سیدنی پوآتیه

سیدنی پوآتیه KBE (به انگلیسی: Sidney Poitier)؛ (۲۰ فوریهٔ ۱۹۲۷ – ۶ ژانویهٔ ۲۰۲۲)^[1] بازیگر، کارگردان فیلم و سفیر باهامایی-آمریکایی بود.^[2] او در طول ۶۰ سال حرفه‌ای خود افتخارات گوناگونی از جمله یک جایزهٔ اسکار، دو جایزهٔ گلدن گلوب، یک جایزهٔ آکادمی فیلم بریتانیا و یک جایزهٔ گرمی دریافت کرد.^[3] در سال ۱۹۶۴ سیدنی پوآتیه نخستین شخص سیاه‌پوست و باهامایی بود که برندهٔ جایزهٔ اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد شد.^[4] او از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۷ سفیر باهاما در ژاپن بود.^[5]

KBE سیدنی پوآتیه
پوآتیه در ۱۹۶۸
زادهٔ	۲۰ فوریهٔ ۱۹۲۷ میامی، فلوریدا، ایالات متحده آمریکا
درگذشت	۶ ژانویهٔ ۲۰۲۲ (۹۴ سال) لس آنجلس، کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا
شهروندی	باهاما ایالات متحده
پیشه‌ها	بازیگر کارگردان فیلم سفیر
سال‌های فعالیت	۱۹۴۶–۲۰۰۹
همسران	خوانیتا هاردی (ا. ۱۹۵۰–۱۹۶۵) جوانا شیمکوس (ا. ۱۹۷۶)
شریک زندگی	داین کارول (۱۹۵۹–۱۹۶۸)
فرزندان	۶، از جمله سیدنی تمیا
جوایز	فهرست کامل
سفیر باهاما

پواتیه با بازی در فیلم‌های گوناگون به کشف نژادپرستی در جامعه آمریکا کمک کرد و دراین روند به مدافع قدرتمند حقوق مدنی بدل شد.^[6]

زندگی حرفه‌ای

خانوادهٔ پوآتیه در باهاما که در آن زمان هنوز مستعمرهٔ بریتانیا بود زندگی می‌کردند. اما او غیرمنتظره در میامی به دنیا آمد و به او شهروندی ایالات متحده داده شد. سیدنی پوآتیه در باهاما بزرگ شد. اما در سن ۱۵ سالگی به میامی و در ۱۶ سالگی به نیویورک رفت. پوآتیه به تئاتر نیگرو آمریکا پیوست و اجرای موفقیت‌آمیز خود را در نقش یک دانش‌آموز دبیرستانی در فیلم مدرسه اوباش و اراذل (۱۹۵۵) ایفا کرد. سیدنی پوآتیه در سال ۱۹۵۸ در فیلم ستیزه‌جویان که نامزد دریافت ۹ جایزهٔ اسکار شد نقش یک محکوم فراری را ایفا کرد. پوآتیه برای این نقش، نخستین بازیگر سیاه‌پوست بود که نامزد دریافت جایزهٔ بهترین بازیگر مرد شد. او در سال ۱۹۶۴ برای فیلم زنبق‌های مزرعه (۱۹۶۳) برندهٔ جایزهٔ اسکار و گلدن گلوب در رشتهٔ بهترین بازیگر مرد شد.^[7][8] سیدنی پوآتیه در این فیلم نقش یک تعمیرکار را ایفا کرد که به گروهی از راهبه‌های آلمانی‌زبان کمک می‌کند تا یک کلیسا بسازند.^[9]

پوآتیه برای نقش‌آفرینی در پورگی و بس (۱۹۵۹)، رنگی کشمشی در خورشید (۱۹۶۱) و تکه‌ای آبی (۱۹۶۵) مورد تحسین قرار گرفت. او در سه فیلم موفق سال ۱۹۶۷ که به مسائل مربوط به نژاد و روابط نژادی می‌پرداختند به پیشرفت کاری خود در فیلم‌های به آقا، با عشق، حدس بزن چه‌کسی برای شام می‌آید و در گرمای شب ادامه داد. سیدنی پوآتیه برای بازی در فیلم در گرمای شب نامزد دریافت جایزهٔ گلدن گلوب و آکادمی بریتانیا شد و در نظرسنجی سال بعد به عنوان برترین ستارهٔ گیشه آمریکا انتخاب شد.^[10] پوآتیه با آغاز دهه ۱۹۷۰ فیلم‌های کمدی مختلفی از جمله حرکت دیوانه‌وار (۱۹۸۰) را کارگردانی کرد. پس از نزدیک به یک دهه دوری از بازیگری، او با بازی در فیلم‌های شلیک برای کشتن (۱۹۸۸) و شیادان (۱۹۹۲) به فعالیت در زمینهٔ تلویزیون و سینما بازگشت.

