رویداد عبور مرزی ایران و افغانستان From Wikipedia, the free encyclopedia
غرق شدن مهاجران اهل افغانستان در هریرود در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۹ در مرز ایران و افغانستان به وقوع پیوست. بنابر گفته مقامات افغانستان و برخی از مهاجران جان به در برده ازین حادثه، شماری از مهاجران افغان که جویای کار بودند، قصد ورود به خاک ایران را داشتند اما توسط مرزبانان جمهوری اسلامی دستگیر و پس از ضرب و شتم به رودخانه هریرود رانده شدند که منجر به غرق شدن شماری از آنها گردید.[1][2]
تعداد ۵۰ تا ۷۰ نفر از مهاجران افغان در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۹ برای کار در ایران با عبور از رودخانه هریرود که مرز استان هرات با ایران است، قصد ورود به خاک ایران را داشتند که به گفتهٔ برخی مقامات افغان و بازماندگان حادثه، توسط مرزبانان ایران دستگیر شده و بعد از ضرب و شتم و شکنجه، آنان را به رودخانه هریرود پرتاب کردند.[1][3] وزارت امور خارجه افغانستان با صدور بیانیهای گفت تحقیقاتی در این رابطه آغاز کرده است و ارزیابیهای اولیه حاکی از آن است که که دستکم ۷۰ افغان که سعی داشتند از استان مرزی هرات وارد ایران شوند مورد ضرب و شتم قرار گرفته و به رودخانه هریرود انداخته شدند.[4]
یک شهروند افغان که مدعی است توسط نیروهای مرزی ایران، رد مرز شده، به بیبیسی گفت که حدود پنجاه تن از اتباع افغانستان که به صورت قاچاقی وارد خاک ایران شده بودند، توسط مرزبانان ایرانی بازداشت و به رودخانه انداخته شدند.
گران هیواد، سخنگوی وزارت خارجه افغانستان گفته که محمد حنیف اتمر، سرپرست وزارت امور خارجه با دریافت گزارشهایی مبنی بر کشته شدن مسافران افغان در امتداد مرز با کشور ایران خواستار تحقیق همهجانبه در این زمینه شده است.[11]
روز ۸ مه ۲۰۲۰ اشرف غنی رئیسجمهور افغانستان یک هیئت ۱۰ نفره را مسئول تحقیق و بررسی این حادثه نمود تا پس از کشف اجساد کشتهشدگان مرگ آنها را بررسی کند، زیرا روی بدن برخی از آنها آثار شکنجه دیده شد.[12] در ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۹، وزارت خارجه افغانستان اعلام کرده که در نتیجه مذاکرات انجام شده میان کابل و تهران دربارهٔ پیدا کردن حقایق پیرامون «ادعای به رودخانه انداختن مسافران افغان توسط مرزبانان ایران» در مرز میان دو کشور، کمیساریای مرزی دو کشور از ۲۵ اردیبهشت تحقیق را آغاز خواهند کرد.[13]
وزارت امور خارجه افغانستان نیز اعلام کرد که پیرامون بررسی حادثه غرق شدن مهاجران افغان، هیئت ایرانی به ریاست محسن بهاروند، معاون وزارت خارجه ایران وارد کابل شده است. اتمر، سرپرست وزارت خارجه افغانستان گفت که هدف این تحقیقات دریافت حقایق، رسیدگی قانونی به عاملان آن و اتخاذ تدابیر لازم است تا در آینده از وقوع چنین حوادث ناگوار که ممکن بر روابط حسنه دو کشور دوست و همسایه تأثیرگذار باشد، جلوگیری شود. بهاروند نیز از وقوع این حادثه ابراز تأثر و آن را محکوم کرده است. او افزوده که به هیچ وجه برای مردم و دولت ایران این کار قابل قبول نبوده و دولتش متعهد است تا این حادثه را مشترکاً با هیئت افغانستان تا تأمین عدالت بررسی و تعقیب کند.[14]
دکتر عارف جلالی، رئیس تیم پزشکی بیمارستان هرات، با تأیید این واقعه، اعلام کرد که تا روز ۱۳ اردیبهشت پنج جسد غرق شده، از مرز مشترک با ایران به این مرکز درمانی انتقال یافتهاند.[15]
بنا به گفته مقامات جمهوری اسلامی ایران: «با توجه به شیب رودخانه هریرود، اجساد باید در خاک ایران از آب بیرون آورده شده باشند و این با توجه به جلوگیری از ورود کارگران افغان به ایران، امکان نداشته. بنا بر ادعای کارگران افغان، اجساد در خاک افغانستان از آب خارج شده و لذا پرتاب کردن افغانها در آب هریرود توسط مرزداران ایرانی، قابل قبول نمیتواند باشد.»[16]
سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران با بیان اینکه چگونگی اتفاق رخداده برای ایران بهطور دقیق روشن نیست چون این سانحه نه در قلمرو ایران رخ داده و نه نیروهای ایرانی دخالتی در آن داشتهاند، اعلام کرد که در ماههای اخیر، با توجه به شیوع بیماری کرونا و با هدف دور نگاه داشتن مرزبانان از خطر ابتلا به این ویروس، ایران هیچ اردوگاهی در مناطق مرزی دایر نکرده و لذا هیج رویدادی مبنی بر انتقال افراد به اردوگاه یا رفتارهای دور از شان انسانی گزارش نشده. این احتمال هست که در شب مورد نظر نیز مانند گذشته، اتباعی از افغانستان قصد ورود غیرقانونی به خاک ایران را داشتهاند، احتمال میرود این افراد چون به منطقه ناآشنا بوده و از شدت آب و عمق رودخانه بیخبر بودهاند، وارد رودخانه شده و دچار حادثه شده باشند. وی افزود که ایران به احترام همکاران افغان خود آمادگی دارد که با طرف افغان ملاقات و یافتههای خود را برای آنان تشریح نماییم تا هیچگونه سوء تفاهمی بین دو دولت دوست و همسایه باقی نماند و همه جنبههای این اتفاق غمانگیز روشن شود. وی گفت که ایران بهطور مکرر در یادداشتهای رسمی و مذاکرات دوجانبه به عدم کنترل مؤثر مرز توسط دولت افغانستان اعتراض کرده است و اگرچه مرزبانان ایرانی نیز همانند همه نیروهای مشابه در سایر کشورها از این اختیار برخوردار هستند که با متجاوزان مرزی با قاطعیت و به سختی برخورد نمایند اما با توجه به ملاحظات انسانی و اصول همسایگی، همیشه این افراد بدون کوچکترین آسیبی دوباره به خاک افغانستان بازگردانده شدهاند. ما باز هم از دولت دوست و برادر افغانستان تقاضا داریم در کنترل مرزهای خود اهتمام بیشتری بعمل آورد وی اشاره کرد به اینکه افغانستان به خاطر تهدیدات ناشی از حضور داعش و طالبان در آن منطقه، ۵۴ پاسگاه مرزی خود را تخلیه کرده است و کنترل مؤثری از سوی دولت افغانستان بر این مناطق مرزی اعمال نشده و این امر ضمن ایجاد ناامنی در مرزهای ما، باعث شده است که این مناطق جولانگاه گروههای تروریستی و قاچاقچیان شود. در حالی که بر اساس قرارداد انتظامات مرزی میان دو کشور، دولت افغانستان موظف است با استقرار نیروهای سرحدی خود در طول مرز مشترک نسبت به تأمین امنیت و کنترل مرزهای خود اقدام کند. دولت جمهوری اسلامی ایران بارها به صورت رسمی به این رفتار دولت افغانستان اعتراض کرده است."[17]
در این رابطه، مرزبان ارشد جمهوری اسلامی اظهار داشت که تمام نقاط مرزی مورد اشاره را که گروهان جنت آباد بود از دهانه مرز مشترک ایران، افغانستان و ترکمنستان تا انتهای حوزه جنت آباد پایش کرده ولی هیچگونه آثاری از وقوع این حادثه در خاک ایران، با توجه به شیب رودخانه هریرود، یافت نشده است. دولت جمهوری اسلامی ایران، با وجود انکار وقوع این حادثه در خاک ایران، از هیئت دولت افغانستان، دعوت به سفر به ایران و تحقیق پیرامون این حادثه کرد. هیئت دولت افغانستان به دعوت کتبی رسمی مرزبانی جمهوری اسلامی ایران، روز بیست و پنجم اردیبهشت، برای بررسی و تحقیق به ایران سفر کرد.[18] عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران ادعای اینکه مرزبانان ایرانی شماری از پناهندگان افغان را برای بازگشت به افغانستان مجبور به عبور از رودخانه هریرود کردهاند، قویا تکذیب کرده است.[19] اما پس از تکذیب موسوی، خبرگزاری تسنیم، اعلام کرد «مهاجران افغان هنگام فرار از چنگ نظامیان ایرانی خودشان را به رودخانه انداخته و شماری از آنان جان باختهاند».[20]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.