John Arden

John Arden (Barnsley, Yorkshire, Ingalaterra, 1930eko urriaren 26a - Galway, Irlanda, 2012ko martxoaren 28a) ingelesezko antzerkigilea izan zen.

John Arden
Bizitza
Jaiotza	Barnsley, 1930eko urriaren 26a
Herrialdea	Erresuma Batua
Heriotza	Galway, 2012ko martxoaren 28a (81 urte)
Hezkuntza
Heziketa	Edinburgh College of Art (en) Sedbergh School (en) King's College (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	antzerkigilea, idazlea, eleberrigilea eta bakearen aldeko aktibista
Jasotako sariak	ikusi Fellow of the Royal Society of Literature V. S. Pritchett Short Story Prize  (1999) star on Playwrights' Sidewalk
Kidetza	Aosdána (en) Errege Literatura Elkartea

Bizitza

Cambridgeko Unibertsitatean ikasketak egin, eta arkitekto gisa lan egin zuen, antzerkigintzan hasi aurretik. Laster bereganatu zituen laudorioak bere lanetan, Brechten antzera, neurtitzak, prosa eta abestiak nahasten zituelako. Hasieran ez zuen inoren aldeko jarrerarik hartu, baina 1960ko hamarkadan "borrokalari bilakatu naiz" aldarrikatu eta helburu sozialista iraultzaileekiko konpromisoa agertu zuen.

Urte haietan britainiar gizartea gogor kritikatu zuen Angry Young Men taldeko kide ezaguna izan zen.

1972az geroztik, antzerki herrikoiaren bitartez adierazi zuen filosofia berria bere emazte Margaretta D'Arcy antzezlearekin batera. Bere antzerki-lanen artean, Live like Pigs (1958, Zerriak bezala bizi) eta The Workhouse Donkey (1963, Babesetxeko astoa) Ingalaterrako iparraldean kokatuak dira; Sergeant Musgrave´s Dance (1959, Musgrave sarjentuaren dantza), berriz, gerraren aurkako alegoria da, eta Ardenen antzerki-lanik garrantzitsuenetakoa.

Irlandako heroi politikoaren bizitza laburki biltzen duen The Non-Stop Connolly Cycle (1976, Connollyren amaigabeko zikloa) antzerki-lana Dublinen antzeztu zuten, eta bertan antzezle profesional eta amateur ugarik parte hartu zuen. Beste antzerki-lan aipagarriak dira: The Waters of Babylon (1957, Babiloniako urak); Left-handed Liberty (1965, Duda-mudako askatasuna); The Happy Haven (1961, Zorioneko kaia) eta The Hero Rises Up (1968, Heroia altxatu egin da), azken bi hauek emaztearekin elkarlanean idatzitakoak.

1978an, Nabaritasuna eskaini saiakeran azaldu zituen bere ikuspuntuak.

Sariak

• Evening Standard Saria, 1960
• John Whiting Saria, 1973
• V. S. Pritchett Saria, 2003
• Booker Saria, 1982
• Giles Cooper Saria, 1982

Obra hautatua

Liburuak

• D'Arcy, Margaretta; Arden, John (1988), Awkward corners: essays, papers, fragments, London: Methuen ISBN 978-0-413-40340-7
• D'Arcy, Margaretta; Arden, John (1991), Plays: 1: The Business of Good Government, The Royal Pardon, The Little Gray Home in the West, Ars Longa Vita Brevis, Friday's Hiding, Vandaleur's Folly, and Immediate Rough Theatre, Methuen Publishing Limited ISBN 978-0-413-65150-1
• D'Arcy, Margaretta; Arden, John (1996), Galways Pirate Women, a Global Trawl, Women's Pirate Press ISBN 978-0-9528206-0-4

Antzezlanak

Margaretta D'Arcyren laguntzarekin egindakoak:

• The Business of Good Government
• The Happy Have
• Ars Longa Vita Brevis
• The Royal Pardon
• The Hero Rises Up
• The Ballygombeen Bequest
• The Non-Stop Connolly Show
• Keep the People Moving (BBC Radio)
• Portrait of a Rebel (RTÉ Television)
• The Manchester Enthusiasts (BBC 1984 eta RTÉ 1984)
• Whose is the Kingdom? (BBC 1987).

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

• Datuak: Q555621