Umore absurdo
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Umore absurdoa, umore surrealista ere deitua, ikusleei barre eragiteko asmoz egoera zentzugabe edo inkoherenteez baliatzen den umore mota da; haren komikotasuna irrazionaltasunean oinarritzen da. Errealitatetik guztiz urrun dagoen umorea da, baina, aldi berean, errealitatearen muinean murgiltzen gaitu. Beste ezaugarri bereizgarri batzuk hauexek dira: atalen arteko koherentziarik eza (eraikin bat suntsi daiteke atal baten amaieran eta hurrengoan ezin hobeto egon daiteke) eta zentzuzko pertsonaia bat edo bi agertzea.
Andy Kaufmann izan zen haren aitzindarietako bat. Jatorri juduko komediante estatubatuarra zen Kaufmann, eta egoera zentzugabeak eta testuingurutik kanpokoak erabiltzen zituen jendeak barre egin zezan, txiste beldurgarriak ere esanez. Ez ziren askoren gustukoak izan, baina komediarako mugarria izan zen Estatu Batuetan; umore mota horretan oinarritu ziren Adult Swimen ekoizpen asko.
Umore hori oso ohikoa da, halaber, serie animatuetan: Looney Tunes, Tom eta Jerry, Alvin eta katagorriak, Garfield eta bere lagunak, Simpson familia, Tiny Toons, Rugrats, Ren eta Stimpy, Animaniacs, La vida moderna de Rocko, Aaahh!!! Real Monsters, Dexterren laborategia, Cow and Chicken, I Am Weasel, South Park, CatDog, Ed, Edd eta Eddy, Padre de Familia, Bob esponja, Courage the Cowardly Dog, Los padrinos mágicos, Jimmy Neutrón: haur jenioa, The Grim Adventures of Billy & Mandy, Camp Lazlo, Back at the Barnyard, Phineas eta Ferb, Fanboy & Chum Chum, Regular Show, Planeta Sheen, The Amazing World of Gumball, Animalia ia biluziak, Sanjay eta Craig, Angry Birds Toons, Galaxia Wander, Osaba Grandpa, garagardozaleak, Clarence, Piggy Tales, Pig Goat Banana Pedro Goat Banana Cricket, Pickle & Peanut, Etxe gogorra, Apple & Onion, Big City Greens eta The Casagrandes. Film bizietan eta metraje laburretan ere aurki liteke, hala nola Chicken Little, Cloudy with Chance of Meatballs, Don Hertzfeldten lanetan besteak beste.
Animazio japoniarretan ere aurki liteke: Bobobôbo Bôbobo, Osomatsu-kun, Nichijo, Sayonara Zetsubo Sensei, Excel Saga eta Galaxy Angel.
Umore absurdoa ohikoa izan daiteke txotxongiloetan eta txotxongiloak erabiltzen dituzten saio batzuetan ere, besteak beste, 31 minutu Wonder Showzen eta Muppets-en ikuskizuna saioetan.
Aipatzekoa da Monty Python umorezko talde britainiarra. 1969 eta 1983 artean aritu zen, Europan umorezko korronte horren aitzindaria izan zen eta mundu osoko umorista askorengan eragin zuen. Hala ere, mundu-mailan umore mota horren benetako hedatzaileak Marx anaien zinema-komediak izan ziren gerra arteko aldian, nahiz eta hamarkada bat baino gehiago zeramaten irrati-saioetan erabiltzen.
Espainian Faemino eta Cansado bikote komikoa nabarmendu behar da. Oso ezagunak izan ziren 1990ean, eta umorezko proposamena telebista publikora eramatea lortu zuten. Oraintsu, Muchachada Nui eta antzeko telesailen arrakasta handia nabarmendu behar da, baita beste talde batzuk ere, bigarren mailako espezialista edo Mortadelo eta Filemonen komikiak .Azkenetakoa, Miguel Noguera umorista izan liteke, bere liburuei esker ospe handia lortu baitu (PAM! azkena argitaratua) eta haren ultraikuskizunak.
Argentinan ere umore mota horren gorakada izan zen 1990eko hamarkadan, zenbait telebista-programatan, hala nola "De la Cabeza", "Delicatessen" Horacio Fontovarekin, "Tomatearena" (Favio Poscarekin) eta, batez ere, "Cha cha cha", Alfredo Casero, Diego Capusotto eta Fabio Albertirekin batera. Azken programa hau kultuzkoa da, eta eragin nagusia du Argentinako egungo umore zentzugabean. Ondoren, "Todo por dos pesos" (Capussotto eta Albertik gidatua), "Peter Capusotto eta bere bideoak" eta "Nivis, beste munduko lagunak" showak ikus daiteke.
Brasilen bada umore absurdoan espezializatutako talde umorista brasildar bat, Hermes eta Renato izenekoa, oso ezaguna 1999az geroztik.
Uruguain bada iriste handiko umore absurdoaren programa bat, Finoli Finoli izenekoa.
Mexikon, hainbat telesail komiko zentzugaberen adibideak daude: La Hora Pico, XHDRBZ, El Chavo del 8, El Chapulín Colorado, El Chanfle, Nosotros Los Guapos, Maria De Todos Los Angeles, Una Familia De Diez, Cero En Actuación eta abar. Horrelako lanak egiteagatik ezagunak diren artista mexikarrak Roberto Gómez Bolaños, Eugenio Derbez eta Jorge Ortiz de Pinedo dira. Horrelako telesail animatuak Una Película de Huevos filmeko film-sorta eta El Chavo animado eta El Chapulín Colorado telesail animatuak dira, izen bereko serieen bertsio animatuak.
Bideojokoen alorrean, umore absurdoa ez da gehiegi ugaldu, baina Incredible Crisis (1999, PlayStation) bezalako adibideak aurki daitezke. Japoniako familia batek garaiz iritsi behar du etxera amonaren urtebetetzea ospatzeko, eta, bidean, egoera komiko eta surrealistei aurre egin behar die, hala nola eraso estralurtarrei, edo eraikinei ihes egin. Beste adibide bat Saints Row seriean dago. Telesail horren indarkeria, zentzurik gabea, argudioak, elkarrizketak eta egoerak askotan logikatik kanpo daude.
Shitpost edo shitposting delakoa nahita kalitate eskaseko zerbait argitaratzea da. 2007an sortutako meme mota bat da, eta bere helburua irudi, bideo, audio, link, esaldi edo gif bat argitaratzea da, ahalik eta kaskarrenak izaten saiatzen dena. Horrela, bada, posteatzailearen ikuspuntutik meme txarrak diren gauzak esaten ditu, umorezko kalitate apala ematekotan.
Datuak: Q1092460
Multimedia: Surreal humor / Q1092460Seamless Wikipedia browsing. On steroids.