اثر مشترک پرویز مشکاتیان و محمدرضا شجریان منتشر شده در سال ۱۳۶۴ From Wikipedia, the free encyclopedia
آلبوم بیداد یکی از آثار مشترک پرویز مشکاتیان و محمدرضا شجریان است که در سال ۱۳۶۴ منتشر شد. این آلبوم از دو بخش تشکیل شده که بخش اول در دستگاه همایون و با آهنگسازی پرویز مشکاتیان و بخش دوم در همایون و شور و با نوازندگی تار توسط غلامحسین بیگجهخانی است، و محمدرضا شجریان خواننده هر دو بخش اثر میباشد.
بیداد | |
---|---|
آلبوم استودیویی از | |
ژانر | موسیقی سنتی ایرانی |
زبان | فارسی |
ناشر | دل آواز |
آنچنانکه شجریان در کتاب راز مانا و نیز گفتوگوی خود با بیبیسی فارسی گفتهاست، این آلبوم به دلیل فضای سیاسی بعد از انقلاب اسلامی شکل گرفتهاست.[1] بیداد گوشهای است در دستگاه همایون که قابلیت تبدیل شدن به آوازی مستقل را هم دارد، شجریان روی شعری از حافظ که بیتی از آن اعتراض چند نماینده مجلس ایران را به دنبال داشت، به نوعی انتقاد و اعتراض خود به وضعیت موجود را بیان کرد. بیت چالشبرانگیز این بود: «شهر یاران بود و یاد مهربانان این دیار مهربانی کی سرآمد شهر یاران را چه شد.» بازی حافظ با عبارت «شهریاران» به گونهایاست که در مصراع اولی به صورت ترکیب «شهرِ یاران» و در دومی به هر دو صورت «شهریاران» (پادشاهان) و «شهر یاران» خوانده میشود. شجریان به بیبی سی گفت او را برای یک شب بازداشت هم کردهاند.[2][1]
خوشنویسی موجود در این اثر را نیز محمد رضا شجریان انجام دادهاست.[2]
آواز همایون، شعر از حافظ.
(جمله اول بیداد)
یاری اندر کس نمیبینیم یاران را چه شد
یاری اندر کس نمیبینیم یاران را چه شد
(جمله دوم بیداد)
آب حیوان تیرهگون شد
آب حیوان تیرهگون شد خضر فرخپی کجاست
(اشاره به عراق+بیات راجع)
کس نمیگوید که یاری داشت حق دوستی
کس نمیگوید که یاری داشت حق دوستی
(عشاق)
لعلی از کان مروت بر نیامد سالهاست
لعلی از کان مروت بر نیامد سالهاست
(عشاق+قرچه)
شهر یاران بود و خاک مهربانان این دیار
(جمله دوم عشاق+فرود به بیداد+شوشتری)
صد هزاران گل شکفت و
صد هزاران گل شکفت و بانگ مرغی برنخاست
(جمله اول شوشتری)
گوی توفیق و کرامت در میان افکندهاند
(قطعه سوز و گداز)
(جمله دوم شوشتری)
زهرهسازی خوش نمیسازد
(شوشتری+فرود به همایون)
حافظ اسرار الهی کس نمیداند خموش
حافظ
حافظ اسرار الهی کس نمیداند
آواز همایون، گزیدهٔ دو غزل از حافظ.
(جملهٔ اول درآمد همایون)
باغبان گر پنج روزی صحبت گل بایدش
باغبان گر پنج روزی صحبت گل بایدش
(جمله دوم درآمد همایون)
ای دل ای دل
ای دل اندر بند زلفش از پریشانی منال
ای دل اندر بند زلفش از پریشانی منال
ای دل اندر بند زلفش از پریشانی منال
(جملهٔ اول چکاوک)
رند عالم سوز را با مصلحت بینی چه کار
رند عالم سوز را با مصلحت بینی چه کار
(جملهٔ دوم چکاوک - اوج چکاوک)
تکیه بر تقوا و دانش در طریقت کافری است
تکیه بر تقوا و دانش در طریقت کافری است
(بیداد)
با چنین زلف و رخش بادا نظربازی حرام
با چنین زلف و رخش بادا نظربازی حرام
(بیات راجع)
نازها زان نرگس مستانهاش باید کشید
نازها زان نرگس مستانهاش باید کشید
(عشاق)
ساقیا ساقیا
ساقیا در گردش ساغر تعلل تا به چند
(عشاق + فرود به قرچه)
کیست حافظ
کیست حافظ تا ننوشد باده بی آواز رود
(قرچه)
دلم رمیده شد و غافلم من درویش
(قرچه)
چو بید بر سر ایمان خویش میلرزم
(رضوی)
چو بید بر سر ایمان خویش میلرزم
(حجاز)
خیال حوصله بحر میپزد هیهات
خیال حوصله بحر میپزد هیهات
(جامهدران)
بنازم آن مژهٔ شوخ عافیت کش را
(جمله اول بیات کرد)
ز آستین طبیبان هزار خون بچکد
(جمله دوم بیات کرد)
به کوی میکده گریان و سرفکنده روم
به کوی میکده گریان و سرفکنده روم
(ابوعطا+فرود به عشاق)
نه عمر خضر بماند نه ملک اسکندر
نه عمر خضر بماند نه ملک اسکندر
(شوشتری + فرود به همایون)
بدان کمر نرسد دست هر گدا حافظ
بدان کمر نرسد دست هر گدا حافظ
روز وصل دوستداران یاد باد | یاد باد آن روزگاران یاد باد | |
کامم از تلخی غم چون زهر گشت | بانگ نوش شادخواران یاد باد | |
گر چه یاران فارغند از یاد من | از من ایشان را هزاران یاد باد | |
مبتلا گشتم در این بند و بلا | کوشش آن حقگزاران یاد باد | |
گر چه صد رود است از چشمم روان | زندهرود باغکاران یاد باد |
حافظ شیرازی (قرن ۸)
آنکه هلاک من همی خواهد و من سلامتش | هر چه کند به شاهدی کس نکند ملامتش | |
باغ تفرج است و بس، میوه نمیدهد به کس | جز به نظر نمیرسد سیب درخت قامتش | |
کاش که در قیامتش بار دگر بدیدمی | کانچه گناه او بُوَد من بکشم غرامتش |
سعدی شیرازی (قرن ۷)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.