افتخارات

پوآتیه در سال ۱۹۷۴ از سوی الیزابت دوم نشان شوالیه را دریافت کرد.^[11][12] او در سال ۱۹۹۵ نشان افتخار مرکز کندی را دریافت کرد. در سال ۲۰۰۹ نشان افتخار آزادی رئیس‌جمهوری، بالاترین افتخار غیرنظامی در ایالات متحده به او داده شد.^[13] سیدنی پوآتیه در سال ۲۰۱۶ بفتا فلوشیپ را برای یک عمر دستاورد برجسته در فیلم دریافت کرد.^[12] نام او در سال ۱۹۹۹ از سوی انستیتوی فیلم آمریکایی در رتبهٔ ۲۲ فهرست «۱۰۰ سال… ۱۰۰ ستاره» قرار گرفت. در سال ۱۹۸۲ سیدنی پوآتیه جایزهٔ گلدن گلوب سیسیل بی دمیل و در سال ۲۰۰۰ جایزهٔ یک عمر دستاورد هنری انجمن بازیگران فیلم را دریافت کرد.^[14][15] در سال ۲۰۰۲ به پاس قدردانی از «دستاوردهای چشمگیرش به‌عنوان یک هنرمند و یک انسان» جایزهٔ اسکار افتخاری به او داده شد.^[16]

منابع

1. Stolworthy, Jacob (January 7, 2022). "Legendary actor Sidney Poitier, first Black man to win Best Actor Oscar, dies aged 94". The Independent (به انگلیسی). Retrieved January 7, 2022.
2. Grimes, William (January 7, 2022). "Sidney Poitier, Who Paved the Way for Black Actors in Film, Dies at 94". The New York Times (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Retrieved January 7, 2022.
3. "Sidney Poitier – Artist". grammys.com. November 23, 2020. Retrieved February 20, 2021.
4. "Sidney Poitier First Black Ever To Receive 'Best Actor' Oscar". Variety. April 14, 1964. Retrieved February 20, 2021.
5. "Legendary Actor Sidney Poitier Dead at 94". NBC. Retrieved January 7, 2022.
6. "Paris Blues". TMC. Archived from the original on December 22, 2021. Retrieved January 7, 2022.
7. Bill Goodykoontz, Gannett Chief Film Critic (February 25, 2014). "Oscar win proved Sidney Poitier was second to none". Usatoday.com. Retrieved August 10, 2014.
8. «سیدنی پواتیه، بازیگر سرشناس هالیوود درگذشت». BBC News فارسی. ۲۰۲۲-۰۱-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۱-۰۸.
9. سیدنی پوآتیه در IMDb
10. "Top Ten Money Making Stars". Quigley Publishing Co. Archived from the original on January 14, 2013. Retrieved August 30, 2009.
11. "Award of Honorary Knight Commander of the British Empire (KBE) to Sidney Poitier, actor... | The National Archives". Discovery.nationalarchives.gov.uk. Retrieved February 5, 2020.
12. "Sidney Poitier to be Honoured with BAFTA Fellowship" (به انگلیسی). BAFTA. January 12, 2016. Retrieved June 10, 2017.
13. "Sidney Poitier, Sen. Ted Kennedy Among 16 Who Receive Medal of Freedom". The Washington Post. September 13, 2009. Retrieved August 10, 2014.
14. "Sidney Poitier". goldenglobes.com. Retrieved February 20, 2021.
15. "THE 6TH ANNUAL SCREEN ACTORS GUILD AWARDS". sagawards.org. Retrieved February 20, 2021.
16. "Sidney Poitier awards: Academy of Motion Picture Arts and Sciences awards database". Awardsdatabase.oscars.org. January 29, 2010. Archived from the original on January 14, 2012. Retrieved August 10, 2014.

پیوند به بیرون

• سیدنی پوآتیه در IMDb