تالین
پایتخت استونی From Wikipedia, the free encyclopedia
پایتخت استونی From Wikipedia, the free encyclopedia
تالین (به استونیایی: Tallinn) پایتخت و بزرگترین شهر کشور استونی است که در ساحل شمالی این کشور و در کنار خلیج فنلاند قرار دارد. این شهر از قرن سیزدهم تا ۱۹۱۸ میلادی و اشغال استونی توسط آلمان در جنگ جهانی دوم از ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۴ با نام روال (به استونیایی: Reval) شناخته میشدهاست.
تالین
Tallinn | |
---|---|
مختصات: ۵۹°۲۶′۱۴″ شمالی ۲۴°۴۴′۴۳″ شرقی | |
کشور | استونی |
شهرستان | شهرستان هاریو |
اولین ثبت کتبی | ۱۲۱۹ |
نخستین نمایش روی نقشه | ۱۱۵۴ |
تاریخ شهرشدن | ۱۲۴۸ |
حکومت | |
• شهردار | میخائیل کولوارت |
مساحت | |
• کل | ۱۵۹٫۲ کیلومتر مربع (۶۱٫۵ مایل مربع) |
جمعیت (۲۰۲۲)[1] | |
• کل | ۴۳۷۸۱۱ |
• رتبه | ۱امین |
• تراکم | ۲۸۰۰/کیلومتر مربع (۷۱۰۰/مایل مربع) |
اهلیتنام(ها) | Tallinner (English) tallinlane (Estonian) |
Resident registration (اکتبر ۲۰۲۰) | |
• مجموع | ۴۴۴٬۵۳۲ |
منطقهٔ زمانی | یوتیسی +۲ (زمان اروپای شرقی) |
• تابستانی (DST) | یوتیسی +۳ (ساعت تابستانی اروپای شرقی) |
کد ایزو ۳۱۶۶ | EE-784 |
GRP[3] | ۲۰۲۰ |
- مجموع | ۱۴٫۷ میلیارد یورو |
- سرانه | ۳۳٬۵۶۴ یورو |
وبگاه | tallinn |
معیار ثبت | Cultural: ii, iv |
شمارهٔ ثبت | ۸۲۲ |
تاریخ ثبت | ۱۹۹۷ |
مساحت | 113ha |
منطقه حائل | 2,253 ha |
شهر تالین حدود ۱۵۹٫۲ کیلومترمربع مساحت و ۴۴۰٬۷۷۶ نفر جمعیت[4] دارد. این شهر در ۸۰ کیلومتری جنوب شهر هلسینکی، ۳۸۰ کیلومتری شرق استکهلم و ۳۲۴ کیلومتری غرب سن پترزبورگ واقع شدهاست.[5]
این شهر که بهعنوان پایتخت فرهنگی اروپا در سال ۲۰۱۱ نیز معرفی شده در فهرست آثار جهانی یونسکو قرار دارد و جزو ده شهر برتر هوشمند دنیا میباشد[6] و اغلب سیلیکونولی اروپا نامیده میشود. مرکز آژانس آیتی اتحادیه اروپا[7] و مرکز دفاع سایبری ناتو در این شهر قرار دارد.
در گذشته نام این شهر قلون (Qlwn[8] یا Qalaven, احتمالاً مشتقات Kalevan یا Kolyvan)[9][10] بودهاست و شریف ادریسی مورخ مسلمان در آثار خود به این شهر اشاراتی را نموده و آن را مانند قلعه کوچکی توصیف نمودهاست. پس از فتح تالین توسط دانمارکیها این شهر با نام روال (Reval) و تا سال ۱۹۱۸ مورد استفاده بودهاست.
واژه امروزی تالین در زبان استونیایی معنی قلعه دانمارکی میدهد.
اولین آثار پیدا شده از زندگی انسان در تالین مربوط به ۵۰۰۰ سال پیش میباشد که آثار باستانشناسی آن پیدا شدهاست. در حدود سال ۱۰۵۰ میلادی در تپه تومپئا ساخته شدهاست.[9] در سال ۱۲۱۹ حکومت دانمارکی در تالین و شمال استونی آغاز شد، در این دوران این شهر به عنوان یک بندر مهم برای تجارت بین کشورهای اسکاندیناوی و روسیه محسوب میشد.
