اکس‌کاربازپین

اکس‌کاربازپین (به انگلیسی: Oxcarbazepine) که با نام تجاری Trileptal و دیگر نام‌ها فروخته می‌شود، دارویی است که برای درمان صرع استفاده می‌شود.^[3] اکس‌کاربازپین هم برای تشنج کانونی و هم برای تشنج منتشر استفاده می‌شود.^[4] این دارو هم به تنهایی و هم به عنوان درمان تکمیلی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی که هیچ موفقیتی در درمان‌های دیگر نداشته‌اند، استفاده شده‌است.^[5][3] طریقه مصرف آن به شکل خوراکی است.^[3]

اکس‌کاربازپین

داده‌های بالینی
تلفظ	‎/ɒks.kɑːrˈbæz.ɪˌpiːn/‎
نام‌های تجاری	Trileptal, Oxtellar XR, others
AHFS/Drugs.com	monograph
مدلاین پلاس	a601245
داده‌ها	US DailyMed: Oxcarbazepine
رده‌بندی داروهای بارداری	AU: D [1]
روش مصرف دارو	خوراکی (قرص یا مایع)[2]
کد ATC	N03AF02
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی	AU: فقط با نسخه (اس۴) UK: فقط ℞ (POM) US: فقط ℞
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی	>۹۵٪
متابولیسم	کبد (آنزیم‌های سیتوزولی و گلوکورونیک اسید)
نیمه‌عمر حذف	۱–۵ ساعت (بزرگسالان سالم)
دفع	Kidney (<۱٪)[2]
شناسه‌ها
نام آیوپاک 10,11-dihydro-10-oxo-5H-dibenz(b,f)azepine-5-carboxamide
شمارهٔ سی‌ای‌اس	۲۸۷۲۱-۰۷-۵ Y
پاب‌کم CID	۳۴۳۱۲
IUPHAR/BPS	۷۲۵۴
دراگ‌بنک	DB00776 Y
کم‌اسپایدر	۳۱۶۰۸ Y
UNII	VZI5B1W380
KEGG	D00533 Y
ChEMBL	ChEMBL۱۰۶۸ Y
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID0045703
ECHA InfoCard	100.044.702
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیایی	C15H12N2O۲
جرم مولی	۷۰۰۲۲۵۲۲۷۳۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۲۵۲٫۲۷۳ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)	Interactive image
SMILES O=C3c1c(cccc1)N(c2ccccc2C3)C(=O)N
InChI InChI=1S/C15H12N2O2/c16-15(19)17-12-7-3-1-5-10(12)9-14(18)11-6-2-4-8-13(11)17/h1-8H,9H2,(H2,۱۶٬۱۹) Y Key:CTRLABGOLIVAIY-UHFFFAOYSA-N Y
(صحت‌سنجی)

عوارض جانبی شایع عبارتند از تهوع، استفراغ، سرگیجه، خواب آلودگی، دوبینی و مشکل در راه رفتن. عوارض جانبی جدی ممکن است شامل آنافیلاکسی، مشکلات کبدی، پانکراتیت، افکار خودکشی و ضربان غیرطبیعی قلب باشد.^[6] اگر چه استفاده در دوران بارداری ممکن است به کودک آسیب برساند، اما خطر کمتری نسبت به تشنج دارد.^[1] مصرف در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود.^[1] در افرادی که به کاربامازپین آلرژی دارند، ۲۵ درصد خطر مشکل در مصرف اکس‌کاربازپین وجود دارد. نحوه عملکرد آن کاملاً مشخص نیست.^[3]

اکس‌کاربازپین در سال ۱۹۶۹ ثبت اختراع شد و در سال ۱۹۹۰ مورد استفاده پزشکی قرار گرفت.^[7] این دارو به عنوان یک داروی ژنریک در دسترس است.^[8] در سال ۲۰۱۹، این دارو با بیش از ۳ میلیون نسخه دارو، ۱۶۲ام داروی رایج تجویز شده در ایالات متحده بود.^[9][10]

منابع

1. "Oxcarbazepine Use During Pregnancy". Drugs.com. Retrieved 13 April 2019.
2. "Trileptal- oxcarbazepine tablet, film coated Trileptal- oxcarbazepine suspension". DailyMed. Retrieved 9 November 2020.
3. "Oxcarbazepine Monograph for Professionals". Drugs.com (به انگلیسی). American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 13 April 2019.
4. British national formulary: BNF 76 (76 ed.). Pharmaceutical Press. 2018. pp. 319–320. ISBN 9780857113382.
5. Mazza M, Di Nicola M, Martinotti G, Taranto C, Pozzi G, Conte G, Janiri L, Bria P, Mazza S (April 2007). "Oxcarbazepine in bipolar disorder: a critical review of the literature". Expert Opinion on Pharmacotherapy. 8 (5): 649–56. doi:10.1517/14656566.8.5.649. PMID 17376019.
6. British national formulary: BNF 76 (76 ed.). Pharmaceutical Press. 2018. pp. 319–320. ISBN 9780857113382.
7. Fischer, Jnos; Ganellin, C. Robin (2006). Analogue-based Drug Discovery. John Wiley & Sons. p. 532. ISBN 9783527607495.
8. British national formulary: BNF 76 (76 ed.). Pharmaceutical Press. 2018. pp. 319–320. ISBN 9780857113382.
9. "The Top 300 of 2019". ClinCalc. Retrieved 16 October 2021.
10. "Oxcarbazepine - Drug Usage Statistics". ClinCalc. Retrieved 16 October 2021.

پیوند به بیرون

• "Oxcarbazepine". Drug Information Portal. U.S. National Library of Medicine.