آئدس
نوعی پشه From Wikipedia, the free encyclopedia
نوعی پشه From Wikipedia, the free encyclopedia
آئدس (انگلیسی: Aedes) یک سرده از پشهها است که ابتدا در مناطق مدارگان و جنبمدارگان یافت میشد، اما اکنون در تمام قارهها به جز قطب جنوب یافت میشود. در ایران نیز بیشترین فراوانی آئدس در شهر چابهار است. برخی از گونهها توسط فعالیتهای انسانی گسترش یافتهاند: پشه ببری، گونهای مهاجم بهویژه، در دهه ۱۹۸۰ با تجارت لاستیکهای مستعمل به دنیای جدید، از جمله ایالات متحده گسترش یافت.[1]
آئدس | |
---|---|
پشه تب زرد | |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | جانوران |
کلاد: | بندپایان |
رده: | حشرات |
راسته: | دوبالان |
تیره: | Culicidae |
تبار: | Aedini |
سرده: | Aedes Meigen, ۱۸۱۸ |
گونه نماد | |
Aedes cinereus Meigen, ۱۸۱۸ |
گونه نماد آئدس، آئدس خاکستری (Aedes cinereus) است.[2]
اولین بار توسط یوهان ویلهلم مایگن (Johann Wilhelm Meigen)، حشرهشناس آلمانی در سال ۱۸۱۸ توصیف و نامگذاری شد، نام عمومی از یونانی باستان "ἀηδής، aēdēs"، به معنای "ناخوشایند" یا "نفرتانگیز" گرفته شدهاست.[3]
همانطور که از نظر تاریخی تعریف شدهاست، این جنس شامل بیش از ۷۰۰ گونه است (لیست گونههای آئدس را ببینید). این جنس به چندین زیرسرده (Aedes, Diceromyia, Finlaya, Stegomyia و غیره) تقسیم شدهاست، که اکثر آنها اخیراً توسط برخی مقامات بهعنوان جنس کامل تلقی شدهاند.[4] طبقهبندی در سال ۲۰۰۹ تجدید نظر شد.[5]
پشههای آئدس از نظر ظاهری متمایز هستند زیرا علائم سیاه و سفید قابل توجهی روی بدن و پاهای خود دارند. برخلاف اکثر پشههای دیگر، آنها فعال هستند و فقط در طول روز نیش میزنند. اوج گزش در اوایل صبح و عصر قبل از غروب است.[6][7]
این جنس شامل ۲۸ گونه است که در زیر جنس دیگری قرار نمیگیرند:[8]
اعضای جنس آئدس ناقلان بسیاری از عفونتهای ویروسی، از جمله تب دنگی، تب زرد، ویروس زیکا،[10] و چیکونگونیا هستند که توسط گونههای زیرجنس (Stegomyia) و توسط پشه تب زرد و پشه ببری منتقل میشوند.[11] عفونت با این ویروسها معمولاً با تب و در برخی موارد آنسفالیت همراه است که میتواند منجر به مرگ شود. واکسنی برای محافظت در برابر تب زرد وجود دارد، و اقداماتی برای جلوگیری از نیش پشه شامل حشرهکشهایی مانند ددت، تله پشه، دافع حشرات، پشهبند، و کنترل آفات با استفاده از حشرات اصلاح شده ژنتیکی است.[12] گونه آئدس پولینزی (Aedes polynesiensis) در پلینزی مسئول انتقال پیلپایی انسان است.
آئدس را میتوان توسط تلهتخم شناسایی و کنترل کرد.
پشه آئدس در نوشهر دیده شد، این شهر ششمین شهر آلوده به پشه آئدس است.
تاکنون پشه آئدس در شهرستانهای رامسر، عباسآباد، تنکابن نور و محمودآباد مشاهده شده است.
ژنوم پشه تب زرد توسط مؤسسه Broad Institute و مؤسسه J. Craig Venter Institute، تعیین توالی شد. گزارش اولیه در اوت ۲۰۰۵ منتشر شد. پیشنویس توالی ژنوم و آنالیز اولیه در ژوئن ۲۰۰۷ منتشر شد.[13] ژنوم مشروح شده در VectorBase موجود است.[14]
نسخه به روز شده و بهبود یافته ژنوم پشه تب زرد در سال ۲۰۱۸ منتشر شد.[15]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.