دانمارکیها در سال ۱۳۴۶ میلادی تالین و دیگر مناطق شمالی استونی را به شوالیههای تتونیک فروختند، تالین قرون وسطی از موقعیت استراتژیک در تجارت شمال و غرب اروپا با روسیه برخوردار بود، شهر دارای ۸۰۰۰ نفر جمعیت و ۶۶ برج و بارو دفاعی بود.
تالین در جنوب خلیج فنلاند و شمال غربی استونی واقع شدهاست و دارای دو دریاچه به نامهای اولمیسته (۹٫۴۴ کیلومتر مربع) و هارکو (۱٬۶۳۵ کیلومتر مربع) میباشد.
بلندترین نقطه در تالین ۶۴ متر ارتفاع از سطح دریا است و در ناحیه Hiiu, Nõmme در جنوب غربی شهر واقع شدهاست. تالین همچنین دارای ۴۶ کیلومتر طول خط ساحلی است و از ۳ بخش بزرگ Kopli peninsula و Paljassaare peninsula و Kakumäe peninsula تشکیل میشود.
ناحیه | جمعیت (سپتامبر) |
مساحت[11] | تراکم |
---|---|---|---|
۱. هابرستی | ۴۴٬۵۱۶ | ۲۲٫۲۶ کیلومتر مربع (۸٫۶ مایل مربع) | ۱٬۹۹۹٫۸/km2 (۵٬۱۷۹٫۵/sq mi) |
۲. کسکلین (مرکز) | ۶۰٬۸۴۸ | ۳۰٫۵۶ کیلومتر مربع (۱۱٫۸ مایل مربع) | ۱٬۹۹۱٫۱/km2 (۵٬۱۵۶٫۹/sq mi) |
۳. کریستینه | ۳۲٬۷۴۶ | ۷٫۸۴ کیلومتر مربع (۳٫۰ مایل مربع) | ۴٬۱۷۶٫۸/km2 (۱۰٬۸۱۸/sq mi) |
۴. لاسنامه | ۱۱۹٬۲۳۷ | ۲۷٫۴۷ کیلومتر مربع (۱۰٫۶ مایل مربع) | ۴٬۳۴۰٫۶/km2 (۱۱٬۲۴۲٫۲/sq mi) |
۵. موستامه | ۶۷٬۵۰۶ | ۸٫۰۹ کیلومتر مربع (۳٫۱ مایل مربع) | ۸٬۳۴۴/km2 (۲۱٬۶۱۲/sq mi) |
۶. نومه | ۳۹٬۳۷۱ | ۲۹٫۱۷ کیلومتر مربع (۱۱٫۳ مایل مربع) | ۱٬۳۴۹٫۷۱/km2 (۳٬۴۹۵٫۷/sq mi) |
۷. پیریتا | ۱۸٬۲۰۳ | ۱۸٫۷۳ کیلومتر مربع (۷٫۲ مایل مربع) | ۹۷۱٫۸۶/km2 (۲٬۵۱۷٫۱/sq mi) |
۸. پوهیا-تالین | ۵۹٬۵۳۴ | ۱۵٫۹ کیلومتر مربع (۶٫۱ مایل مربع) | ۳٬۷۴۴/km2 (۹٬۶۹۸/sq mi) |
آب و هوای تالین بسیار سرد است و دمای هوا در زمستانها گاهی به ۳۲ درجه زیر صفر میرسد. این درحالی است که در فصول گرم به ندرت دما از سی درجه سانتیگراد تجاوز مینماید.
بیشتر مردم شهر تالین استونیاییتبار هستند و برخی اقلیتهای فنلاندی و روس نیز در این شهر ساکن میباشند.
