جنگ نخست چچن
From Wikipedia, the free encyclopedia
جنگ نخست چچن (روسی: Первая чеченская война) که با نامهای لشکرکشی نخست چچن (روسی: Пе́рвая чече́нская кампа́ния) یا جنگ نخست روسی-چچنی نیز شناخته میشود[2][3] مجموعه درگیری نظامی میان فدراسیون روسیه و جمهوری چچن ایچکریا که از دسامبر ۱۹۹۴ تا اوت ۱۹۹۶ در جریان بود. بعد از درگیریهای اولیه سالهای ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۵ و نبرد خونین گروزنی نیروهای فدرال روسی تلاش کردند تا کنترل خود را بر مناطق کوهستانی چچن بیشتر کنند اما با وجود برتری نظامی روسها از نظر تعداد نیروی انسانی، نیروی هوایی و آتش توپخانه ای، توسط چریکهای چچنی مجبور به عقبنشینی شدند. این اقدام باعث تضعیف جدی روحیه نیروهای فدرال شد و نارضایتی عمومی مردم روسیه را در پی داشت به طوری که بوریس یلتسین، رئیسجمهور روسیه، مجبور به اعلام آتشبس شد و در سال ۱۹۹۶ معاهده صلح روسیه-چچن را امضا کرد.این جنگ یک فاجعه نظامی در تاریخ روسیه است.
جنگ نخست چچن | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
هلیکوپتر میل ۸ روسی که توسط نیروهای چچنی در نزدیکی گروزنی فرود آورده شدهاست. ۱۹۹۴ | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
روسیه | جمهوری چچن ایچکریا | ||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||
فرماندهان گروههای پیوسته به نیروهای فدرال روسیه در چچن: الکسی میتوخین آناتولی کولیکوف آناتولی اشکورکو ویاچسلاو تیخومیروف ولادیمیر شامانوف [1] |
جوهر دودایف سلیمخان یندربایف اصلان ماسخادوف شامل باسایف تورپال-علی اتگریف روسلان گلایف احمد زاکایف فتحی الجردانی | ||||||
قوا | |||||||
۳۸٬۰۰۰–۷۰٬۵۰۰ |
۶٬۰۰۰ (ادعای چچنیها) ۲۰٬۰۰۰–۴۰٬۰۰۰ (ادعای روسها) | ||||||
تلفات و خسارات | |||||||
۵٬۷۰۰–۱۴٬۰۰۰ کشته یا مفقود |
۳٬۰۰۰ کشته یا مفقود (ادعای چچنیها) ۱۷٬۳۹۱ کشته یا مفقود (ادعای روسها) ۳۰٬۰۰۰–۱۰۰٬۰۰۰ غیرنظامی کشته |
آمار رسمی تلفات ارتش روسیه ۵٬۷۳۲ نفر میباشد این در حالیست که بسیاری این عدد را ۳٬۵۰۰ الی ۷٬۵۰۰ و در برخی مواقع حتی تا ۱۴٬۰۰۰ تن نیز تخمین میزنند.[4] آمار دقیقی از تعداد تلفات جناح چچنی در دست نیست و منابع مختلف این تعداد را ۳٬۰۰۰ الی ۱۷٬۳۹۱ کشته یا مفقود تخمین میزنند. منابع مختلف تلفات غیرنظامیان را ۳۰٬۰۰۰ الی ۱۰۰٬۰۰۰ کشته و نزدیک به ۲۰۰٬۰۰۰ مجروح تخمین میزنند با این وجود چیزی بالغ بر ۵۰۰٬۰۰۰ تن بر اثر این جنگ مجبور به مهاجرت اجباری و ترک شهرها روستاهای ویران خود شدند.[5] همچنین این درگیریها به دلیل خشونت و تبعیض علیه گروههای غیر چچنی باعث کاهش شمار آنها در مناطق تحت کنترل جمهوری چچن ایچکریا شد.[6][7][8]