آپولیپوپروتئین ئی

آپولیپوپروتئین ایی (انگلیسی: Apolipoprotein E) یا (APOE) پروتئینی است که در متابولیسم چربی‌ها در بدن نقش دارد. این پروتئین در بیماری آلزایمر و بیماری‌های قلبی عروقی دخیل است.^[4] APOE متعلق به خانواده‌ای از پروتئین‌های چربی به نام آپولیپوپروتئین‌ها است. APOE به‌طور قابل‌توجهی با گیرندهٔ لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)، که برای پردازش طبیعی (کاتابولیسم) لیپوپروتئین‌های غنی از تری گلیسیرید ضروری است، ارتباط متقابل دارد.^[5] در بافت‌های محیطی، APOE در درجه اول توسط کبد و ماکروفاژها تولید می‌شود و متابولیسم کلسترول را واسطه می‌کند. در سیستم عصبی مرکزی، APOE به‌طور عمده توسط آستروسیت‌ها تولید می‌شود و کلسترول را به سلول‌های عصبی از طریق گیرنده‌های APOE منتقل می‌کند، که عضو آن هستند. خانواده ژن گیرندهٔ لیپوپروتئین با چگالی کم است.^[6] APOE حامل اصلی کلسترول در مغز است.^[7] APOE به‌عنوان مهارکننده مسیر کامل کلاسیک با تشکیل پیچیده با فعالیت C1q است.^[8]

APOE
ساختارهای موجود PDB جستجوی هم‌ساخت‌شناسی: PDBe RCSB فهرست شناسه‌های PDB 1B68, 1BZ4, 1EA8, 1GS9, 1H7I, 1LE2, 1LE4, 1LPE, 1NFN, 1NFO, 1OEF, 1OEG, 1OR2, 1OR3, 2KC3, 2KNY, 2L7B
معین‌کننده‌ها
نام‌های دیگر	APOE, AD2, APO-E, LDLCQ5, LPG, apolipoprotein E, ApoE4
شناسه‌های بیرونی	OMIM: 107741 MGI: 88057 HomoloGene: 30951 GeneCards: APOE
موقعیت ژن (موش) کروموزوم کروموزوم ۷ (موش)[1] نوار 7 A3|7 9.94 cM شروع 19,430,034 bp[1] پایان 19,433,113 bp[1]
الگوی گسترش RNA More reference expression data
هستی‌شناسی ژن عملکرد ملکولی • heparin binding • very-low-density lipoprotein particle receptor binding • low-density lipoprotein particle receptor binding • lipoprotein particle binding • phosphatidylcholine-sterol O-acyltransferase activator activity • phospholipid binding • GO:0017127 cholesterol transfer activity • protein homodimerization activity • amyloid-beta binding • GO:0001948، GO:0016582 پیوند پروتئینی • tau protein binding • metal chelating activity • lipid transporter activity • cholesterol binding • antioxidant activity • identical protein binding • lipid binding ترکیبات سلولی • سیتوپلاسم • membrane • کیلومیکرون • extracellular region • هسته یاخته • extracellular vesicle • endocytic vesicle lumen • very-low-density lipoprotein particle • مایع خارج سلولی • شبکه آندوپلاسمی • extracellular exosome • دستگاه گلژی • blood microparticle • GO:0005578 بافت‌مانه برون‌یاخته‌ای • پوسته یاخته • neuronal cell body • early endosome • low-density lipoprotein particle • دندریت • high-density lipoprotein particle • intermediate-density lipoprotein particle فرایند زیستی • GO:1904089 negative regulation of neuron apoptotic process • response to dietary excess • negative regulation of lipid transport across blood-brain barrier • lipid transport • positive regulation of lipid biosynthetic process • regulation of axon extension • positive regulation of postsynaptic membrane organization • positive regulation of cholesterol esterification • phospholipid efflux • cholesterol catabolic process • positive regulation of dendritic spine development • receptor-mediated endocytosis • retinoid metabolic process • positive regulation of amyloid-beta formation • lipid homeostasis • lipoprotein biosynthetic process • cholesterol homeostasis • negative regulation of inflammatory response • triglyceride metabolic process • negative regulation of canonical Wnt signaling pathway • negative regulation of dendritic spine maintenance • negative regulation of blood vessel endothelial cell migration • NMDA glutamate receptor clustering • GO:0001315 response to reactive oxygen species • negative regulation of blood coagulation • GO:0001306 پاسخ به استرس اکسیداتیو • positive regulation of nitric-oxide synthase activity • negative regulation of phospholipid efflux • positive regulation of cholesterol efflux • مپ کیناز • artery morphogenesis • very-low-density lipoprotein particle remodeling • regulation of neuronal synaptic plasticity • negative regulation of dendritic spine development • negative regulation of cholesterol biosynthetic process • positive regulation of dendritic spine maintenance • positive regulation of phospholipid efflux • negative regulation of presynaptic membrane organization • negative regulation of neuron death • high-density lipoprotein particle clearance • long-chain fatty acid transport • lipoprotein metabolic process • regulation of tau-protein kinase activity • G protein-coupled receptor signaling pathway • chylomicron remnant clearance • cellular calcium ion homeostasis • cholesterol metabolic process • very-low-density lipoprotein particle clearance • virion assembly • negative regulation of lipid biosynthetic process • cGMP-mediated signaling • triglyceride catabolic process • positive regulation of presynaptic membrane organization • positive regulation of neurofibrillary tangle assembly • AMPA glutamate receptor clustering • positive regulation of low-density lipoprotein particle receptor catabolic process • positive regulation of lipid transport across blood-brain barrier • fatty acid homeostasis • nitric oxide mediated signal transduction • GO:0015915 transport • cholesterol efflux • ساماندهی بیان ژن • negative regulation of cholesterol efflux • regulation of amyloid-beta clearance • neuron projection regeneration • negative regulation of postsynaptic membrane organization • steroid metabolic process • regulation of Cdc42 protein signal transduction • سوخت‌وساز لیپید • negative regulation of amyloid-beta formation • positive regulation of membrane protein ectodomain proteolysis • اتساع عروق • intracellular transport • synaptic transmission, cholinergic • positive regulation of neuron death • high-density lipoprotein particle assembly • protein import • high-density lipoprotein particle remodeling • negative regulation of endothelial cell proliferation • maintenance of location in cell • negative regulation of platelet activation • low-density lipoprotein particle remodeling • positive regulation by host of viral process • cytoskeleton organization • regulation of neuron death • reverse cholesterol transport • lipoprotein catabolic process • triglyceride homeostasis • cellular oxidant detoxification • lipid transport involved in lipid storage منابع: آمیگو / کوئیک‌گو
هم‌ساخت‌شناسی
گونه‌ها	انسان	موش
Entrez	348	11816
آنسامبل	ENSG00000130203	ENSMUSG00000002985
یونی‌پروت	P02649	P08226
RefSeq (mRNA)	NM_000041، NM_001302688، NM_001302689، NM_001302690 NM_001302691، NM_000041، NM_001302688، NM_001302689، NM_001302690	NM_001305819، NM_001305843، NM_001305844، XM_030242015 NM_009696، NM_001305819، NM_001305843، NM_001305844، XM_030242015
RefSeq (پروتئین)	NP_001289617، NP_001289618، NP_001289619، NP_001289620 NP_000032، NP_001289617، NP_001289618، NP_001289619، NP_001289620	NP_001292772، NP_001292773، NP_033826، XP_030097875 NP_001292748، NP_001292772، NP_001292773، NP_033826، XP_030097875
موقعیت (UCSC)	ن/م	Chr : 19.43 – 19.43 Mb
جستجوی PubMed	[2]	[3]
ویکی‌داده
مشاهده/ویرایش انسان مشاهده/ویرایش موش

