زبان فارسی در کردستان عراق
From Wikipedia, the free encyclopedia
منطقه کنونی کردستان عراق در دورههای مختلف بخشی از شاهنشاهی ایران بوده و زبان فارسی در دورههای کهنتر خود به شکل پارسی باستان و فارسی میانه زبان رسمی این منطقه بهشمار میآمده است. از نمونههای آن دوره میتوان به سنگنوشته پایکولی، در استان سلیمانیه اشاره کرد که متنی به فارسی میانه دارد.
در دوره جدید، زبان ادبی کردستان عراق تا سال ۱۹۲۰ فارسی و زبان اداری حکومتی آن ترکی عثمانی بود. زبان نوشتاری سورانی که با خط فارسی-عربی و با علاماتی اضافهشده نوشته میشود در سالهای ۱۹۱۹ و ۱۹۲۰ با بخشنامهای توسط حکومت بریتانیا که بر منطقه مستقر شدهبود[1] و با قصد ایجاد چنددستگی در کشور عراق و منطقه[2] ایجاد شد.[3]
رشید یاسمی در کتاب «کردان و تعلق قومی و تاریخی آنان»، ص۱۳۵، درباره این تحولات مینویسد: "در زندگی معاملاتی و سیاسی سلیمانیه عراق زبان فارسی بکار میرفت و تا سال ۱۹۲۱ میلادی، تدریس در مدرسههای این شهر به زبان فارسی بود. بعد هم که تدریس فارسی از مدارس برچیده شد کردها همچنان آثار سعدی، حافظ، نظامی، جامی و عطار را میخواندند و آموزش فارسی از روی نان و حلوای شیخ بهایی صورت میگرفت".[4]
آشنایی با زبان فارسی گفتاری هم به مرور از بیشتر نواحی شمال عراق رخت بربست بجز از ناحیه سلیمانیه. استان سلیمانیه که به مرز ایران نزدیک است و رادیو و تلویزیون ایران را دریافت میکند همیشه در حیطه رسانههای فارسیزبان قرار داشته و جوانان آن آوازهای پاپ ایرانی را از حفظ میخوانند. در زمان پیش از انقلاب آوازهای داریوش و گوگوش و در دوره پس از انقلاب آهنگهای معین در سراسر کردستان عراق از طرفداران زیادی برخوردار بودهاست. امروزه ویدئوکلیپهای معین با زیرنویس کردی در اینترنت با اشتیاق دست به دست میگردد.[4]