From Wikipedia, the free encyclopedia
Maria bainua substantzia bat —sukaldaritzan elikagai bat— berotzeko erabiltzen den teknika bat da, hura ontzi batean sartuta ontzi hori ur beroa duen beste ontzi batean sartuz; modu horretan, substantziaren berotze geldo eta uniformea lortzen da. Zientzian, industrian eta sukaldaritzan helburu berdinarekin erabiltzen den ekipamendua ere bada, galdara bikoitza.[1][2]
Galdara bikoitza forma, tamaina eta mota askotakoa izan daiteke. Tradizionalki, edukiontzi zilindriko, zabal eta, normalean, metalezkoa da, hiru edo lau oinarrizko zati dituena: heldulekua, lanerako fluidoa duen kanpoaldeko (edo beheko) edukiontzia, txikiagoa den barruko (edo goiko) edukiontzia, kanpokoan sartzen dena, eta berotu edo egosteko materiala duena eta, batzuetan, oinarri bat azpian. Maria bainuaren kanpoaldeko ontziaren azpian bero-iturri bat dago.
Nagusiki, barneko edukiontzia lanerako fluidoan erdiraino sartzen da.
Maria bainua, substantziaren zeharkako berotzea da, likidoaren (ura, maiz) konbekzio termikoaren bidez.
Maria bainuan berotzeko, substantziadun edukiontzi txiki bat likidoa duen beste bat handiagoan sartu behar da eta oinarritik berotu. Horrela, edukiontzi handian jasotako likidoa berotzen da lehenik eta honek edukiontzi txikiko edukia pixkanaka eta etengabe berotzen du. Ezinbestekoa da edonola ere, barneko edukiontzia (txikiagoa) likidoarekin kontaktuan egotea bero transmisioa gertatzeko.[2]
Edukiontzi handian likido desberdinak erabiliz (olioak, gatz soluzioak...) laneko tenperatura desberdinak lortzen dira. Ura erabiltzen denean, beheko edukiontziaren produktuaren tenperatura maximoa 100° C izango da (uraren irakite tenperatura atm. 1eko presioan).
Izena, Erdi Aroko latindar balneum (edo balineum) Mariae terminotik dator, Mariaren bainua literalki. Gailuaren asmakuntza egipziar alkimista zen Maria Hebrearrari egotzi zaio, lehen emakume alkimista ezaguna.[3][4]
Sukaldaritzan, Maria bainua, urez betetako ontzi batean sukaldatu nahi den elikagaiez beteriko beste ontzi bat sartzea da.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
