸۵، با افزایش مسافران و شمار قطارها، بخشی برای بهرهبرداری از بدنه اصلی سازمان قطار شهری تهران و حومه جدا شد و با عنوان «شرکت بهرهبرداری راهآهن شهری تهران و حومه» به کار خود ادامه داد. دفتر مرکزی این شرکت در چهارراه کالج (تقاطع خیابانهای حافظ و انقلاب تهران) قرار دارد هماکنون محسن هرمزی سمت مدیر عاملی شرکت راهآهن شهری تهران و حومه را بر عهده دارد.[16]
بخش عمده خودروهای ریلی مورد استفاده در مترو تهران از تولیدات شرکتهای واگن پارس و واگنسازی تهران تأمین شدهاست.
برای توسعه شبکه مترو تهران، کاهش شلوغی واگنها و کاهش فاصله زمانی میان قطارها، خرید ۳۷۶ واگن از واگنپارس و ۱۰۵ واگن از واگنسازی تهران از سال ۱۳۹۷ در دستور کار شهرداری تهران قرار گرفته اما به دلیل عدم تأمین مالی، حتی یک قطار هم به مترو پایتخت اضافه نشدهاست.[17][18][19][20]