دِوُنیَن (Devonian) از دوره‌های زمین‌شناسی است. در این دوره، ماهیان و گیاهان خشکی زیاد شدند و نخستین چهاراندامان در اواخر این دوره به وجود آمدند.
| زمان‌بندی زمین‌شناسی | |||
| پیدازیستی (فانروزوئیک) | نوزیستی (سنوزوئیک) | کواترنری | |
| نئوژن | |||
| پالئوژن | |||
| میانه‌زیستی (مزوزوئیک) | کرتاسه | ||
| ژوراسیک | |||
| تریاس | |||
| دیرینه‌زیستی (پالئوزوئیک) | پرمین | ||
| کربونیفر | |||
| دوونین | |||
| سیلورین | |||
| اردویسین | |||
| کامبرین | |||
| نهان‌زیستی (پرکامبرین) | پیشین‌زیستی (پروتروزوئیک) | ||
| نخست‌زیستی (آرکئن) | |||
| پیشازیستی (هادئن) | |||
نخستین کوسه‌ها، ماهیان استخوان‌دار و شاخ‌قوچی‌ها (آمونیت‌ها)، بسیاری از صخره‌های مرجانی، بازوپایان، لاله‌وشان و حشرات جدید مانند حشرات بی‌بال اولیه نیز در این دوره به وجود آمدند.
انقراضی عظیم (۳۴۵ میلیون سال قبل) ۳۰٪ از کل حیوانات را نابود کرد که شاید علت آن یخبندان یا اصابت شهاب‌سنگ بوده‌است.
در اوایل دونین کوه‌ها شکل گرفته و رسوبات ماسه‌سنگی قرمز سبب اتصال بعضی قسمت‌ها شدند که از جنوب تا آمریکای شمالی گسترش داشتند و بعدها با پیشروی دریاها جانوران دریایی گسترش یافتند.
در این دوره آب دریاها بالا آمد و دریاها در روی خشکی‌ها پیشروی کردند. عامل این پیشروی را ذوب شدن یخ‌های قطبی که در اردویسین به وجود آمده بودند را می‌دانند. گسترش رسوبات آهکی و تبخیری حاکی از آب و هوای گرم در این دوره است.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
