![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/BelemnitesJurassicWyoming.jpg/640px-BelemnitesJurassicWyoming.jpg&w=640&q=50)
زیستکانیسازی
From Wikipedia, the free encyclopedia
زیستکانیسازی[1] یا بیومینِرالیزاسیون (به انگلیسی: Biomineralization) فرایندی است که جانداران در آن کانی میسازند.[2] این فرایند اغلب برای سفت و سخت شدن بافتهای موجود انجام میشود. به چنین بافتهایی کانبافت گفته میشود. زیستکانیسازی پدیدهای بسیار گسترده است. هر ۶ فرمانرو شامل اعضایی هستند که توانایی تشکیل کانی دارند و تا کنون بیش از ۶۰ کانی در جانداران شناسایی شدهاست.[3][4][5] برای نمونه میتوان به سیلیکاتها در جلبکها و دیاتومها، کربناتها در بیمهرگان و کلسیمفسفات و کربناتها در مهرهداران اشاره کرد.[6] این کانیها اغلب ویژگیهای ساختاری موجود در صدفها یا استخوان در پستانداران و پرندگان را موجب میشوند. جانداران از ۵۵۰ میلیون سال پیش برای خود اسکلتهای معدنی میسازند. کانبافتهایی که از جنس کلسیمکربنات یا کلسیمفسفات معمولاً بلوری اند درحالیکه در جانداران با کانبافتهایی از جنس دیاکسید سیلیسیم، کانیها نابلوری اند مانند اسفنجها و دیاتومها. مواد معدنی زیستی که به صورت بیولوژیک تشکیل شدهاند اغلب کاربردهای ویژهای مانند قابلیت تشخیص میدان مغناطیسی در باکتریهای حساس به میدان (Fe3O4)، شتابسنجها (CaCO3,CaSO4,BaSO4) و ذخیرهسازی آهن (Fe2O3.H2O در پروتئین فریتین) دارند.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/BelemnitesJurassicWyoming.jpg/640px-BelemnitesJurassicWyoming.jpg)
از نظر پراکندگی دستهبندی، رایجترین زیستکانیها نمکهای فسفات و کربنات کلسیم اند که در کنار پلیمرهای طبیعی مانند کلاژن و کیتین ساخته میشوند تا به ساختارهای استخوانها و صدفها استحکام ببخشند.[7] ابعاد این بیوکامپوزیتها در مقیاس میکروسکوپیک (نانومتری) تا ماکروسکوپیک بسیار قابل کنترلاند که موجب تشکیل ساختارهای پیچیدهای میشوند که ویژگیها و کاربردهای چندمنظوره را فراهم میکنند. از آنجا که دامنه کنترل رشد این کانیها برای به کار بردن در مهندسی مواد بسیار مطلوب است، تمایل بسیاری برای درک چگونگی زیستکانیسازی کنترلشده هست.[8][9]