سیارات غولپیکری که عمدتاً از عناصر گازی و سبک مانند هیدروژن و هلیوم تشکیل شدهاند From Wikipedia, the free encyclopedia
غولهای گازی (یا سیارات مشتریسان[1]) سیارههای بزرگ و گازی هستند که عمدتاً از سنگ یا مواد جامد دیگر تشکیل نشدهاند بلکه ساختار اصلی آنها عمدتاً هیدروژن و هلیوم است[2]با عناصر سنگینتری که بین ۳ تا ۱۳ درصد از جرم آنها را تشکیل میدهند.[3] گمان میرود که آنها از یک لایه بیرونی هیدروژن مولکولی فشرده تشکیل شدهاند که لایهای از هیدروژن فلزی مایع را احاطه کرده و احتمالاً یک هسته سنگی مذاب درون آن وجود دارد. بیرونیترین بخش اتمسفر هیدروژنی آنها حاوی لایههای زیادی از ابرهای مرئی است که عمدتاً از آب و آمونیاک تشکیل شدهاند. لایهٔ هیدروژن فلزی که در قسمت میانی داخلی قرار دارد، بخش عمدهای از هر غول گازی را تشکیل میدهد و به آن «فلزی» میگویند زیرا فشار بسیار زیاد اتمسفر هیدروژن را به یک رسانای الکتریکی تبدیل میکند. تصور میشود که هستههای غولهای گازی از عناصر سنگینتری در چنین دماهای بالای (۲۰۰۰۰ کلوین [۱۹۷۰۰ درجه سانتیگراد؛ ۳۵۵۰۰ درجه فارنهایت]) و فشارهایی تشکیل شدهاند که ویژگیهای آنها هنوز بهطور کامل شناخته نشدهاست.[3]
از آنجا که هیدروژن و هلیوم دو عنصر اساسی تشکیل ستاره هستند غولهای گازی گاهی ستارههای ناموفق (یا شکست خورده) هم نامیده میشوند. دو غول گازی در سامانهٔ خورشیدی وجود دارد: مشتری (هرمز)، زحل (کیوان). در دههٔ ۱۹۹۰ با توجه به دانستههای تازه نتیجهگیری شده که سیارههای اورانوس و نپتون در واقع طبقهٔ متمایز دیگری از «سیارههای غول پیکر» هستند، که عمدتاً از مواد فرار سنگینتری تشکیل شدهاند (که «سیاره یخی» هستند). به همین دلیل، اورانوس و نپتون اکنون در دستهٔ جداگانهٔ غولهای یخی طبقهبندی میشوند.[4] علاوه بر این، غولهای گازی سیارههای فراخورشیدی بسیاری تاکنون شناخته شدهاند که اطراف ستارههای منظومهٔ خود در حال گردشاند.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.