تاتارهای لیپکا
From Wikipedia, the free encyclopedia
تاتارهای لیپکا (لیپکا - تلفظ نادرست لیتوانی، شناخته شده همچنین به عنوان تاتارهای لیتوانیایی؛ همچنین - تاتارهای لهستانی، تاتارهای لهستانی-لیتوانیایی، لیپکووی، لیپچانی، مولیمی، لیتوووس توتوریایی) یک گروه قومی ترکی هستند که نخست در دوک نشین عظمای لیتوانی در آغاز قرن چهاردهم سکنی گزیدند. اولین مهاجران تاتار سعی کردند مذهب شمن باورانه خود را حفظ کنند و در میان لیتوانیاییهای غیر مسیحی پناه جستند.[5] در اواخر قرن چهاردهم، موج دیگری از تاتارها - این بار، مسلمانان، توسط ویتائوتاس بزرگ به این دوک نشین عظمی دعوت شدند. این تاتارها ابتدا در خود لیتوانی در اطراف ویلنیوس، تراکای، هرودنا و کاوناس[5] ساکن شدند و بعداً به سایر بخشهای دوک نشین عظمی که بعداً بخشی از مشترک المنافع لهستان-لیتوانی شد پراکنده شدند. این مناطق شامل بخشهایی از لیتوانی، بلاروس و لهستان امروزی است. آنها از همان ابتدای استقرار خود در لیتوانی به تاتارهای لیپکا معروف بودند. با این که دین خود را حفظ کردند، سرنوشت خود را با سرنوشت مشترک المنافع لهستان-لیتوانی عمدتاً مسیحی متحد کردند. از نبرد گرونوالد به بعد، هنگهای سواره نظام سبُک تاتار لیپکا در همه لشکرکشیهای مهم لیتوانی و لهستان شرکت کردند.
کل جمعیت | |
---|---|
۱۰٬۰۰۰–۱۵٬۰۰۰ | |
مناطق با جمعیت چشمگیر | |
بلاروس | 7,300 (۲۰۰۹ سرشماری)[1] |
لیتوانی | 2,800 (2011 census)[2] – ۳٬۲۰۰[3] |
لهستان | 1,916 (2011 سرشماری)[4] |
زبانها | |
زبان تاتاری، زبان بلاروسی، زبان لیتوانیایی، زبان لهستانی، زبان روسی | |
دین | |
سنی | |
قومیتهای وابسته | |
تاتارهای ولگا، تاتارهای کریمه |
ریشه تاتارهای لیپکا را میتوان به ایالتهای بازمانده از اردوی زرین، خانات کریمه و خانات کازان ردیابی کرد. آنها در ابتدا به عنوان یک طبقه نظامی نجیبزاده خدمت میکردند، اما بعداً به شهرنشینانی تبدیل شدند که به دلیل صنایع دستی، اسب و مهارتهای باغبانی شان شهرت داشتند. آنها در طول قرنها در برابر همسان سازی مقاومت کردند و سبک زندگی سنتی خود را حفظ کردند. با این که آنها بسیار به دین خود وابسته بودند، با گذشت زمان زبان اصلی تاتاری خود، از گروه زبانهای ترکی کیپچاک را از دست دادند و اکثراً بلاروسی، لیتوانیایی و لهستانی را اختیار کردند.[6][7] هنوز گروههای کوچکی از تاتارهای لیپکا در بلاروس، لیتوانی و لهستان امروزی و همچنین جوامع آنها در ایالات متحده زندگی میکنند.