![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/%25D9%2586%25D9%2587%25D8%25B1_%25DA%25AF%25D8%25B1%25DA%25AF%25D8%25B1.jpg/640px-%25D9%2586%25D9%2587%25D8%25B1_%25DA%25AF%25D8%25B1%25DA%25AF%25D8%25B1.jpg&w=640&q=50)
رود گرگر
رودخانه دستکند و میراث جهانی یونسکو / From Wikipedia, the free encyclopedia
گَرگَر (با نامهای دیگر دودانگه یا اردشیرگان یا مَسرُقان) یک شاخه دستساز رودخانه کارون و یکی از میراث جهانی یونسکو در ایران است. این رودخانه در استان خوزستان در شمال شهر شوشتر توسط بند میزان جدا شده و در منطقه بند قیر در جنوب شوشتر به شاخه اصلی کارون باز میگردد. این رودخانه یک کانال دستکَند است که در دورههای هخامنشی تا ساسانی حفر شده است. کتاب سریانی رویدادنامه خوزستان از این رود با نام اردشیرگان نام میبرد.[1] این اثر باستانی در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۵۹۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[2] این رودخانه (کانال دستکند) به همراه ۱۲ اثر تاریخی دیگر شوشتر در نشست سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۹ (۵ تیرماه ۱۳۸۸) در شهر سویل اسپانیا، با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵ با عنوان سیستم آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت رسید.[3] برخی از اجزای سیستم آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ثبت شده ایران در میراث جهانی یونسکو در مسیر این رودخانه دست کند قرار دارند و عبارتند از:
- بند میزان
- پل بند گرگر
- مجموعه آبشارها و آسیابهای آبی
- بند برج عیار و نیایشگاه صابئین
- بند ماهی بازان شوشتر (بند خداآفرین)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Shushtar_Canyon.jpg/640px-Shushtar_Canyon.jpg)
میراث جهانی یونسکو | |
---|---|
![]() رودخانه دست کند گرگر (بخشی از سازههای آبی شوشتر) | |
مکان | ایران، استان خوزستان |
معیار ثبت | فرهنگی: i، ii، v |
شمارهٔ ثبت | ۱۳۱۵ |
تاریخ ثبت | ۲۰۰۹ (طی نشست سیوسوم) |
اطلاعات ثبت ملی | |
شماره ثبت ملی | ۱۷۵۹۹ |
تاریخ ثبت ملی | ۶ اسفند ۱۳۸۵ |
دیرینگی | دوره هخامنشی |
میرزا عبداللطیف شوشتری سفرنامهنویس ایرانی دوره قاجار با اشاره به دست ساز بودن این رودخانه میگوید هنوز آثار کندن با کلنگ را در برخی قسمتها می توان مشاهده کرد.[4]
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Bas_relief_nagsh-e-rostam_al.jpg/640px-Bas_relief_nagsh-e-rostam_al.jpg)