منابع

1. GRCm38: Ensembl release 89: ENSMUSG00000002985 - Ensembl, May 2017
2. "Human PubMed Reference:". National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine.
3. "Mouse PubMed Reference:". National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine.
4. Stolerman, Ian P., ed. (2010). Encyclopedia of Psychopharmacology (Online ed.). Berlin: Springer. ISBN 978-3-540-68698-9. {{cite book}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (|name-list-style= suggested) (help)
5. "Entrez Gene: APOE apolipoprotein E".
6. Liu CC, Liu CC, Kanekiyo T, Xu H, Bu G (February 2013). "Apolipoprotein E and Alzheimer disease: risk, mechanisms and therapy". Nature Reviews. Neurology. 9 (2): 106–18. doi:10.1038/nrneurol.2012.263. PMC 3726719. PMID 23296339.
7. Puglielli L, Tanzi RE, Kovacs DM (April 2003). "Alzheimer's disease: the cholesterol connection". Nature Neuroscience (به انگلیسی). 6 (4): 345–51. doi:10.1038/nn0403-345. PMID 12658281.
8. Yin C, Ackermann S, Ma Z, Mohanta SK, Zhang C, Li Y, Nietzsche S, Westermann M, Peng L, Hu D, Bontha SV, Srikakulapu P, Beer M, Megens RTA, Steffens S, Hildner M, Halder LD, Eckstein HH, Pelisek J, Herms J, Roeber S, Arzberger T, Borodovsky A, Habenicht L, Binder CJ, Weber C, Zipfel PF, Skerka C, Habenicht AJR (January 2019). "ApoE attenuates unresolvable inflammation by complex formation with activated C1q". Nature Medicine (به انگلیسی). 25 (3): 496–506. doi:10.1038/s41591-018-0336-8. PMC 6420126. PMID 30692699.

پیوند به بیرون

• Apolipoprotein E در سرعنوان‌های موضوعی پزشکی (MeSH) در کتابخانهٔ ملی پزشکی ایالات متحدهٔ آمریکا
• مکان ژنوم APOE انسانی و صفحهٔ جزئیات ژنی APOE در سامانه جستجوی بانک ژنی دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز.