فهرست برنامه مشاهیر ایران در یونسکو فهرستی از رویدادهای مرتبط با مشاهیر ایرانی است. برنامه مشاهیر یونسکو یکی از چند برنامه‌ی این سازمان برای ثبت آثار ملموس و ناملموس و شخصیت‌ها و رویدادهای کشورهای عضو است.[1]
ثبت سده و هزاره مشاهیر علم و ادب و رویدادهای فرهنگی، علمی و هنری در فهرست شخصیت‌ها و رویدادهای علمی، فرهنگی و هنری جهان که از سال ۱۹۶۵ آغاز شده و یکی از شرط‌های پذیرش ان این است که کشور یا کشورهای پیشنهاد دهنده باید فعالیت‌ها و برنامه‌هایی را در سطح ملی به مناسبت سده یا هزارهٔ مورد نظر خود پیش‌بینی و تمهیدات مالی لازم برای برگزاری این فعالیت‌ها و برنامه‌ها تدارک دیده باشند و شخصیت یا رویداد معرفی شده بازتابی از آرمان‌ها، ارزش‌ها، تنوع فرهنگی باشد.[2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12]
هدف این برنامه معرفی و شناساندن سهم و نقش مؤثر و اساسی شخصیت‌ها و رویدادهای کشورها در غنای متقابل فرهنگ‌ها، ترویج تفاهم فرهنگی، گسترش مناسبات بین‌المللی و کمک به استقرار صلح است. یونسکو هر دو سال یکبار در آستانهٔ برگزاری کنفرانس عمومی خود از کلیهٔ کشورهای عضو و اعضای وابسته می‌خواهد تا سده یا هزارهٔ شخصیت‌های فرهنگی، علمی و هنریشان (تولد، فوت، فعالیت‌ها) و رویدادهای فرهنگی، علمی و هنری (تاریخ وقوع) را که با دورهٔ دوسالهٔ آیندهٔ سازمان انطباق دارد برای ثبت در فهرست یونسکو پیشنهاد کنند. پیشنهاد کشورها پس از بررسی در جریان کنفرانس عمومی یونسکو تصویب و به‌طور رسمی به همه کشورها اعلام می‌شود.[13]
| # | عنوان رویداد | شخصیت | ویژگی | سال | نگاره |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | هزارمین سال تولد[14] | ابن سینا | فلسفه و پزشکی | ۱۹۸۰ | .png) |
| ۲ | هشتصدمین سال تولد | سعدی شیرازی | شاعر | ۱۹۸۴ |  |
| ۳ | نهصدمین سال تولد | ابوحامد محمد غزالی | فیلسوف و دانشمند | ۱۹۸۵ |  |
| ۴ | نهصدمین سال وفات | خواجه عبدالله انصاری | عارف | ۱۹۸۹ |  |
| ۵ | ششصدمین سال وفات | حافظ شیرازی | شاعر | ۱۹۸۹ |  |
| ۶ | هزارمین سال گردآوری | نسخه برجسته خطی شاهنامه | ۱۹۹۰ | ||
| ۷ | چهارصدمین سال تولد | صائب تبریزی | شاعر | ۱۹۹۵ | |
| ۸ | نهصدمین سال وفات | خیام | شاعر، دانشمند | ۱۹۹۶ |  |
| ۹ | ششصدمین سال تولد | عبدالرحمان محمد جامی | شاعر و ادیب | ۱۹۹۶ |  |
| ۱۰ | صدمین سال تولد | نیما یوشیج | پدر شعر نو فارسی | ۱۹۹۶ |  |
| ۱۱ | سیصدمین سال وفات | محمدباقر مجلسی | دانشمند | ۱۹۹۸ |  |
| ۱۲ | هزارمین سال وفات | ابوالوفا محمد بوزجانی | ریاضیدان و منجم | ۱۹۹۸ |  |
| ۱۳ | صد و پنجاهمین سال وفات | امیرکبیر | سیاست‌مدار | ۲۰۰۱ |  |
| ۱۴ | هشتصدمین سال تولد | خواجه نصیرالدین طوسی | دانشمند | ۲۰۰۱ | |
| ۱۵ | صدمین سال تولد | ابوالحسن صبا | موسیقیدان | ۲۰۰۲ |  |
| ۱۶ | هزارمین سال تولد | حکیم ناصرخسرو | شاعر | ۲۰۰۳ | |
| ۱۷ | نهصدوپنجاهمین سال تولد | امام محمد غزالی | فیلسوف بزرگ ایرانی | ۲۰۰۸-۲۰۰۹ | |
| ۱۸ | چهارصدمین سال وفات | شیخ بهایی | دانشمند، ریاضیدان، منجم و معمار | ۲۰۰۸-۲۰۰۹ |  |
| ۱۹ | هزارمین سال تدوین [15] | شاهنامه | ۲۰۱۰–۲۰۱۱ | ||
| ۲۰ | هفتصدوپنجاهمین سال زندگی فعال[16] | خواجه نصیرالدین طوسی | دانشمند | ۲۰۱۱ | |
| ۲۱ | هفتصمدمین سال وفات[16] | قطب‌الدین شیرازی | دانشمند | ۲۰۱۱ |  |
| ۲۲ | هزارودویست و پنجاهمین سال تولد[16] | سیبویه | دانشمند انسان شناس | ۲۰۱۱ |  |
| ۲۳ | پانصدمین سالگرد دستاوردها[17] | مولانا عبدالعلی بیرجندی | نجوم | ۲۰۱۲ |  |
| ۲۴ | هزاروصدمین سال [18] | تألیف کتاب علائق النفیسه توسط ابن رسته | جغرافیا | ۲۰۱۳ | |
| ۲۵ | هزارمین سال دستاوردها[18] | ابوسعید ابوالخیر | شعر و عرفان | ۲۰۱۳ |  |
| ۲۶ | هزارمین سال گردآوری [18] | کتاب قانون ابن سینا | پزشکی | ۲۰۱۳ | |
| ۲۷ | هفتصدمین سال تولد | میر سید علی همدانی | عارف و ادیب بزرگ ایرانی | ۲۰۱۴- ۲۰۱۵ | |
| ۲۸ | ششصدمین سال زندگی | عبدالقادر مراغه‌ای | اولین ردیف‌نویس موسیقی اصیل ایرانی | ۲۰۱۴- ۲۰۱۵ |  |
| ۲۹ | هشتصدمین سال تولد | فخرالدین عراقی | شاعر و ادیب | ۲۰۱۴- ۲۰۱۵ | |
| ۳۰ | هشتصدمین سال زندگی[19][20] | نجم‌الدین کبری | عارف و انسان‌شناس | ۲۰۱۴- ۲۰۱۵ | |
| ۳۱ | هزار و پنجاهمین سالروز تولد [21] | سید مرتضی علم الهدی | ۲۰۱۶ـ ۲۰۱۷ | ||
| ۳۲ | هفتصدمین سال [22][23] | نگارش کتاب گلشن راز شیخ محمود شبستری | ۲۰۱۶ـ ۲۰۱۷ | ||
| ۳۳ | هزار و یکصد و پنجاهمین سالروز تولد[24] | محمد زکریای رازی | ۲۰۱۶ـ ۲۰۱۷ | ||
| ۳۴ | هزار و هفتصد و پنجاهمین سالروز تاسیس[25] | دانشگاه جندی شاپور | ۲۰۱۸ـ ۲۰۱۹ | ||
| ۳۵ | هشتصد و پنجاهمین سالروز زندگی فعال[26][27] | شهاب الدین یحیی بن حبش سهروردی | فیلسوف و عارف | ۲۰۱۸ـ ۲۰۱۹ | |
| ۳۶ | هفتصدمین سال تولد[28][29] | کمال خجندی | شاعر | ۲۰۲۰ـ ۲۰۲۱ | |
| ۳۷ | هزار و صد و پنجاهمین سالگرد تولد[30] | ابونصر فارابی | فیلسوف و دانشمند | ۲۰۲۰ـ ۲۰۲۱ | |
| ۳۸ | نهصدمین سالگرد تولد[31] | عطار نیشابوری | عارف و شاعر | ۲۰۲۰ـ ۲۰۲۱ | |
| ۳۹ | هزار و پنجاهمین سال تولد[32] | ابوریحان بیرونی | دانشمند و متفکر | ۲۰۲۲ـ ۲۰۲۳ | |
| ۴۰ | هزار و پنجاهمین سال تولد[33][34] | ابوالحسن خرقانی | عارف و شاعر | ۲۰۲۲ـ ۲۰۲۳ | |
| ۴۱ | هشتصدمین سال حیات فعال[35][33] | شمس تبریزی | عارف و شاعر | ۲۰۲۲ـ ۲۰۲۳ |
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
