انقلاب مخملی چکسلواکی
From Wikipedia, the free encyclopedia
انقلاب مخملی (چکی: Sametová revoluce) یا انقلاب آرام (اسلواکی: Nežná revolúcia) یک انتقال قدرت بدون خشونت در چکسلواکی سابق بود که از ۱۷ نوامبر تا ۲۸ نوامبر ۱۹۸۹ به طول انجامید. در تظاهرات مردمی علیه حکومت تک حزبی حزب کمونیست چکسلواکی، دانشجویان و مخالفان میانسال بیش از سایر گروها نقش آفرینی کردند. سرانجام اعتراضات به حکومت ۴۱ ساله حزب کمونیست و سیستم اقتصاد دستوری پایان بخشید. پس از انقلاب، جمهوری پارلمانی برای اداره کشور انتخاب شد.[2]
Velvet Revolution | |||
---|---|---|---|
بخشی از انقلابهای ۱۹۸۹ | |||
تاریخ | ۱۷ نوامبر – ۲۹ دسامبر ۱۹۸۹ فاز اصلی: ۱۷ – ۲۸ نوامبر ۱۹۸۹ | ||
موقعیت | |||
علت(ها) |
| ||
اهداف |
| ||
روشها | |||
منجرشد به | فروپاشی رژیم کمونیستی چکسلواکی
رهبر مخالفان واتسلاو هاول رئیسجمهور چکسلواکی شد (۲۹ دسامبر ۱۹۸۹)
| ||
طرفهای مدنی درگیر | |||
| |||
شخصیتهای پیشرو | |||
|
در ۱۷ نوامبر ۱۹۸۹ (روز جهانی دانشجو)، پلیس ضد شورش تظاهرات دانشجویان در پراگ را سرکوب کرد.[3] این اعتراضات به مناسبت پنجاهمین سالگرد سرکوب اعتراضات دانشجویان دانشگاه پراگ علیه نازیها در سال ۱۹۳۹ برگزار شد که در جریان آن اعتراضات ۱۲۰۰ دانشجو دستگیر و ۹ نفر کشته شده بودند. این رویداد جرقه اعتراضات ضد کمونیستی را زد که تا اواخر دسامبر ادامه یافت. در ۲۰ نوامبر، تعداد معترضان در پراگ به حدود ۵۰۰۰۰۰ افزایش یافت در حالی که در روز قبل تعداد معترضان ۲۰۰۰۰۰ نفر تخمین زده شده بود. همه مقامات ارشد حزب کمونیست، از جمله دبیرکل میلوش یاکش، در ۲۴ نوامبر استعفا دادند. در ۲۷ نوامبر، تمام شهروندان چکسلواکی یک اعتصاب سراسری دو ساعته به راه انداختند.
در واکنش به فروپاشی سایر دولتهای عضو پیمان ورشو و افزایش اعتراضات خیابانی، حزب کمونیست چکسلواکی در ۲۸ نوامبر اعلام کرد که قدرت را رها میکند و به نظام تکحزبی پایان خواهد داد. دو روز بعد، پارلمان فدرال رسماً بخشهایی از قانون اساسی را که انحصار قدرت را در اختیار کمونیستها قرار میداد، حذف کرد. در اوایل دسامبر، سیم خاردار و سایر موانع از مرز چکسلواکی با آلمان غربی و اتریش برداشته شد. در ۱۰ دسامبر گوستاو هوساک (رئیسجمهور) نخستین دولت عمدتاً غیر کمونیست از سال ۱۹۴۸ را تشکیل داد و استعفا کرد. الکساندر دوبچک در ۲۸ دسامبر به عنوان رئیس پارلمان فدرال و واتسلاو هاول در ۲۹ دسامبر ۱۹۸۹ به عنوان رئیسجمهور چکسلواکی انتخاب شدند.
در ژوئن ۱۹۹۰ و برای نخستین بار از سال ۱۹۴۶ اولین انتخابات آزاد و دموکراتیک در چکسلواکی برگزار شد.[4] در ۱ ژانویه ۱۹۹۳ چکسلواکی بهطور مسالمت آمیز به دو کشور جمهوری چک و جمهوری اسلواکی تقسیم شد.
انحلال چکسلواکی عمدتاً به دلیل مسائل مربوط به حاکمیت ملی بین اسلواکها و چکها (دو قومیت اصلی تشکیل دهنده چکسلواکی سابق) رخ داد.