جاز
سبک موسیقی / From Wikipedia, the free encyclopedia
جاز (به انگلیسی: jazz) (یا به گویش انگلیسی جَز.) یک سبک موسیقی در اواخر سده نوزدهم و اوایل سده بیستم است که از مشخصات آن، بهکارگیری نتهای محزون، سنکُپ وضدضرب، ضربهای کشیده-کوتاه و خرامان (سوینگ)، تغییرات داینامیکی وسیع، بهکارگیری ندا و پاسخ، پلیریتمیک بودن و مهمتر از همه بداههنوازی است؛ و آن را نخستین فُرم هنری (Art Form) پدید آمده در ایالات متحدهٔ آمریکا میدانند. گروه موسیقی ای که جاز بنوازد، گروه جاز نام دارد.
موسیقی جاز | |
---|---|
ریشههای سبکی | بلوز، فولک، مارش، رگ تایم |
ریشههای فرهنگی | اوایل دههٔ ۱۹۱۰، نیواورلئان. |
سازهای معمول | ساکسوفون، ترومپت، ترومبون، گیتار باس، کلارینت، فلوت، پیانو، گیتار، کنترباس، توبا، درامز، خواننده، ویبرافون، بانجو |
فرمهای مشتقشده | راک ان رول، ریتم اند بلوز، رگه، کراتوراک، دی ان بی |
زیرژانرها | |
ژانرهای درهمآمیخته | |
حلقههای منطقهای | |
|
با فراگیری جاز در سراسر دنیا، این موسیقی تأثیر زیادی روی فرهنگهای موسیقایی ملتها، مناطق و محلهای مختلف، همچنین رشد بسیاری از سبکهای شاخص دیگر داشت. جاز نیواورلینز که از اوایل دههٔ ۱۹۱۰ به وجود آمد، ترکیبی از دستههای دورهگرد سازهای بادی برنجی، رگتایم، موسیقی بلوز با بدیههسازیهای فراوان است.
در دههٔ ۱۹۵۰ ضرورت جاز آزاد با اجراهایی بدون متر خاص و ساختمان موسیقایی غیرعادی احساس شد. در اواسط این دهه، هارد باپ که معرف تأثیرات ریتم اند بلوز، موسیقی گاسپل و بلوز به خصوص در نوازندگی پیانو و ساکسوفون بود، توسعه یافت. مُدال جاز در اواخر دههٔ ۱۹۵۰ با استفاده از بداهه نوازی توسعه یافت. جاز راک فیوژن در اواخر دههٔ ۱۹۶۰ و اوایل دههٔ ۱۹۷۰ با تلفیق بداههنوازی جاز با سازهای الکتریکی رایج در موسیقی راک، ظهور کرد. در اوایل دههٔ ۱۹۸۰، یک فرم تجاری از جاز فیوژن با نام جاز ملایم با پخش رادیویی قابل ملاحظهای که یافت، موفقیت چشمگیری بدست آورد. باقی سبکها و ژانرها از قبیل لاتین جاز و آفرو-کوبایی در دهه ۲۰۰۰ محبوب شدند.