بزرگترین گروههای نژادی[12] | ||
گروه نژادی | جمعیت (۲۰۱۹) | % |
---|---|---|
استونیایی | ۲۲۸٬۸۲۱ | ۴۹٫۳۸ |
روسی | ۱۵۷٬۶۹۶ | ۳۴٫۰۳ |
اوکراینی | ۱۲٬۷۱۷ | ۲٫۷۴ |
بلاروسی | ۵٬۹۸۳ | ۱٫۲۹ |
فنلاندی | ۲٬۴۴۹ | ۰٫۵۳ |
یهودی | ۱٬۴۵۰ | ۰٫۳۱ |
تاتارها | ۱٬۰۲۰ | ۰٫۲۲ |
لیتوانیایی | ۹۸۵ | ۰٫۲۱ |
ارمنی | ۹۸۳ | ۰٫۲۱ |
لتونیایی | ۹۵۱ | ۰٫۲۱ |
آلمانی | ۷۸۳ | ۰٫۱۷ |
لهستانی | ۷۷۸ | ۰٫۱۷ |
آذربایجانی | ۷۵۲ | ۰٫۱۶ |
سایر | ۳۵٬۳۹۱ | ۷٫۶۴ |
ناشناخته | ۱۲٬۶۵۴ | ۲٫۷۳ |
سال | ۱۳۷۲ | ۱۷۷۲ | ۱۸۱۶ | ۱۸۳۴ | ۱۸۵۱ | ۱۸۸۱ | ۱۸۹۷ | ۱۹۲۵ | ۱۹۵۹ | ۱۹۸۹ | ۲۰۰۰ | ۲۰۰۵ | ۲۰۱۰ | ۲۰۱۷ | ۲۰۱۸ | ۲۰۱۹ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
جمعیت | ۳٬۲۵۰ | ۶٬۹۵۴ | ۱۲٬۰۰۰ | ۱۵٬۳۰۰ | ۲۴٬۰۰۰ | ۴۵٬۹۰۰ | ۵۸٬۸۰۰ | ۱۱۹٬۸۰۰ | ۲۸۳٬۰۷۱ | ۴۷۸٬۹۷۴ | ۴۰۰٬۳۷۸ | ۴۰۱٬۶۹۴ | ۴۰۶٬۷۰۳ | ۴۲۶٬۵۳۸ | ۴۳۰٬۸۰۵ | ۴۳۴٬۵۶۲ |
تالین سرمایه اقتصادی و تجاری استونی است. این شهر دارای اقتصاد بسیار متنوعی است و شامل فناوری اطلاعات، گردشگری و لجستیک میشود. بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی استونی متعلق به تالین است.[13] در سال ۲۰۰۸، سرانه تولید ناخالص داخلی تالین ۱۷۲ درصد از میانگین استونی بود.[14]
تالین علاوه بر کارکردهای دیرینه به عنوان بندرگاه و پایتخت، شاهد توسعه بخش فناوری اطلاعات است. نیویورک تایمز در ۱۳ دسامبر ۲۰۰۵، استونی را بهعنوان «سیلیکونولی در دریای بالتیک» توصیف کرد.[15]
اسکایپ یکی از مشهورترین استارتآپهای استونیایی است که در تالین طراحی شدهاست. در سالهای اخیر تالین به تدریج در حال تبدیل شدن به یکی از مراکز اصلی فناوری اطلاعات در اروپا شدهاست، مرکز دفاع سایبری ناتو در این شهر واقع شدهاست، همچنین دفاتر شرکتهایی همچون تلیا کمپانی و کوهنه + ناگل در تالین قرار دارد.
شهر تالین با توجه به ثبت بخش قدیمی آن در میراث جهانی یونسکو به دلیل وجود آثار بسیار زیاد سالم بهجای مانده از قرون وسطی سالانه میزبان گردشگران زیادی میباشد، از آثار تاریخی این شهر میتوان به کاخ کادریورگ، موزه هنر استونی، کلیسای جامع الکساندر نوسکی، کلیسای جامع سنت ماری و دیوارهای تالین اشاره کرد.
سالانه حدود ۴٫۳ میلیون نفر از شهر تالین بازدید میکنند[16] و این تعداد در طول یک دهه گذشته پیوسته رشد داشتهاست.
موسسات آموزش عالی تالین عبارتند از:
تالین دارای ۷۳ خط اتوبوس داخل شهری، ۴ خط تراموا و ۴ خط اتوبوس برقی میباشد، فرودگاه تالین در سال ۱۹۳۶ تأسیس شده و به نقاط مختلف اروپا پرواز دارد، همچنین ایستگاه راهآهن بالتی یام به عنوان ایستگاه مرکزی شهر در سال ۱۸۷۰ میلادی راهاندازی شده و به نقاط مختلف استونی و شهرهای مسکو و سنت پترزبورگ خدماتدهی دارد.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.