From Wikipedia, the free encyclopedia
امپراتوری گورکانیان[1] سلسلهای بود از اعضای امپراتوری خاندان بابر، که در فرهنگ غرب به سلسله مغولان معروف هستند. امپراتوران گورکانی از حدود سال ۱۵۲۶ تا ۱۸۵۷ میلادی حکومت کردند.
خاندان بابر | |
---|---|
خاندان مادر | دودمان تیمور |
کشور | گورکانیان هند |
خاستگاه | امپراتوری تیموری |
تاریخ بنیانگذاری | ۲۱ آوریل ۱۵۲۶ |
بنیانگذار | بابر |
آخرین حاکم | بهادرشاه دوم |
عنوانها | فهرست |
خانوادههای مرتبط |
|
آداب و رسوم | |
انحلال | ۱۸۵۷ میلادی |
عزل | ۲۱ سپتامبر ۱۸۵۷ |
گورکانیان به عنوان شاخهای از سلسله تیموریان در آسیای مرکزی به وجود آمدند که با رگههای خونی اضافی بورجیگین (قبیلهای که بر امپراتوری مغول و کشورهای جانشین آن حکومت میکرد) تکمیل شد. مؤسس این سلسله، بابر (متولد ۱۴۸۳)، از نوادگان مستقیم فاتح آسیایی تیمور لنگ (۱۳۳۶–۱۴۰۵) از طرف پدرش و امپراتور مغول چنگیزخان (متوفی ۱۲۲۷) از طرف مادرش، و اجداد بابر وابستگیهای دیگری با فرزندان چنگیز از طریق ازدواج و نسب مشترک داشتند.[2] اصطلاح «مغل» خود شکلی مشتق از «مغول» در زبانهای عربی و فارسی است که بر خاستگاه مغولی سلسله گورکانی تأکید داشت.[3] بسیاری از امپراتوران بعدی مغول از طریق اتحادهای ازدواج، اجداد راجپوت و ایرانی قابل توجهی داشتند، زیرا امپراتورها از راجپوت و شاهزادهخانمهای ایرانی متولد شدند.[4][5] اکبر مثلاً نیمه ایرانی بود (مادرش ایرانیاصل بود)، جهانگیر نیم راجپوت و ربع فارسی و شاه جهان سه چهارم راجپوت بود.[6]
در طول بیشتر تاریخ امپراتوری، امپراتور به عنوان مطلق رئیس کشور، رئیس دولت و فرمانده ارتش عمل میکرد، در حالی که در دوران رو به زوال (۱۷۰۷–۱۸۵۷) بیشتر قدرت به سمت وزیر اعظم منتقل شد و امپراتوری به بسیاری از پادشاهیهای منطقهای و شاهزادهای تقسیم شد.[7] با این حال، حتی در دوران افول، امپراتور گورکانی همچنان بالاترین تجلی حاکمیت در شبهقاره هند بود. نه تنها اشراف مسلمان، بلکه رهبران مراتا، راجپوت و سیک در این مراسم برای تأیید امپراتور به عنوان حاکم هند شرکت کردند.[8] کمپانی هند شرقی بریتانیا خاندان امپراتوری را خلع کرد و امپراتوری را در ۲۱ سپتامبر ۱۸۵۷ در جریان شورشهای ۱۸۵۷ در هند منسوخ کرد. سال بعد بریتانیا تأسیس راج بریتانیا را اعلام کرد. انگلیسیها آخرین امپراتور بهادرشاه دوم (۱۸۳۷–۱۸۵۷) را محاکمه و محکوم کردند و سپس در سال ۱۸۵۸ او را به رانگون برمه (میانمار کنونی) تحت کنترل بریتانیا تبعید کردند.[9]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.